Başbakan Erdoğan: 'Çekemeyenler var'

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Libya'nın birliğini, beraberliğini hazmedemeyenler var. Aynı şeyler bizim ülkemiz için de geçerli. Bizim ülkemizin de birliğine, beraberliğine tahammül edemeyenler var" dedi. Erdoğan, Dolmabahçe'deki Başbakanlık Çalışma Ofisi'ndeki görüşmelerinin ardından Libya Başbakanı Ali Zeydan ile Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin kurulmasına ilişkin bildiriye imza attı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de mevkidaşıyla gümrük ticaret anlaşması imzaladı. Başbakan Erdoğan, imza töreninin ardından yaptığı konuşmaya, "Libya Başbakanı değerli kardeşim Ali Zeydan beye ve değerli heyet üyelerine şahsım, ülkem ve milletim adına hoş geldiniz diyorum" diyerek başladı.

Görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkileri gözden geçirme fırsatı bulduklarını ifade eden Erdoğan, gümrük ticaretle ilgili anlaşmanın yanı sıra Yüksek Düzeyli İstişare Konseyi kurulmasına ilişkin ilk adımı attıklarını belirterek, "Dışişleri Bakanlığımızın, her iki tarafın koordinesinde bundan böyle, bakanlarımızın ikili görüşmeleri, ikili çalışmalarıyla inanıyorum ki Türkiye-Libya arasındaki süreç çok daha farklı işleyecek. Bakanlarımızın birbirleriyle olan ilişkileri daha da artacak. Bir yıl Türkiye, bir yıl Libya olmak üzere bu konseyi bir araya getireceğiz" dedi.

Türkiye ile Libya arasında askeri, ekonomik, ticari ve kültürel alanlarda tarihi ve büyük bir bağ olduğunu aktaran Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti:

"Bu bağlarla birbirine bağlı iki kardeş ülkenin bugün geldiği nokta, inanıyorum ki çok daha farklı. Bazı sıkıntılar olmadı mı? Oldu ama bu sıkıntılar şu anda aşıldı. 31 müteahhidimiz tekrar çalışmalarını başlatmış vaziyette. Tabi biz, 31 değil 131, 200-300 müteahhidimizin Libya'da faaliyette bulunmasını arzu ederiz. Libya'da sistem yavaş yavaş oturuyor. Libya'nın birliğini, beraberliğini hazmedemeyenler var. Aynı şeyler bizim ülkemiz için de geçerli. Bizim ülkemizin de birliğine, beraberliğine tahammül edemeyenler var. Atılan adımları, yatırımları hazmedemeyenler var. Türkiye'de 100 milyon/yıl kapasiteli bir havalimanının olmasını hazmedemeyenler var. Üçüncü köprünün olmasını hazmedemeyenler var. Marmaray'ın olmasını hazmedemeyenler var. Boğaz'ın altından tüp geçidin olmasını istemeyenler var. Yüksek hızlı trene tahammül edemeyenler var. Bütün bunlar, inanıyorum ki halkı Müslüman olan ülkelerin önündeki en önemli engeller ve bunu hazmedemeyenler de maalesef bu sürece fren yapmak istiyorlar. Bunları ne olursa olsun aşmak durumundayız. Aşacağız, birliğimizle, beraberliğimizle, dayanışmamızla... Libya da bir sıkıntıyı yaşıyor. Bizler dayanışma içinde, inşallah Libya'daki kardeşlerimizin birliğini, beraberliğini Türkiye olarak arzu ediyoruz, istiyoruz. Bunu da başaracaklarına inanıyoruz. Libya, aslında şu anda varlık içinde bir yerde yokluk çekiyor. Bunun sıkıntısını yaşıyor. Onun için de kurumlarının güçlenmesi bizim en büyük arzumuz."

Başbakan Erdoğan, iki ülke arasındaki ticaret hacminin şu anda arzu edilen seviyede olmadığını belirterek, "3,5 milyar dolar gibi bir ticaret hacmine sahibiz. Bunu herhalde 4'ü bulabilir diye düşünüyoruz fakat bu yeterli değil, bunun çok daha artarak devamı arzumuzdur. Sistem oturdukça işte şimdi bu attığımız adımlar inşallah bu şubat ayı içerisinde 15-16 Şubat gibi Tercihli Ticaret Anlaşması'nın yapılmasıyla çok daha hızlı bir şekilde devam edecek ve bunun bu şekilde devamı da yine ülkelerimiz arasında farklı bir heyecan doğuracaktır. Çünkü Libya halkının Türkiye'ye, Türk halkının Libya halkına olan ilgi, alakası hepimizin malumudur" ifadelerini kullandı.

Kültürel alanda neler yapılabileceği konusunda fikir alışverişinde bulunduklarını kaydeden Erdoğan, "Yunus Emre Kültür Merkezi'nin Libya'da tesisiyle alakalı görüşmelerimiz oldu. Tüm bunların yanında aynı şekilde yine Libya'da inanıyorum ki büyükelçilik ve konsolosluklar noktasında bizlere tahsis edecekleri yeni alanlarda çok daha büyük bu noktada büyükelçilik ve konsolosluk binalarını inşallah inşa etmek suretiyle yeni adımlar atacağız ve diplomatik ilişkilerimizi de bu noktada çok daha güçlü, çok daha farklı bir konuma getireceğiz" dedi.

