Yerliler dört haftada 7,5 milyar dolar sattı

ÖMER FARUK BİNGÖL

Geçen hafta yatırım araçlarından borsa ve altın kazandırmış, dolar kaybettirmişti. Hatfa içinde 6,80 TL’ye dayanan dolar, ABD Merkez Bankasının yüksek parasal genişleme kararının ardından hızla gerileyerek, 6,68 TL’ye düşmüştü. Yurt içi yerleşiklerin döviz hesaplarına bakıldığında da dolardan kaçış yaşandığı görülüyor. Merkez Bankasının verilerine göre sadece önceki hafta (3 Nisan’la biten), yerliler 3,3 milyar dolar satışı gerçekleştirdi. Böylece toplam döviz mevduatları sert düşüşle, 194 milyar dolar sınırına geriledi. Bir önceki haftaya göre bireysel hesaplardaki döviz çıkışı 2,2 milyar dolar oldu. Kurumsal hesaplardaki döviz tutarı da 1,1 milyar dolar azaldı. Asıl çarpıcı rakamlar son dört haftalık işlemlerde gerçekleşti. 6 Mart haftasında 201,7 milyar dolar ile zirve yapan yerlilerin toplam döviz mevduatı, 3 Nisan’a kadar geçen süreçte tam 7,5 milyar dolar gerilemiş oldu. Burada iki gelişme özellikle dikkat çekiyor:
1- Mart ayında yabancı yatırımcılar 2 milyar doları devlet tahvili, 1 milyar doları da hisse senedi olmak üzere, Türkiye piyasalarından 3 milyar dolarlık çıkış yaptı. Yerliler ise 7,5 milyar dolarlık satışla, yabancı alımlarına karşı iki katın da üzerinde atak yaptı.
2- 6 Mart’ta 6,10 TL olan dolar, 3 Nisan’da 6,73’e kadar yükseldi. Yerlilerin yabancı para mevduatları, dolar tırmanırken azalmaya başladı. Yani yükselişler, satış fırsatı olarak görüldü. Geçen hafta da dolarda 6,80 zirvesinden dönüş ve borsaya para girişi, TL’ye bir miktar daha geçiş yaşandığını gösteriyor. FED’in trilyon dolarlık teşviklerinin dolar talebini zayıflatması ise; pandemide, özellikle de ABD’deki vakalarda “pik” noktanın görülmesiyle birlikte başlayacak gibi görünüyor.

BORSADA TOPARLANMA HIZLANDI
Borsa İstanbul’da BİST100 endeksi, geçen haftayı yüzde 7,73’lük kazançla, 96.471 puandan kapattı. Hisse senetleri arasında geçen hafta en çok yükselen yüzde 53 ile Pegasus oldu. Onu yüzde 39’luk artışla Çelebi, yüzde 31’lik yükselişle Net Holding izledi. Kapalıçarşı’da işlem gören 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı da, geçen hafta yüzde 4,5’lik artışla 363,50 liraya yükseldi.

GÖZLER ŞİRKETLERİN DOLAR TALEBİNDE
Doların maliyetini kurduğu swap hatlarıyla düşürmeyi başaran ABD Merkez Bankasına (FED), önümüzdeki dönemde de görevler düşeceği belirtiliyor. Uluslararası Ödemeler Bankası tarafından yayımlanan raporda; “FED’in önce 5 majör merkez bankası, sonrasında 9 merkez bankasıyla swap hattı kurmasının ardından finansal piyasalardaki stres görece azaldı. FED’in şirket tahvillerini de satın almak için çeşitli araçlar tanıtmasına rağmen bu konuda stres devam ediyor. Bu durum, şirketlerin dolar ihtiyacını karşılaması için varlık satmayı tekrar gündeme getirebilir.  Bu sebeple finansal olmayan kuruluşlar eliyle bu ihtiyaçların giderilebileceği bir sistemin kurulabilir” denildi.