Binali Yıldırım Putin ile görüştü, telafi zamanı...

Nuri ELİBOL MOSKOVA - Başbakan Binali Yıldırım, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile yaptığı görüşmenin ardından anayasa teklifi ile ilgili bilgi verdi. Bahçeli gibi “pürüz yok” diyen Yıldırım, hafta içerisinde Meclis’e sunmayı planladıkları teklifi ve gündemdeki konuları Moskova yolunda gazetecilere anlattı. Yıldırım’ın değerlendirmeleri özetle şöyle:

Sayın Bahçeli ile görüşme nasıl geçti? 
- Meclis’te aynı koridorda AK Parti Grup Başkanı’nın odası var. Bu tarafta da Bahçeli’nin odası var. Ben sizi fazla bekletmemek için ‘merhaba deyip Allah ısmarladık’ dedim. Çay ikram etti sağ olsun. Durumu en veciz şekilde Bahçeli açıkladı. Pürüz yok, bir şey yok. Planlandığı gibi gidiyor. 

 Bazı sorunlu alanlar vardı. Genel Başkanlık konusunda pürüz aşıldı mı? 
- Ben böyle bir şey söylediğimi hatırlamıyorum. ‘Pürüz yok’ deyince bitti. İşin başında biz işin esasını konuştuk. Bir cumhurbaşkanlığı sistemi olacak. Bu sistemde Meclis ile cumhurbaşkanlığı ilişkileri nasıl kurgulanacak? Anayasa değişikliğinin asıl teması bu. 
 
12 madde olarak duyurulmuştu, teklifin genişlediği yolunda haberler var, doğru mu?
- 12 madde, ama 12 maddeden etkilenen çokça madde var. Bir yerde Bakanlar Kurulu geçiyorsa çıkıyor, Başbakan geçiyorsa çıkıyor, gensoru geçiyorsa çıkıyor. Yeni sistemde olmayan tabir ve kurumlar var. Onların kaldırılması var. Bir kısmı iptal oluyor, bir kısmında da ifade değişiklikleri oluyor. Bunların hepsi bir madde olarak dikkate alınıyor, geçici ve geçiş maddeleri var. Onlarla üç beş madde olur. 

 Takvim nasıl işleyecek?
- İlk iş Meclis’e sunumu. Aksilik olmazsa ‘Bu hafta içinde sunacağız’ dedik. Gerekçeleri çıkacak maddelerin, komisyonlarda görüşülecek, iç tüzükte hepsi yazıyor. Genel Kurul, sonra ikişer sefer oylanıyor. Geçen 26 maddelik paket 20 gün sürdü. Yani oradan da düşünürsek referandum için 60 gün var. İnşallah her şey yolunda giderse, en önemli eşik Meclis’te kabul edilmesi. Süreç tam işlemeye başlamadığı için takvimlendirme yanıltıcı olabilir. İnşallah her şey yolunda giderse baharda... Tabii en önemli eşik Meclis’te kabul edilmesi.  

 Devlet Bey fire bekliyor mu MHP’de?
- Parti grubum için fire beklemiyorum. Devlet Bey adına konuşmam yanlış olur. 

 Cumhurbaşkanının partiye üye olabileceği söylenmişti, genel başkan olmasında sakınca yok mu? Cumhurbaşkanı genel başkan da olabilecek mi?
- Ben cevabını verdim zaten. Arkadaşlar buradaki en önemli konu mevcut anayasada cumhurbaşkanı seçildiğinde partisiyle ilişiği kesilir. Bu hüküm kaldırılıyor. Tersinden okuyunca ne oluyor, partisi ile ilişiği sürüyor. Partisiyle ilişiğinin devam etmesinin sınıflandırması olmaz. Dolayısıyla bugün bazı çevrelerin şikâyet ettiği, anayasaya aykırılık iddiaları ortadan kalkmış olacak. 

 Başkan Yardımcılarının sayısı konusunda mutabakat var mı?
- Bir ve ya daha fazla Başkan Yardımcısı olabilecek. 

 Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nu (EKK) toplayacak mısınız? 
- Toplamayacağız. Perşembe (yarın) günü ne tedbirler alıyorsak açıklayacağız. 

 Bu tedbirler doları dizginler mi?
- Bunlar, günübirlik gelişmelere yönelik tedbirler değil. Ekonomimizin, reel sektörün, finans sektörün esnafın, sanatkârın, küçük işletmelerin içinde bulunduğu bu kur oynaklığından kaynaklanmış sıkıntılarını giderecek bir tedbirler paketidir. Bundan sonra piyasalarda bir rahatlama olacak.
 
Sayın Cumhurbaşkanı’nın TL’ye dönülmesi çağrısı oldu. Bununla ilgili bir rahatlama, geçiş oldu mu?
- Millet meseleye sahip çıkıyor. Milletin hassasiyetinin oluşması önemli. Dikkat ederseniz Cumhurbaşkanımız, ince dikkatli mesaj verdi, ‘ya altına yatırın ya da TL’ye’ dedi. Önce altını söylüyor, beklenmedik bir şey olursa, olmaz da, ‘Cumhurbaşkanı dedi’ diye bir şey olmasın. Altın da yerlidir, TL de. Global paramız. Altında yatırım aracı olarak kullanılıyor. Altını alıp yatırım bankalarına hesap açılıyor.

İlişkilerde telafi zamanı
Suriye sınırında düşürülen uçak olayının ardından gerilen Türk-Rus ilişkilerinde üst seviyede normalleşme adımları atılıyor. Başbakan Binali Yıldırım, teamüller gereği KKTC ve Azerbaycan’a gitmesinin ardından ilk yurt dışı ziyaretini Rusya’ya gerçekleştirdi. Başbakan Binali Yıldırım, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Kremlin Sarayı’nda bir araya geldi. Kabul öncesi iki lider tokalaşarak kameralara poz verdi. Daha sonra Yıldırım, görüşmede yer alan isimleri Putin’e tanıttı.

