Yatırımın aslan payı ulaşım ve iletişime!

OSMAN ÇOBANOĞLU ANKARA

Başbakan Binali Yıldırım, geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada teşvik ve destek uygulanan 23 Doğu ve Güneydoğu şehrine 14 yılda 80 milyar lira yatırım yapıldığını söylemişti. Bu yatırım tutarının yaklaşık 37 milyar lirasını ulaşım ve iletişim yatırımlarının oluşturduğu öğrenildi. Yıldırım seçilen 23 şehre yönelik Diyarbakır’da yaptığı açıklamada, “1989’dan 2002’ye kadar, yani AK Parti’den önceki 14 yılda bugünkü parayla yapılan toplam yatırım 30 milyar lira, yani 30 katrilyon. AK Parti iktidarı 2003-2016 aynı süre 14 yıl yapılan yatırım ne kadar? 80 milyar lira. Tam neredeyse 3 katı 3 kata yakın” ifadelerini kullanmıştı. 80 milyarlık bu yatırım tutarının yaklaşık 37 milyar lirası ulaşım ve iletişim alanlarına harcandı. Sadece Erzurum ve Van’a toplamda 6 milyar 300 milyon liralık ulaşım ve iletişim yatırımı yapıldı. Teşvik ve destek paketinde Kars, Ardahan, Iğdır, Ağrı, Van, Muş, Bitlis, Hakkari, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Siirt, Şırnak, Erzurum, Erzincan, Gümüşhane, Bayburt, Malatya, Elazığ, Adıyaman, Tunceli, Bingöl’ün yer aldığı şehirlere müjdeler verilmişti. Cazibe merkezleri çeşitli şehir gruplarına ayrıldı.
13 YILDA YAPILAN BAZI İŞLER
Söz konusu 23 şehre 13 yılda yapılan ve yapımı devam eden ulaşım ve iletişim yatırımlarından bazıları şöyle:
Diyarbakır: Diyarbakır’a 13 yılda 344 km bölünmüş yol yapıldı. Bu yolların 114 kilometresi bitümlü sıcak kaplamalı (BSK) olarak hizmete açıldı. Diyarbakır çevre yolu, Diyarbakır-Silvan yolu ile Diyarbakır-Ergani yollarında çalışmaların sürdüğü belirtiliyor. 13 yılda 9 tarihî köprünün (Malabadi, Ongözlü gibi) restore edildi. Hava yolu uçak trafiğinin 2003 öncesine göre yüzde 480 oranında arttığı belirtiliyor. Fiber kablo uzunluğu 2 bin 273 km uzatılarak 3 bin 596 kilometreye yükseltildi. İnternet altyapısı olmayan okullara 422 altyapı kurulumu yapıldı. Bazı okullara 811 bilgi teknoloji sınıfları kuruldu.
Erzincan: Erzincan’a 13 yıl içerisinde 322 km bölünmüş yol yapıldı. Şehir kara yollarının 150 kilometresi BSK’lı olarak biliniyor. İliç-Kemaliye-Arapgir yolu, Refahiye-Erzincan yolu, Refahiye-Kuruçay-İliç yolu, Erzincan çevre yolu gibi birçok yol çalışması devam ediyor. Şehirdeki uçak trafiğinin 2003 yılı öncesine göre yüzde 202 oranında arttığı belirtiliyor. Fiber kablo uzunluğu 13 yılda ise bin 41 kilometre artırılarak toplam 2 bin 9 kilometreye yükseltildi. İnternet altyapısı olmayan okullara 8 altyapı kurulumu yapıldı.
Hakkâri: 13 yılda 76 kilometre uzunluğunda bölünmüş yol yapıldı. Hakkâri kara yolların 31 kilometresi BSK’lı olarak biliniyor. Başkale-Hakkâri ayrımı- Yüksekova-Esendere yolu, Yüksekova-Dağlıca yolu, Üzümcü Ayrımı-Geçitli yolu gibi yol çalışmalarının sürdüğü belirtiliyor. 2015 yılı ortasında açılan Hakkâri Selâhaddin Eyyubi Havalimanı ise terör yüzünden bir süredir faaliyette değildi. Havalimanına bu ay içerisinde bir aracın iniş yaptığı biliniyor. İnternet altyapısı olmayan okullara 23 altyapı kurulumu yapıldı. Okullara 212 bilgi teknoloji sınıfları kuruldu.
Van:13 yılda 487 km bölünmüş yol yapıldı. Yolların 124 kilometresi BSK’lı olarak biliniyor. Van-Özalp-Saray-Kapıköy yolu, Ağrı Doğubeyazıt ayrımı-Çaldıran yolu, Çaldıran-Dorutay-Özalp yolu gibi yollarda çalışmaların devam ettiği belirtiliyor. 2003 yılından beri 5 tarihî köprü restore edildi. Hava yolu uçak trafiği yüzde 195 artış gösterdi. 400 bini aşkın genişbant abone sayısı bulunuyor. Fiber kablo uzunluğu 2 bin 565’e yükseltildi. İnternet altyapısı olmayan okullara 327 altyapı kurulumu yapıldı.
Malatya: 2003 yılından sonra 321 km bölünmüş yol yapıldı. Şehirde 192 kilometrelik yol BSK’lı olarak biliniyor. Malatya-Hekimhan yolu, Malatya-Gölbaşı yolu, Malatya-Gölbaşı ayrımı-Darende yolu, Elazığ-Malatya yolu gibi yollarda çalışmalar sürüyor. Şehir sınırlarındaki 3 tarihî köprünün restorasyonu tamamlandı. Birçok köprüde ise çalışmalar sürüyor. Malatya Havalimanı’ndaki uçak trafiği yüzde 500 arttı. Fiber kablo uzunluğu 2 bin 933 kilometreye yükseldi. İnternet altyapısı olmayan okullara 56 altyapı kurulumu yapıldı.

