Sanayide 200 milyar dolarlık hamle

ÖNDER ÇELİK

Küçük üreticilerin OSB’lere geçiş yapabilmelerini sağlamak amacıyla 81 ilde 120 lokasyonda ‘Orta Ölçekli Sanayi Siteleri’ ile ‘Orta Ölçekli Sanayi Bölgeleri’ kurulacak. Bu kapsamdaki ilk projeyi Tekirdağ Ergene Velimeşe OSB’de hayata geçiren MÜSİAD, 2020 yılında 7 lokasyonda daha temel atmayı hedefliyor. Tamamlandığında ekonomiye yıllık 200 milyar dolar katkı sağlaması planlanan proje ülkeye 20 bin yeni orta büyüklükte işletme kazandıracak. MÜSİAD Üretim ve Ticaret Planlama Üst Kurulu Başkanı Dr. Oktay Dede, projenin ayrıntılarını Türkiye’ye anlattı.

*Orta Ölçekli Sanayi Siteleri projenizden biraz bahseder misiniz?        
Türkiye’de üretim, ağırlıklı olarak KOBİ’lerin omuzlarında… 2 milyon 437 bin KOBİ var. Hizmet sektörünü de dahil edersek bu rakam 3 milyon 700 binlere çıkıyor. Mikro ve küçük işletmeler Anadolu’da mekânsal manada çok sıkıntılı durumdalar. 30, 50, 80, 100 metrekareyi zor bulursunuz. Küçük sanayi sitelerinde sıkışmış durumdalar. Bunların büyümesinin birincil şartı mekânsal düzenleme. Türkiye’de küçük sanayi siteleri ve Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) var. Esas olması gereken bu küçük sanayi sitelerindeki işletmelerin OSB’lere geçişini kolaylaştıracak Orta Ölçekli Sanayi Bölgeleri. Tam da tespit ettiğimiz eksiklik burası. Günümüz şartlarında 1 milyon liralık bir sermaye yapısı hiç küçümsenemeyecek bir miktar. Ancak OSB’ye geçiş için bir anlam ifade etmiyor. Çünkü metropollerdeki OSB’lerde arazi fiyatları 500 ila 2.500 lira arasında değişiyor. Yani bir kişi 3 bin metrekare yer almaya çalışsa 1.5 milyon lira yapıyor. Nasıl geçecek? Daha arazi parasını denkleştiremiyor. Nasıl üretim tesisi kuracak? İşte bunlara imkan sağlamak lazım. O yüzden MÜSİAD olarak biz dedik ki; zeminde 500 metrekare ve katları; bin, bin 500, 2 bin metrekare olmak kaydıyla yeni üretim alanları oluşturalım. OSB’ler içerisinde bu yapıları yapalım. Yan sanayi ve ara mal üretiminde OSB’lere destek olsunlar. Bir de şehirlerin, illerin ve ilçelerin ekonomik, üretim potansiyeline göre Orta Ölçekli Sanayi Bölgeleri kuralım istedik. Bu daha kompleks olacak. O şehirlerin potansiyeline göre 200 dönümle milyon metrekare ve üzerinde olabilecek alanlarda kurulacak. Bu yapılarda ara eleman ve kalifiye elaman yetiştirecek meslek liseleri, yurtlar olacak. Kadın istihdamını da önemsiyoruz. O nedenle kreş, anaokulu da olacak. Spor tesisi, voleybol, basketbol sahası, tenis kortu, yüzme havuzu, gerekirse SPA ve Wellness’ı bu yerleşkenin ayrılmaz bir parçası olarak düşünüyoruz. İçeride gümrüklü antrepo olacak. Orta Ölçekli Sanayi Bölgelerinde aynı zamanda üretim müzeleri olacak. Projeyi 81 ilde 120 lokasyonda hayata geçireceğiz. 120 projede güneş, rüzgar gibi yenilenebilir enerji sistemleri uygulanacak.

İLK PROJE NİSANDA FAALİYETTE
¥ Proje ne aşamada?
Şu anda ilk Orta Ölçekli Sanayi Sitemizi, Tekirdağ Ergene Velimeşe OSB’de hemen hemen bitirmek üzereyiz. 2 ay sonra iş yerlerini teslim edeceğiz. Allah nasip ederse nisan ayında faaliyete geçecek. Oradaki büyüklük toplam 60 bin metrekare. 800’er metrekare yapılar kurduk, sosyal donatılarıyla birlikte 77 ünite var. Proje 3 Temmuz’da başladı. Tüm Türkiye’de arazi hazırlıkları yapılıyor. Hızlı bir şekilde başlayacağız. 2020’den itibaren temel atmalara başlayacağız.

¥ Tekirdağ’daki yatırım maliyeti nedir?
Oradaki yatırım maliyeti işletmeleriyle birlikte ortaya çıkacak olan değer 750 milyon lira. 56 firma var. Bin kişilik istihdam söz konusu olacak.

¥ Mülkiyeti kime ait?
Buranın mülkiyeti tamamen bize ait… Herhangi bir devlet teşviği kullanmadık ama diğer projelerde olmasını istiyoruz. Velimeşe OSB’de 8.5 ve üzerindeki depreme dayanıklı bir yapı tesis edildi. Türkiye’de bugüne kadar inşa edilmiş en sağlam, en kaliteli ve en işlevsel yapı. Türkiye’de deprem kaçınılmaz bir gerçek hepimiz depreme hazırlıklı olmalıyız. Ama sanayinin yıkılmaması, üretimin durmaması lazım… Aslında bir anlamda bunu da oluşturmaya çalışıyoruz.

