Yer 'altın'da 275 milyar dolar var

CEVDET FIRAT AYDOĞMUŞ'UN HABERİ

Yer altındaki doğalgaz ve petrol gibi enerji kaynaklarını yüzeye çıkarma çalışmalarını yoğunlaştıran Türkiye, diğer yandan da değerli madenlerini ekonomiye kazandırmak için çalışıyor. Madenlerin çıkarılması ve işlenmesiyle ilgili üretim süreçleri tam gaz devam ederken, Altın Madencileri Derneği Başkanı ve Tüprag Metal Madencilik AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yılmaz, Türkiye’nin yer altında toplamı 275 milyar dolar değerinde olan 5 bin ton altın potansiyeli bulunduğunu söyledi. Yılmaz “ODTÜ’den rahmetli hocamız Prof. Dr. Ayhan Erler, 1990’lı yılların başında Türkiye’de 6.500 ton metal altın potansiyeli olduğunu modelleme çalışmasıyla akademik olarak ortaya koymuştu. Sektör olarak bu 6.500 tonun yaklaşık 1.500 tonunun nerede olduğunu ortaya çıkardık fakat hâlen 5 bin ton var, bunun nerede olduğunu ortaya çıkarmak gerekiyor. Beş bin ton altın, yaklaşık 275 milyar dolar demek. Yer altında 275 milyar dolarlık potansiyelimiz var. Ülke olarak bunu insan yararına, çevreyi koruyarak sorumlu madencilik faaliyetleriyle ortaya çıkarıp ekonomiye kazandırmamız gerekiyor” dedi.

YILDA 100 TON ÜRETEBİLİRİZ

Altın madenciliği sektörünün 2020’de 42 ton ile üretim rekoru kırdığını hatırlatan Yılmaz “2020’nin başında başlayan salgının etkilerini 2021 ve 2022’de görmeye başladık. Pandemiden dolayı üretim 2021’de 38 tona düştü, bu seneki beklentimiz de 34-35 ton arası. Üretimdeki düşüşün pandemi dışındaki sebebi ise farklı maden firmalarına ait Erzincan ve Kayseri’deki işletmelerin ‘üretimi durdurma cezası’ alması. Durdurmalar, ülke üretimini direkt etkiledi. Türkiye, her yıl yaklaşık 200 ton altın tüketiyor. Bunun ortalama 40 tonunu Türkiye’de üretiyoruz ama 160 tonunu hâlen ithal ediyoruz. Bu 160 ton, Türkiye’nin doğalgaz faturasına eşit. Ülke üretiminin önce 50, sonra 100 tona çıkabileceğini düşünüyoruz. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına sektör olarak 20 projelik bir liste sunduk. Bu 20 yeni yatırımı hayata geçirebilirsek, Türkiye beş yıl içinde yılda 100 ton altın üretebilecek hâle gelebilir” açıklamasını yaptı.

MERKEZ’İN ÖN ALIM HAKKI VAR

Üretilen altının tamamının Borsa İstanbul’a götürüldüğünü ve burada Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının ön alım hakkı olduğunu anlatan Yılmaz “Eğer Merkez Bankası almak isterse başka kimseye satamıyoruz. Merkez Bankası üreticilerden bir ayrıcalıkla altın satın alıyor; Londra Metal Borsasındaki dolar cinsinden fiyatı, üreticiye TL olarak ödüyor. Başka bir ifadeyle; Merkez Bankası, Türkiye’de üretilen altını TL ile alıyor. Böylece yurt dışına dolar gitmiyor ve bu dolar petrol ve doğalgaz gibi harcama kalemlerinde kullanılıyor. Altına dolar harcamamış oluyoruz. Türkiye, 2021’de yurt dışından ithal ettiği altına 25,5 milyar dolar harcadı. Ne kadar altın madeni açarsak o kadar dolar Türkiye’de kalacak. Açacağımız her maden ülke ekonomisine, dövizin Türkiye’de kalmasına destek olacak” değerlendirmesinde bulundu. 

TÜRKLER YURT DIŞINDA DA YATIRIMCI

Türk şirketlerinin yurt dışında yatırımcı olmaya başladığını da ifade eden Yılmaz, “Örneğin; Liberya, Gana ve Meksika’da Türk yatırımcılar var. Şu anda tamamı Türk personel olmak üzere, dünyanın herhangi bir yerinde uluslararası standartta maden açabilecek insan kaynağına sahibiz” diye konuştu. Madenlerin doğaya zarar verdiği yönündeki eleştirilere de cevap veren Yılmaz, şunları söyledi: Türkiye’de orman alanlarının sadece binde 2,9’u madencilik amaçlı kullanılıyor. Türkiye’de kesilen her 100 bin ağaçtan bir tanesi madencilik amaçlı kesiliyor. Kanuni gereklilik olmaksızın rehabilitasyon amaçlı binlerce ağaç dikiyoruz.