Sağlam yapıda depremden korkmayın
Türkiye genelinde gerçekleşen deprem tatbikatı ülkemizdeki deprem gerçeğini bir kez daha ortaya koydu. Kentsel dönüşüm seferberliği, müteahhitlerin yeni projelerde aldığı tedbirler ve vatandaşların muhtemel bir deprem durumda yaptığı doğru hamlelerin; can ve mal kayıplarının en aza indirilmesinde ne kadar önemli olduğu gözler önüne serildi.
NECMİ ÇİÇEKÇİ'NİN HABERİ
Yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği ve binlerce vatandaşımızın yaralandığı Düzce depreminin yıl dönümü olan 12 Kasım’da ülke genelinde önemli bir deprem tatbikatı gerçekleştirildi. Kamu kurumları ve STK’lar tarafından vatandaşlara aydınlatıcı bilgiler ve tedbirler aktarıldı. Türkiye bir kez daha deprem gerçeği ile yüzleşti. Ülkemizde bugüne kadar; Erzincan, Gölcük, Düzce, Van, Elâzığ ve İzmir gibi şiddetli depremler yaşandı. Bu noktada can kayıplarının önlenmesi adına hükûmet birçok projeye start verdi.
2012 yılında başlatılan ve Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘’İktidarı kaybetme pahasına yapacağız’’ dediği kentsel dönüşüm süreci, bu projelerin en önemlisi olarak kayıtlara geçti. Öte yandan gerçekleşen depremler sonrası binlerce vatandaşın maddi zararı telafi edildi. Depremzedeler yeni evlerine kavuştu. Her ne kadar tedbir alınsa da, bugünkü teknolojiyle depremi önceden tahmin etmek imkânsız. Bu nedenle hükûmetin veya müteahhitlerin aldığı tedbirler dışında kişisel olarak da vatandaşların hazırlıklı olması gerekiyor. Bu haftaki yazımızda deprem gerçeğini ve alınması gereken tedbirleri sizler için derledik…
DEPREM ANINDA NELER YAPILMALI
> Kesinlikle panik yapılmamalıdır.
> Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalıdır.
> Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır.
> Baş iki el arasına alınarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile korunmalıdır. Sarsıntı geçene kadar bu pozisyonda beklenmelidir.
> Güvenli bir yer bulunup, diz üstü çöküp, enseyi koruyacak şekilde kapanarak sağlam bir yere tutunulmalıdır.
> Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalıdır.
> Balkona çıkılmamalıdır.
> Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalıdır.
> Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.
> Telefonlar acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanılmamalıdır.
> Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır.
> Mutfak, imalathane, laboratuvar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşılmalıdır.
> Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir.
DEPREM İZOLATÖRÜ İLE DAHA GÜVENLİ BİNA
Son yıllarda hayata geçen birçok projede deprem izolatörü kullanılmaya başladı. Deprem anında binalarda yaşanan dalgalanmaların önlenmesi adına kullanılan bu izolatörler sarsıntıyı en aza indirmesi sebebiyle büyük önem taşıyor. İzolatörler yapıda uygun görülen kata, kolonların ve betonarme perdelerin altlarına yerleştirilerek, yapının zemin ile olan direkt etkileşiminin önüne geçiliyor. Yatay kuvvetlerin etkisiyle hareket edebilen bu izolatörler, deprem anında çok yumuşak ama büyük salınımlar yaparak deprem enerjisini sönümlüyor ve böylece depremin yıkıcı etkisi üstteki taşıyıcı sistem elemanlarını etkilemiyor. Bu izolatörler kamu binaları, köprü ve viyadüklerin korunmasında da önemli rol oynuyor.
2035’E KADAR TÜM BİNALAR DÖNÜŞECEK
Türkiye genelinde başlatılan kentsel dönüşüm projesi ile bugüne kadar 3,2 milyon konut dönüştürüldü. 12 milyon vatandaşın can ve mal güvenliğini teminat altına alındı. Bakan Murat Kurum, “3,2 milyon konut yenilendi, 81 ilde 922 ilçede 250 bin konutun dönüşümü sürüyor. 2035’e kadar dönüşüme girmemiş tek yapı kalmayacak” dedi. Öte yandan yeni projeler de depreme uygun olarak inşa edildi. 2005 yılında yürürlüğe giren deprem yönetmeliği ile Türkiye’de uluslararası standartlara uygun projeler yapılmaya başladı. Zemin etütleri ve inşaatlarda kullanılan malzemeler AB kriterlerine uygun olarak planlandı.