- Askeri noktada ilişkiler

Başbakan Erdoğan, askeri noktada iki ülke arasındaki ilişkilerin her geçen gün artarak devam ettiğine vurgu yaparak, şunları kaydetti:

"Savunma sanayine yönelik Türkiye'nin Libya'ya verebileceği tabi birçok ürünleri noktasında inanıyorum ürettikleri var. Gerek uçak sanayinde, gerekse deniz fırkateynler, bunun yanında hücumbotlar gibi bu tür şeylerin ihracına yönelik aynı şekilde yine verebileceğimiz ürünlerimizden zırhlı noktada savunma araçları, tüm bunlarla ilgili görüşmelerimizi zaten yaptık ve bundan sonrası da uygulama sürecidir. Uygulama sürecini de başarıyla devam ettireceğimize inanıyorum."

Bölgesel konuları da görüştüklerini ifade eden Erdoğan, "Gerek Suriye, gerek Mısır'la ilgili konuları birlikte değerlendirme fırsatını da bulduk. Tabi yine Libya'yla ilgili olarak biliyorsunuz bu yeni dönemde sıkıntıları aştıktan sonra Libya'ya büyükelçi olarak ilk büyükelçiyi biz gönderdik, bu da bizim aslında Libya'ya bakışımızın en önemli yanıydı. Bir dizi projeyi hayata geçirdik, bundan sonra da hayata geçirmeye özellikle devam edeceğiz" diye konuştu.

Erdoğan, mevkidaşının bu süreç içerisinde Türkiye'ye ikinci gelişi olduğunu anımsatarak, "İkinci kez bir araya gelerek değerlendirmeleri yaptık. Bundan dolayı ayrıca mutluyuz, memnunuz. İnanıyorum ki bundan sonraki süreç çok daha farklı olacak. Bizler de inşallah önümüzdeki yerel seçimleri müteakiben inşallah Libya'ya iadeyi ziyaretimizi gerçekleştirmiş olacağız. Ben tekrar değerli kardeşime ve heyet üyelerine şahsım ve ülkem adına hoşgeldiniz diyorum" dedi.

Libya Başbakanı Ali Zeydan, "İlişkilerimiz çok önemli, çok güçlü. Bizler bu ilişkilerimizin daha da güçlenmesini arzulamaktayız. Her zaman bu bağlamda bir irade beyan etmekteyiz. Gerek ekonomi, gerek ticari, gerek sanayi, gerek güvenlik ve askeri alanda olsun tam bir bütünlük içerisinde işbirliğimizi ilerletmek istiyoruz" dedi.

Zeydan, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Dolmabahçe'deki Başbakanlık Ofisi'nde görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında yaptığı konuşmada, ziyaretinin, Türkiye ile Libya arasındaki kardeşlik ilişkilerinin daha da güçlenmesi ve ivme kazanması amacını taşıdığını söyledi.

İlişkilerin farklı alanlarda güçlenmesi için çaba harcadıklarını vurgulayan Zeydan, şöyle devam etti:

"Gerek siyasi, gerek ekonomik, gerek güvenlik, gerek askeri alanda olmasını arzulamaktayız. Bu bağlamda ziyaretimizde birçok konuyu ele aldık. Bunun içerisinde tabii ki iki ülkenin ticari anlamda daha da somut, daha da büyük işleri hayata geçirmesi için görüştük. Şu an iki ülke arasındaki ticaret hacmi 4 milyar dolar. Bu yetersiz. Türkiye, Libyalılar için bir turizm destinasyonu ve yine çok güzel vakit geçirilecek bir yer. Sağlık anlamında da gerçekten çok kabul gören, tedavi için gelinen bir ülke. Bu da çok önemli bir husus Libyalılar için. Bildiğiniz gibi Türkiye ile Libya arasında vize uygulaması yok. Bu, karşılıklı ziyaretleri daha da artırmaktadır."

Zeydan, diğer bir meselenin de petrol konusu olduğunu ifade ederek, "Biz petrol konusunda da işbirliğinin daha da fazla olmasını arzulamaktayız. Bu, gerek Türkiye'nin Libya'dan istediği miktarı artırmasıyla olabilir veya farklı alanlarda Türk şirketlerinin gelerek mesela Libya topraklarında petrol aramaları yapması suretiyle olabilir" diye konuştu.