Kabulde konuşan Başbakan Yıldırım, “Geçtiğimiz bir yıllık tatsız dönem, eminim ki artık geride kaldı. İlişkilerimizi yoğunlaştıracağımız alanlar belli, enerji başta geliyor. Bugüne kadar yapılan enerji hatları, Mavi Akım, Batı Akım ama şu anda kararlaştırılan Türk Akımı, Türkiye-Rusya arasındaki ilişkileri sadece geliştirmiyor, aynı zamanda bölgenin, Avrupa’nın da bir anlamda enerji talebine de karşılık verecek önemli bir proje” dedi.

Yıldırım, iki ülke arasındaki enerji işbirliğinin bununla da sınırlı olmadığını, çalışmaların Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi’nde de devam ettiğini belirtti.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ile Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak’ın Akkuyu’yu değerlendirdiğini hatırlatan Başbakan Yıldırım, “En azından birinci fazının 2023’ten önce devreye alınması bizim arzumuzdur. Bu yönde tüm gayreti göstereceğiz. Tarım, turizm, taşımacılık, ticaret, sanayi, birçok alanda karşılıklı yatırımların geliştirilmesi adına yapacağımız işler var” ifadelerini kullandı.
Görüşmede, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Albayrak da yer aldı.

PUTİN’DEN ERDOĞAN SELAM
Devlet Başkanı Putin de konuşmasında, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’a en samimi selamlarımızı iletmenizi rica ediyorum. Türk Akımı anlaşmasına dair kanunu imzaladığı için kendisine minnettarız. Bu gerçekleştirmek istediğimiz büyük projelerden sadece birisi” dedi. Putin şöyle devam etti: “Türkiye-Rusya arasındaki bütün alanlarda ilişkilere yeniden başlanmasından memnuniyet duyduğumu belirtmek isterim. Bazı sebeplerden dolayı ticaret hacmimizde büyük bir düşüş yaşandı. İlişkilerdeki bu olumsuz durumu tersine çevirmek için gerekli enerjik adımları atacağımızı umut ediyorum.”
Başbakan Yıldırım, Rus mevkidaşı Dimitri Medvedev ile Moskova yakınlarındaki Başbakanlık rezidansında bir araya geldi. Görüşmenin basına açık bölümünde konuşan Yıldırım, “Bir yılın bize getirdiği olumsuz tecrübeyi değerlendirerek ilişkilerimizi stratejik düzeyde eskisinden daha da iyi bir noktaya taşıyabiliriz” vurgusu yaptı. Ticaret, turizm, sosyal ve kültürel faaliyetler başta olmak üzere, ortak büyük projelerin kaldığı yerden artan bir hızla sürmesinin ve kaybedilen zamanın onarılmasının her iki ülke tarafından arzu edildiğini anlatan Yıldırım, “Özellikle ağustos ayından bu yana attığınız adımlar için teşekkür ediyoruz. Ancak iyileşmenin biraz daha hızlandırılmasının daha faydalı olacağı kanaatindeyiz” dedi. Medvedev ise Türkiye-Rusya ilişkilerinde zor bir dönemin geride kaldığının altını çizerek, bu görüşmenin, ilişkilere ivme kazandıracağını söyledi.

“AB hâlâ vizyon sahibi”
AP’nin kararını dikkate almazlar 
Başbakan Binali Yıldırım, 15-16 Aralık’ta yapılacak AB liderler zirvesinde Avrupa Parlamentosunun (AP) müzakerelerin dondurulmasına yönelik tavsiye kararının dikkate alınmayacağını düşündüğünü söyledi. Yıldırım, “AB hâlâ vizyon sahibi. AB’de Türkiye ile ilişkilerin önemini bilen liderler olduğunu düşünüyoruz” dedi.  Yıldırım, “AB, ‘72 maddeyi tamamlamadığınızda vize muafiyetini getirmeyeceğiz’ diyor. Bu olmazsa mülteci anlaşmasını askıya alacak mıyız?” şeklinde soruya ise şu cevabı verdi: “Şu anda birinci öncelik ilişkilerde duygusal boyutu ortadan kaldırıp, ayakları yere basan, gerçekçi ilişkiye dönmek. Sonra bunları konuşmak daha anlamlı olur. AB ülkelerinde Türkiye ile ilişkileri bozmak isteyenlerle, geliştirmek isteyenler arasında kıyas yaptığımızda geliştirmek isteyenler çok fazla.”

Detaylı soruşturma
El Bab’da Esad izi araştırılıyor
Başbakan Yıldırım, El Bab’da Türk askerlerinin şehit edilmesinin sorumlusunun kim olduğunun tespit edilip edilmediğine ilişkin bir soru üzerine, “İşin doğrusunu söylemek gerekirse henüz netlik kazanmadı. Rusya kesinlikle ‘bizim değil’ diyor. Arkadaşlarımızın tespitine göre de öyle. Rejimin olup olmadığı konusu şu an araştırılıyor. İddialar henüz kesinleşmiş değil. Netlik kazanmamış durumlar var, araştırılınca ortaya çıkacak. Net olan Rusya’nın eylemi olmadığı” dedi. Yıldırım, “Uçak kullanan güçler belli, ‘Rusya yok, rejim olabilir’ diyorsunuz, İran mı ya da müttefikler mi? sorusu üzerine ise “İran’dır diyebilecek bir bilgi yok elimizde. Müttefiklerin olma ihtimali daha zayıf. Onlar bizimle koordineli çalışıyor. Bizimle koordineli çalışmayan rejim ve diğer unsurlar” diye konuştu.