Gayrimenkule destek ekonomiye doping olur

NECMİ ÇİÇEKÇİ'NİN HABERİ

Doğrudan 2 milyon, dolaylı olarak 6 milyon kişiye istihdam sağlayan; 260 alt meslek koluna dokunan inşaat sektörü, Türkiye ekonomisinin lokomotifi olmaya devam ediyor. Son dönemde artan maliyetler, küresel krizin olumsuz etkileri ve salgın sebebiyle sektörün büyümesi yavaşlasa da ilerlemesini sürdürüyor. Geçen yılı 1 milyon 492 bin adetlik satış ile tamamlayan sektör, aynı performansı bu yıl göstermesi beklenmiyor. Üstelik beş çeyrektir sektördeki daralma sürüyor. Bütün bu gelişmeler ışığında sektörün yeni bir kredi kampanyası ile desteklenmesi gerekiyor. Konuyla ilgili bakanlıkların çalışmaları olduğu belirtiliyor. Ancak detaylar netleşmiş değil…

Konut sektörü; inşaat, demir, alçı, elektrik malzemesi, trafo, kombi, perde, mobilya, cam, parke, plastik boru, çivi ve boya gibi birçok sektöre destek oluyor. Dolayısıyla sektörün kalkınması, ekonomiye doğrudan etki yapıyor. Yalnızca sanayi tarafından değil, vatandaşların ev alması, konut ihtiyaçlarını gidermesi, fiyatların da dengeye oturmasına sebebiyet veriyor. Konut satan müteahhit, elindeki kaynak ile yeni projeye başlıyor. Bu da bir sarmal şeklinde ekonomiye itici güç oluyor.

1 MİLYON BANDI AŞILDI

Ülkemizde geçen yılın tamamında 1 milyon 492 bin satış gerçekleşti. Bu yıla iyi bir başlangıç yapan konut sektörü son çeyrekte; yüksek faiz oranları, yabancı yatırımcının vatandaşlık hakkı için ödeyeceği meblağda yaşanan artış ve konut fiyatların bir anda yükselmesi sebebiyle frene bastı. Buna göre Türkiye genelinde konut satış sayısı, eylülde geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 22,9 azalarak 113 bin 402 oldu. Eylülde satılan konut sayısı, ağustosa göre de yüzde 8,17 düşüş gösterdi. Ağustosta 123 bin 491 konut satılmıştı. Yılın ilk 9 ayında ise toplam satış bir milyonu aştı.

YATIRIM YAPAN KAZANDI

Öte yandan yatırım açısından bakıldığında gayrimenkul yine en çok kazandıran yatırım aracı oldu. Döviz, altın ve borsa yatırımcıları geçen yıla göre sınırlı kazandı. Ancak gayrimenkul, yatırımcısını üzmedi. Geçen yıla göre hem kira hem de konut alım fiyatlarında yüzde 100’ün üzerinde artış gözlemlendi. Nüfusun artış hızı ve yeni ev sahibi olma isteği, bu talepte etkili oldu. Sektör oyuncuları gelecek yıl için de farklı bir senaryo beklemiyor.  Sektörde, fiyatların artış eğilimini süreceği ve konuta yatırım yapanın yine kazanacağı görüşü hâkim…

YABANCILAR İÇİN DE GÜVENLİ LİMAN

Yabancıya yapılan konut satışları pandemi sonrası adeta patladı. Ülkemizde yatırım yapıp vatandaşlık almak isteyenler bu ilgide önemli pay sahibi oldular. Ayrıca Rusya-Ukrayna savaşı ve Avrupa’daki enerji krizi sebebiyle Türkiye’ye yerleşmek isteyenlerin sayısında da ciddi artış gözlemlendi. Yabancılar 2018’de 39 bin 663 konut alırken bu sayı 2019’da 45 bin 483 oldu. Covid-19 salgınının patlak verdiği 2020’de bu sayı 40 bin 812’ye gerilerken 2021’de tam 58 bin 576 konutu yabancılar satın aldı. Yabancılara yapılan konut satışları ocak-ekim döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 26,9 artarak 
55 bin 21 oldu.

İNŞAAT MALZEMESİ SEKTÖRÜ BEKLİYOR

Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi ekim ayı sonuçları, sektörde yaşanan durumu ortaya koyuyor. Endeks, alınan ihracat siparişlerindeki sert düşüşün etkisiyle ekim ayında pandemi sonrasının en düşük seviyesine geriledi. İhracat pazarlarındaki küçülme, siparişlerde önemli oranda gerilemeye yol açtı. Son çeyrekte iç talepte görülen daralmalar önümüzdeki aylardaki faaliyetlerde de sert düşüşler olabileceğinin sinyallerini veriyor. İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi ekim ayında 0,64 puanlık kayıpla 69,78 puana indi. Bileşik endeks pandemi sonrasındaki toparlanmanın önemli kısmını geri vererek 2022 yılının en düşük seviyesine geriledi. Mevsimsellik etkilerinin yanı sıra pazarlardaki koşulların bozulması, Bileşik Endeks’te düşüşün sebepleri arasında yer aldı.

BEYAZ EŞYADA DA SATIŞLAR DÜŞÜYOR

Konut sektörünün direkt olarak etkilediği beyaz eşya sektöründe satışlar pandemi öncesini hala yakalayamadı. Yılın ilk altı ayında yüzde 8 düşen toplam beyaz eşya satışları, ekim ayında toparlanma dönemine girdi. Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneğinin (TÜRKBESD) açıkladığı verilere göre, iç satışlar bu yılın ekim ayında yüzde 9 artarak 596 bin 766 oldu. Ancak yılın ilk 10 ayında 6 ana ürün grubunda satış ise yüzde 4 düştü. Sektör temsilcileri yeni bir kredi kampanyası ile konut satışlarının artacağını ve dolaylı olarak bunun da beyaz eşya satışlarına etkisi olacağını ifade ediyor.

KİRA FİYATLARI DENGELENECEK

Konut fiyatlarındaki artışın devam edeceğini belirten sektör temsilcileri konuya sıcak bakıyor. Sosyal konut projesinde olduğu gibi; ülke çapında devreye alınacak olan bir kredi kampanyasının vatandaşı uygun fiyatlı ev sahibi yapması adına önemli bir gelişme olarak nitelendiriliyor. Öte yandan deprem gerçeğini de unutmadan, yeni evlere geçişin ve eski yapıların yenilenmesinin can ve mal kayıplarını azaltacağı da bir gerçek. Vatandaşlar konuta şu an için ulaşamaması sebebiyle kirada oturmayı tercih ediyor. Bu da kira fiyatlarını yükseltiyor. Planlanan kredi kampanyası ile kira fiyatlarının da olması gereken seviyeye gelmesi bekleniyor.