- "Türk şirketlerini layık oldukları yerlerde görmek istiyoruz"

Yine Başbakan Erdoğan'ın da ifade ettiği gibi 31 Türk şirketinin Libya'ya geri döndüğünü ve şu an işlerinin başında olduğunu kaydeden Zeydan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Biz gerçekten de diğer şirketlerin de gelmesini arzulamaktayız. Türk şirketlerini layık oldukları yerlerde görmek istiyoruz. Daha önceden birikmiş birtakım sorunların çözülmesi için biz bir adım attık. Bunu Sayın Başbakan'a ifade ettik. Bir çalışma komisyonu oluşturduk. Yine bu bağlamda banka işleriyle ilgili olarak ve bankacılık alanında mevcut birtakım sıkıntıların da ortadan kaldırılması için görüşmelerde bulunduk. İki ülke merkez bankası arasında bir işbirliğine gidilmesi konusunda hemfikir olduk. 20 bin askeri üniformayla 20 bin kadar silahı tabii ki Libya güvenlik güçleri olarak temin etmeyi arzulamaktayız. Biz bu bağlamda Sayın Başbakan'a helikopter ihtiyacımızı söyledik. Bu bağlamda da yine deniz savunmasıyla ilgili olarak hücumbotları olsun, diğer alanlarda sahil güvenliğiyle ilgili olarak birtakım ihtiyaçlarımız olduğunu söyledik. Bununla ilgili anlaşmaları yapmış olduk. Geçtiğimiz dönem içerisinde binden fazla Libyalı gelip burada eğitim gördü. Bu eğitim işbirliğinin de devam etmesini sağladık. Türkiye'nin gerçekten de bizim güvenlik güçlerimizin eğitimi için çok uygun bir yer olduğunu ifade ettik."

Zeydan, her iki ülkenin Akdeniz bölgesine ve dünyaya yönelik ortak siyasi talepleri olduğunu vurgulayarak, "Sayın Başbakan, bu bağlamda bizimle ve Mısır'la ilgili birtakım meselelere ilişkin görüşlerini ifade ettiler. Buradaki güvenlik ve diğer sorunlardan bahsettiler. İslam dünyasının maalesef şiddetten kaynaklanan bir sıkıntıyla karşı karşıya kaldığı konusunu ele aldık ve her iki ülkenin bu bağlamda kalıcı ve sürekli çözümler bulabileceğine olan imanımızı ve inancımızı ifade ettik. Bunu sadece güvenlik boyutuyla değil, tabii ki çok farklı boyutlarda işbirliği yapılabileceğinden bahsettik" şeklinde konuştu.

Başbakan Erdoğan'a, Mısır'la komşu ülke olduklarını ve geçmişten gelen bir ilişkileri olduğunu söylediklerini aktaran Zeydan, "Dolayısıyla bizim ilişkilerimiz, rejimlerin gelip gitmesiyle değişen bir yapıya sahip değildir dedik. Sonuçta Mısır halkının seçimine ve iradesine her zaman saygı duyduğumuzu ve hiçbir ülkenin iç işlerine müdahale etmediğimizi ifade ettik. Bütün Mısır halkına ve tüm İslam ülkelerinin halklarına her türlü hayrı ve iyiliği temenni ettiğimizi ifade ettik" dedi.

- "Erdoğan'ı ülkemizde görmek istiyoruz"

Zeydan, uygun şartlar olduğunda Başbakan Erdoğan'ı ülkelerinde görmek istediklerini aktardıklarını belirterek, şöyle devam etti:
"Sayın Dışişleri Bakanımıza da bu konuda talimat verdim. Şartlar uygun olmasa bile bizim için bu ziyaret çok önemli. Sayın Başbakan'ın gelmesi bizim için çok önemli. Türk Ekonomi Bakanı, yakında Libya'yı ziyaret edeceğinden bahsetti. Şüphesiz biliyoruz ki bizim de aynı şekilde bu zor süreçte bile ziyaretlerimiz kesintiye uğramadı. Bizim çoğu bakanımız Türkiye'ye ziyarette bulundu. Çünkü sonuçta ortak bir irade söz konusu. Şu an heyetimizde Libya Merkez Bankası Başkanı da yer alıyor. Türkiye'deki Merkez Bankası'yla birlikte bankacılık alanında çok iyi adımlar atılacağına inanıyorum. Bankacılık sektöründe iki ülke arasındaki işlerde zorlukların giderilmesi ve işlemlerin kolaylaştırılması her iki ülkenin ortak arzusudur."

Bağımsızlıklarından bugüne kadar ülkesi ile Türkiye arasında devam eden bir ilişki bulunduğunu vurgulayan Zeydan, 1968'de dönemin cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın Libya'ya ziyarette bulunduğunu ve ülkelerindeki bir alana Sunay'ın isminin verildiğini söyledi.

Zeydan, "İlişkilerimiz çok önemli, çok güçlü. Bizler bu ilişkilerimizin daha da güçlenmesini arzulamaktayız. Her zaman bu bağlamda bir irade beyan etmekteyiz. Gerek ekonomi, gerek ticari, gerek sanayi, gerek güvenlik ve askeri alanda olsun tam bir bütünlük içerisinde işbirliğimizi ilerletmek istiyoruz. Bu bağlamda Sayın Erdoğan'a, heyetim, ülkem ve halkım adına teşekkürlerimi ve saygılarımı sunuyorum" diye konuştu.