DEVLET FİNANSMAN DESTEĞİ VERSİN
¥ Devletten beklentiniz nedir?
Devletten hem teşvik ve arsa desteği bekliyoruz hem de oluşturduğumuz finansman giderlerinin devlet tarafından karşılanmasını istiyoruz. Bu modelin oturmasıyla birlikte buradaki ana hedefimiz şu aslında bir yandan üreticinin gelişmesine mekânsal konfor sağlarken diğer yandan her yıl 2 bin mikro ve küçük işletmeyi orta büyüklüğe taşırsak 10 yıl sonra 20 bin işletme söz konusu olur. Bu 20 bin işletmenin 10 yıl sonra her yıl ülke ekonomisine doğrudan 200 milyar dolar katkı sağlayacağını düşünerek planımızı oluşturduk.
Amacımız her yıl 2 bin mikro ve küçük işletmeyi orta büyüklüğe taşımak. Bu model Almanya modelidir. Almanya ekonomisinin yüzde 80’i orta büyüklükteki işletmelerin omuzundadır. Orta büyüklükteki işletmeler Alman ekonomisinin lokomotifidir. Biz de mikro ve küçük işletmeleri alıp orta büyüklüğe taşıyacağız ve bunların OSB’lere geçişini kolaylaştıracağız.

¥ Devletten destek görüyor musunuz?
Hem Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Sayın Bakanımız hem Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bürokratları ve Bakanımız aynı zamanda Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal bu konuda projelerimizi biliyorlar ciddi manada da destek olma gayreti içinde olduklarını ifade ediyorlar. Birlikte daha güzel işlere inşallah imza atacağız.

¥ Kuracağınız sitelerin istihdama katkısı ne olacak?
İstihdam noktasında düşündüğümüzde yaklaşık olarak her bir işletme için en az her yıl minimum artı 30 bin civarında istihdam düşünüyoruz.

81 İLDE MESLEK LİSESİ KURULACAK
¥ Meslek liseleri bu projenin neresinde?
O sitede çalışanların meslek liselerinden gelen öğrencilerin olmasını önemsiyoruz. Bu konuda Millî Eğitim Bakanlığıyla görüşmelerimiz ciddi manada önem arz ediyor. Kısmı görüşmeleri de bitirdik. Öğrencilerin 2 gün okulda teori dersleri alıp, 4 gün buralarda staj yapmasını istiyoruz. Buna cumartesini dahil ettik. Öğrenciler asgari ücrete yakın para alacaklar. Kısmi devlet desteği olacak. Bu organize yapının imkanlarından desteklenecek bir fon da oluşacak. 120 lokasyonun her ili düşündüğümüzde 81’inde bu meslek liselerini kurmak istiyoruz. Çünkü ihtiyacımız olan kalifiye ve ara personelin yetişmesi bizim için önemli. Bu öğrenciler 4 yıl boyunca burada hem teorik dersleri alıp hem pratiği yaptıktan sonra çok daha güzel imkânlarla bu iş yerlerinde çalışabilecekler.

2020’DE 7 TEMEL ATMA PLANLANIYOR
¥ Gelecek yıla ilişkin planınız nedir?
2020 yılında toplamda 2000 iş yerini gerçekleştirmeyi düşünüyoruz. Şu anda 16 ilde, ilçe merkezleriyle beraber çalışmamız var. 7 lokasyonda çalışmalar hemen hemen son safhaya geldi. İnşallah 2020’de 7 temel atma törenimiz olur diye umut ediyoruz.

*Toplam ne kadar finansman gideri olacağını düşünüyorsunuz?
Orta Ölçekli Sanayi Bölgeleri yatırımımız eğer arazileri baz almazsak 10 yıl içerisinde 200 milyar TL’nin üzerinde olacak.

SÖYLEMDEN EYLEME GEÇİYORUZ
¥ Başka projeleriniz var mı?
MÜSİAD’ın tazelenme sürecinde tamamen proje odaklı çalışıyoruz. Yani klasik ‘SİAD’ yapılanmasından ayrı hareket ediyoruz. Çünkü bunların güncellenmesi gerektiğine inanıyoruz. Artık dünya başka bir yöne gidiyor. Eskiden ne yapardı, ‘SİAD’ların olayları belliydi, sorunları tespit ederdi ve bu sorunları ilgili mercilere iletirlerdi. Şimdi MÜSİAD olarak bizim vazifelerimizden biri yine o. Sektörel sorunları tespit etmek. Ama tespit etmekle kalmıyoruz, çözüm önerilerini de sunuyoruz. Sadece çözüm önerilerini sunmakla kalmıyoruz bu çözüm önerilerine hükümet tarafından olumlu cevap geldiği andan itibaren icra yönünde de faaliyet gerçekleştiriyoruz. Artık tamamen söylemden eyleme geçiyoruz. Türkiye’nin ihtiyacı olan tam da bu... Üyelerimizin yüzde 98’i üretici, şuna inanıyoruz ki bir ülkenin üretim gücü parasının gücünü belirler bizim üretimimiz ne kadar güçlü olursa paramız ve ekonomimiz de o kadar güçlü olur. Biz de MÜSİAD olarak buna katkı vermekle mükellefiz.