Yeni çalışmalarla neler yapılacak?

Geçtiğimiz günlerde Doğu ve Güneydoğu’ya yönelik açıklanan teşvik ve destek paketinde ulaşım ve iletişim alanlarında milyarlarca lira harcanacak bunlardan bazıları ise şöyle:
¥ 2016-2021 yılları arasında 4 bin 800 km kara yolu projesi tamamlanacak. Bu eylemde 28 tünel ve 2 köprü de dâhil olmak üzere 8,33 milyar TL harcanacak.
¥ 881 kilometrelik demir yolu projeleri tamamlanacak. Maliyeti 10,4 milyar TL olacak.
¥ Van, Kahramanmaraş, Gaziantep ve Muş Havalimanı terminal binaları tamamlanacak. 296 milyon lira harcanacak.
¥ 452 yerleşim yeri GSM kapsamına alınacak. 368 milyon lira harcanacak. 

İL İL ULAŞIM VE İLETİŞİM YATIRIMLARI

∂ Seçilen bu 23 şehre 13 yılda yapılan ulaşım ve iletişim yatırımları il il şöyle:
¥ Ağrı: 1 milyar 290 milyon lira
¥ Diyarbakır: 2 milyar 299 milyon lira
¥ Bitlis: 2 milyar 779 milyon lira
¥ Van: 3 milyar 38 milyon lira
¥ Muş: 1 milyar 211 milyon lira
¥ Hakkâri: 1 milyar 220 milyon lira
¥ Mardin: 985 milyon lira
¥ Elâzığ: 1 milyar 935 milyon lira
¥ Tunceli: 402 milyon lira
¥ Bayburt: 612 milyon lira
¥ Gümüşhane: 1 milyar 667 milyon lira
¥ Malatya: 2 milyar 838 milyon lira
¥ Iğdır: 303 milyon lira
¥ Şanlıurfa: 2 milyar 658 milyon
¥ Kars: 1 milyar 578 milyon lira
¥ Şırnak: 1 milyar 224 milyon
¥ Batman: 953 milyon lira
¥ Erzurum: 3 milyar 249 milyon
¥ Ardahan: 1 milyar 194 milyon
¥ Erzincan: 2 milyar 294 milyon lira
¥ Siirt: 791 milyon lira
¥ Bingöl: 1 milyar 382 milyon
¥ Adıyaman: 902 milyon lira