HASARLI BİNANIZI ALO 181’E BİLDİRİN
Şayet binanız eski veya hasarlı ise mutlaka hasar tespitini yaptırmanız gerekiyor. Özellikle 1999 öncesi yapılan binalarda bu tür risklerin daha fazla olduğunu belirtelim. O dönemde deprem yönetmeliği olmadığı için binaların birçoğu denetimsiz inşa edildi. Bu eski binalar deprem yaşanmasa dahi çökme tehlikesi ile karşı karşıya. Konuyla ilgili öncelikle Alo 181 (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hattı) arayarak şikâyetinizi bildirmeniz gerekiyor. Devamında Bakanlık Yapı İşleri Genel Müdürlüğünce mühendis ve mimarlardan oluşan bina hasar tespit ekipleri binanız ile ilgili bir çalışma başlatıyor. Yapılan tetkiklerden sonra binanızın az, orta veya yüksek hasarlı ise; ya güçlendirme ya da yıkım işlemi başlatılıyor. Bu tespiti yaptırmak olası bir depremde can ve mal kayıplarının önüne geçilmesi adına büyük önem taşıyor.
DASK POLİÇENİZİ MUTLAKA YAPTIRIN
2000 yılından bu yana uygulanan Zorunlu Deprem Sigortası, Doğal Afet Kurumları (DASK) tarafından yapılıyor. DASK, sıfırdan başladı ve bugün 10 milyon 300 bin konut poliçesine ulaştı. 2020’de zorunlu deprem sigortası oranı yüzde 56, sigortalı konut sayısı 9,9 milyondu. 2021’de ise sigortalılık oranı yüzde 60’a yükseldi. DASK’ın kuruluşundan bu yana sigortalılara yaptığı ödeme toplamı 900 milyon TL. DASK bütçesinde biriken para ise 13 milyar TL’yi buldu. Olası bir deprem durumunda DASK poliçenizin olması, bina yıkılmasa bile hasarın tanzimi konusunda size ciddi anlamda yardımcı olacaktır.
DEPREM ÇANTASINDA NELER OLMALI?
1. Çadır
Deprem sonrası eve girmeye çekinirseniz çadır kurtarıcınız olacaktır. Arabanız varsa çadıra ihtiyacınız olmayabilir.
2. Battaniye
Kış mevsiminde gerçekleşebilecek bir deprem, sizi pijamalarınızla yakalar ise dışarıda sizi sıcak tutacak bir şeyler gerekir.
3. Giysi
Bir önceki maddede bahsettiğimiz gibi pijamalarınız ile yakalanırsanız, üzerinize kalın bir şeyler giymeniz gerekebilir.
4. Bolca su
Hava sıcak veya soğuk olsun sizi hayatta tutabilecek en önemli şey, sudur.
5. İlaç
Özellikle sürekli kullandığınız ilaçlarınız var ise mutlaka yedek kutuları çantanızda bulundurmalısınız.
6. Konserve
En kötü durumu düşünmeli, yemek bulamadığınız bir anda aç kalmamanız için konserve yiyecekleri mutlaka çantanızda bulundurmalısınız.
7. Çakmak
Ateş yakmanız, veya farklı sebeplerden ötürü ateşe ihtiyaç duyarsanız çakmak veya kibrit mutlaka çantanızda olsun.
8. Düdük
Sesinizi duyurmak için, sesinizin yetmediği anlarda düdük size çok yardımcı olacaktır.
9. El feneri
Elektriklerin kesilme ihtimalini göz önünde bulundurursak fener derdinize derman olacaktır.
10. İlk yardım çantası
Ufak tefek yaralanmalara karşı yanınızda mutlaka bulundurmalısınız.
