Rus gazında yeni rota doğu
Avrupa’nın gaz ihtiyacının yüzde 46,8’ini, kömür ihtiyacının yüzde 46’sını ve petrol ihtiyacının yüzde 26’sını Rusya karşılıyor. Rusya, batıdan gelecek muhtemel yaptırımlar karşısında gaz tedarikini Avrupa’dan doğuya yönlendirmeye hazır. Muhtemel bir yaptırım Rusya kadar Avrupa’yı da zora sokacak
OSMAN SAĞIRLI
Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan savaş gerilimi ile gözler enerjiye çevrildi. Gaz ihtiyacının yarısını Rusya’dan alan Avrupa’yı bumerang etkisi korkusu sararken, Batı’nın umudu İran ile görüşmelerde.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’yı işgal etmeye hazır gibi göründüğü için hem AB hem de ABD tarafından sürekli olarak “büyük” yaptırımlar konusunda uyarılıyor. Bu durumdan Rusya’nın ekonomisini, en büyük bankalarının ve enerji sektörünün etkilenebileceği bertiliyor. Öyle ki Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, Moskova’nın enerji şirketlerinin Batı yaptırımlarının hedefi olması durumunda arzı diğer pazarlara yönlendirmeye hazır olduğunu söyledi. Ancak enerji ihracatının nereye yönlendirileceği konusunda bilgi vermedi.
Batı ise Rusya’nın misilleme olarak yaklaşık yüzde 46,8’ini sağladığı AB gazını kesebileceği konusunda endişeli. Malum Avrupa’da gaz fiyatları ekim ayında rekorları gördü. Aralık ayında ise tedirgin edecek boyutlara ulaştı. Rus gazı genellikle batıya gidiyor, ancak doğuya yönelme bu fiyatları daha da artırabilir. Bu duruma dikkat çeken Siluanov “Herhangi bir ihracat kısıtlaması fiyatların yükselmesine neden olur. Ve bu tür kısıtlamalar uygulanacaksa, fiyatlardaki artışlar bu tür kısıtlamaları büyük ölçüde telafi etmelidir” dedi.
RUSYA PAKİSTAN İLE GÖRÜŞÜYOR
Rusya’ya yönelik herhangi bir yaptırım sadece Rus gazı ithalatı değil. Rusya aynı zamanda Avrupa’nın kömür gibi katı yakıtlarının yüzde 46’sını ve ham petrolünün yüzde 26’sını tedarik ediyor. Bu arada Putin’in Pakistan ile bir gaz anlaşması yapmaya hazır olduğu belirtiliyor. Pakistan Başbakanı İmran Han önümüzdeki hafta Moskova’da Putin ile bir araya gelecek. Pakistan ve Rusya arasında gaz taşıyan yeni bir boru hattı inşa etmek için bir anlaşma yapılması bekleniyor. İlk olarak 2015 yılında gündeme gelen, eskiden Kuzey-Güney doğalgaz boru hattı olarak bilinen Pakistan Akım Gaz Boru Hattı (PSGP), bir sınırı paylaşmadıkları için Rusya’dan Pakistan’a gaz taşıyamıyordu. 1.040 km (646 mil) uzunluğundaki proje, Rusya tarafından inşa edilmek üzere Pakistan hükûmeti tarafından geçici olarak sözleşme imzalanmıştı. Projenin yaklaşık 2,5 milyar dolara mal olacağı tahmin ediliyor.
İRAN ALTERNATİFİ
Avrupa’ya Rusya yerine İran’dan petrol ve doğalgaz gönderilmesi gündemde. ABD-İran nükleer müzakerelerinde anlaşma sağlanırsa, 6 ay içinde ilk petrol Avrupa’ya ulaşabilir. Ancak İran alternatifi müzakerelerin olumlu sonuçlanmasına bağlı. ABD ve İran, İran’ın petrol ihracatı üzerindeki kısıtlamaları kaldırma ve Tahran’ın nükleer programına kısıtlamaları yeniden getirme konusunda diplomasiyi sürdürüyor. İran Dışişleri Bakanlığı, son müzakere turunun “önemli ilerleme” kaydettiğini, ancak bazı kilit noktalarda farklılıklar olduğunu söyledi. Üst düzey bir ABD’li yetkili ise “İran’ın nükleer ilerlemelerinin hızı göz önüne alındığında, anlaşmaya varmak için sadece birkaç haftamız kaldı” dedi. Biden’ın nükleer müzakerelerin başarılı olması hâlinde bütün yaptırımların kaldırılacağı sözünü vermesiyle birlikte, İran petrol ve doğalgazının da Avrupa’ya ihracatı konuşulmaya başladı. Anlaşmanın uygulanmasından sonraki altı ila dokuz ay içinde gerçekçi bir şekilde 1,6 milyon varil İran ham petrolünün ve doğalgazının küresel arza eklenebileceği kaydedildi. ABD kaynakları, Rusya’nın Avrupa’ya gaz arzındaki yaptırım gücünü kırmak ve OPEC+ ittifakının küresel petrol arzını daha hızlı bir şekilde desteklemek için İran’ın alternatif olabileceğini söylüyor.
'da Takip Edin!
