AYM’nin kararları tartışmaların odağı
Kanun iptalinden hak ihlali kararlarına kadar birçok konuda verdiği hükümlerle dikkati çeken Anayasa Mahkemesinin HDP’ye yapılan hazine yardımının bloke edilmesi talebini reddetmesi tepki çekti.
HABER MERKEZİ ANKARA - Anayasa Mahkemesinin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 14 Mayıs’taki seçime katılmayan HDP’ye ödenen Hazine yardımına blokaj konulması ve harcandıysa parti ve ilgililerinden tahsili talebini kabul etmemesi tartışma konusu oldu. Sosyal medyada AYM’nin kararlarına yönelik tepkiler yükseldi. Kanun iptalinden hak ihlali kararlarına kadar birçok konuda verdiği hükümlerle gözlerin çevrildiği Anayasa Mahkemesinin, son dönemde aldığı vatandaşın tepkisini çeken kararlara hukukçular da tepki gösterdi. AYM’nin kararlarını gazetemize değerlendiren Hukukçu Cüneyt Toraman, Yüksek Mahkeme’nin kuruluş itibarıyla değerlendirilmesi gerektiğini, vesayet anayasasının getirdiği kurumlardan biri olduğunu savundu. MGK, YÖK gibi birçok kurumda dönüşüm ve esaslı değişiklikler yapılmasına rağmen AYM’nin vesayet özelliğinin devam ettiğini söyleyen
Toraman şunları kaydetti:
Ben Anayasa Mahkemesinin kaldırılması gerektiğini düşünüyorum. Bu, Meclis’teki 600 milletvekilini adam yerine koymamak, onların tepesine müfettiş atamak demektir. TBMM’nin zaten komisyonları var, bütün partiler güçleri oranında orada temsil ediliyor. TBMM’yi denetleyen bir AYM değil İnsan Hakları Mahkemesine ihtiyacı var. Yeryüzündeki hiçbir ülkede yasama organlarının üzerinde başka bir organ yoktur. Sistem açısından da çok sorunlu görüyorum. 28 Şubat darbe sürecinde verdiği kararların mühürleri kurumadı. Özür dileyip, yeni bir sayfa açmadılar. Bir iktidar değişikliğinde eski içtihatlarını gündeme alacaklar.
KRİTİK İPTALLER
AYM sadece HDP kararında değil son yıllarda aldığı birçok kararda siyasetin ve toplumun tepkisini çekti. O kararlardan bazıları şunlar:
> AYM, OHAL’e yönelik çıkarılan torba kanundaki birçok düzenlemeyi bu yılın başında iptal etti. İhraç edilen akademisyen, subay ve Dışişleri Bakanlığı personelinin eski göreve dönmesinin önünü açan mahkeme, kamu görevinden ihraç edilen öğretim üyelerinin, göreve iadesi durumunda İstanbul, Ankara ve İzmir şehirleri dışına tayin edilmesi hükmünü anayasaya aykırı buldu.
> AYM, TSK’ya askerî mahalde verilen ve sulh ceza hâkimi olmadan önleme araması yapma yetkisini iptal etti.
> AYM, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nda “toplantı ve gösteri yürüyüşü zamanı”nı düzenleyen hükmü de iptal etti.
> Mahkeme, MİT’in Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamı dışında olduğuna ilişkin düzenlemeyi de iptal etti. Kararda, bu yasağın vatandaşların anayasada güvence altına alınan bilgi edinme hakkını kullanma imkânının tamamen ortadan kaldırdığı ifade edildi.
> Yüksek Mahkeme, “Seferberlik ve savaş hâllerinde ilgili komutanlıklara tanınan adli yetkileri” anayasaya aykırı buldu.
> Tutukluluğa itiraz ve tahliye taleplerinin 30 günde bir dosya üzerinden karara bağlanabileceğini düzenleyen kanun hükmünü iptal etti.
> Meslekten çıkarılan kamu görevlileri ile haklarında suç soruşturması yürütülenler ve bunların eşlerinin pasaportlarının iptaline imkân tanıyan düzenlemeyi iptal etti.
> AYM; TSK’dan ayrılan kişilerin daha sonra millî güvenliğe aykırı faaliyette bulunduğu iddiasıyla rütbelerinin sökülmesine yönelik kanun maddesini iptal etti.
> 2013’te devletin güvenliğine karşı casusluk suçlarında tutuklama süresinin iki kat uygulanacağına dair hükmü iptal etti.
> Mahkeme, 2019 yılında memurluğa girişte ‘Güvenlik soruşturması’ şartına dair kişisel veri niteliğindeki bilgilerinin memuriyete girişte değerlendirmeye tabi tutulmasının anayasaya aykırı olduğuna hükmetti.
PKK'LIYA HAK İHLALİ
> AYM, 2016’da Bingöl’de bir polisi şehit eden ve altı sene süren yargılama sonunda iki kez ağırlaştırılmış müebbet cezasına çarptırılan PKK’lı teröristin, makul sürede yargılanma hakkı ihlal edildiğine karar verdi. Başvurucuya da 5 bin lira tazminat ödenmesine hükmetti.
> Kayyum atanan belediyelerde aksayan belediye hizmetlerinin başka bir belediye tarafından yapılabileceğine dair düzenlemeyi iptal eden AYM, haklarında terör iltisaklı istihbarat raporu verilenlerin kamu ihalelerinden yasaklanmasıyla ilgili düzenlemenin de iptaline hükmetti.
'da Takip Edin!