11. Para
İhtiyaçlarınız anında yardım bulamadığınız takdirde yanınızda para bulunması gerekecektir.
YENİ EV ALACAKLAR İÇİN TAVSİYELER
Son dönemlerde artan konut fiyatları ve aile başına düşen kira giderlerinin yükselişi, gayrimenkul yatırımlarının seyrini değiştiriyor. Özellikle fiyatlarda yaşanan değişimler, konut alımına yönelik teşvikler, mülk sahiplerinin belirlediği farklı bedeller gibi birçok unsur gayrimenkul yatırımlarını belirleyen faktörler olarak öne çıkıyor. Yeni ev alma sürecinde dikkat edilmesi gerekilen noktalar ise şöyle sıralanıyor;
Doğru lokasyonu belirleyin
Gayrimenkul yatırımları günümüzde yeniden önem kazanmaya başladı. Bu noktada ilk kez ev alacak kişilerin gayrimenkul yatırımı yaparken riskleri minimuma indirmesi gerekiyor. Uzmanlara göre satın alınacak konutun lokasyonu, konutun değerini doğrudan etkiliyor. Lokasyonların seçiminde; eğitim, sağlık ve ulaşım imkânları ve sosyal hayat kalitesi bütçe ekseninde göz önünde bulundurulması gereken özellikler arasında belirtiliyor.
Araştırma yapın
Günümüzde birçok inşaat firmasının yanı sıra bireysel müteahhitler de çeşitli konut projelerine imza atıyor. İlk kez ev alacak kişilerin evi inşa eden firmayı veya kişiyi detaylı bir şekilde araştırması gerekiyor. Uzmanlar bu noktada daha önce yaptığı projelerle güven kazanmış kurumsal firmaların tercih edilmesi gerektiğinin altını çiziyor.
Bina yaşını öğrenin
Bina yaşı ilk kez ev alacak kişiler için önemli bir ipucu kaynağı olarak öne çıkıyor. Evin değerini belirleyen en önemli unsurlardan biri olan bina yaşı, aynı zamanda binanın zemini, depreme karşı dayanıklılığı ve geleceği hakkında da önemli bilgiler veriyor. İlk kez ev alacak kişilerin doğal afetleri ve çevresel faktörleri göz önünde bulundurarak bütçeleri dâhilinde yeni evleri tercih etmesi gerekiyor.
Metrekareye dikkat edin
Evin metrekare oranı ve büyüklüğü evin değerini belirleyen bir diğer unsur olarak ön plana çıkıyor. İlk kez ev alacak kişilerin net ve brüt metrekare oranı arasındaki ayrımı sağlıklı bir şekilde yapması gerekiyor. Uzmanlar net ve brüt metrekare arasındaki farkı gözeten kişilerin önemli ölçüde maliyet tasarrufu sağlayacağını belirtiyor.
Ek masraflar için bütçe ayırın
İlk kez ev alacak kişilerin daha önce kullanılmamış konutlar satın almadığı takdirde, olası dosya masrafları ve tadilatlar için ek bütçe ayırması gerekiyor. Uzmanlara göre satın alma işlemi gerçekleştirilmeden önce ev içi kullanım durumu ve eksikliklerin dikkatli bir şekilde gözden geçirilmesi büyük önem taşıyor.
Bina özelliklerini es geçmeyin
İlk kez ev alacak kişilerin bina özelliklerini ve binanın gider kalemlerini göz önünde bulundurması da oldukça önemli. Binanın ses ve ısı yalıtımı, aidat miktarı, büyüklüğü ve güvenliği hakkında bilgi sahibi olmak satın alma kararını doğrudan etkiliyor.
Resmî incelemeleri unutmayın
İlk kez ev alacak kişilerin dikkat etmesi gereken bir diğer husus ise resmî incelemeler olarak öne çıkıyor. Evin daha önceki döneme ait elektrik, doğalgaz ve su gibi abonelik borçları, tapu durumu, rayiç bedeli, deprem riski ve raporlarına dikkat edilmesi gerekiyor.
'da Takip Edin!
