Piyasaya çifte kıskaç

Geride bıraktığımız hafta piyasaların önümüzdeki dönemde nasıl seyredeceğine dair, ekonomi cephesinden iki önemli veri geldi. Bunlardan bizi ilgilendiren, şüphesiz enflasyondu. Çünkü aylardır devam eden faiz tartışmalarının temelinde enflasyon yatıyordu. TCMB, veri gelmeden önce yaptığı son açıklamalarda enflasyonda düşüşün başlayacağını bekliyordu. Yıllık olarak baz etkiden kaynaklanan bir gerileme yaşandıysa da; enflasyon, haziranda yüzde 0.31 artış kaydetti ve beklentilerin aksine, aylık olarak yükseldi.
TÜFE'de yaz aylarında görülen gerileme bu sene yaşanmadı. Son 10 yılda her haziranda gıda fiyatlarında ortalama yüzde 3'lük bir düşüş gerçekleşiyor, bu da enflasyon üzerindeki baskıyı hafifletiyordu. İlk çeyrekte don ve kuraklığa ilave olarak, ramazan ayının yaz aylarına denk gelmesi, haziranda gıda fiyatlarının yüzde 0.4 oranında artmasına sebep oldu. Dikkat çeken diğer unsur, her ne kadar dövizdeki gerilemenin enflasyon üzerindeki olumsuz etkileri hafiflese de, ulaştırma ve turizm gibi kurla ilişkili hizmet sektörlerinde yaşanan zamlar, görünümü bozdu.
Gelelim bu enflasyonun, TCMB'nin politikasına nasıl yansıyacağına... En yakın toplantı 17 Temmuz'da. Faiz indirimi beklentisi hâlâ masanın üzerinde bulunuyor. Ancak TCMB'nin sıkı para politikasına gerekçe olarak "yüksek enflasyonu" gösterdiğini dikkate alırsak, haziran verisi faiz indirimi konusunda hareket alanını da daraltmış durumda. Bu hafta gösterge tahvilin faizi yüzde 8.38'den kapandı. TCMB'nin politika faizi ise 8.75'te bulunuyor. Yani piyasa ve politika faizi, birbirine yakın seyrediyor. TCMB de "getiri eğrisini yataya yakın tutacağını" açıklamıştı. Dolayısıyla önümüzdeki toplantıda politika faizinde, en azından agresif bir faiz indirimi şu anda daha uzak ihtimal gibi görünüyor. Kısaca "yeni faiz indirimlerinin zaman alacağı" bu öngörü gerçekleşirse, borsanın da 80 bin ve üzerinde kalıcı olarak yer edinmesi zaman alacak. Ekonomi dışında, Köşk seçimleri ve Irak gibi etkileyici unsurların da tabloya dahil olduğunu hatırlatalım...


ABD'de faiz beklentisi öne çekildi
Küresel borsaları, özellikle Türkiye'nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan piyasaları yakından ilgilendiren ABD istihdam verilerinde bu hafta sürpriz yaşandı. Haziranda 288 bin kişi daha işe alındı ve işsizlik yüzde 6.1'e düştü. Beklenti, yeni istihdamın 211 bin, işsizlik oranın ise yüzde 6.3 olacağı yönündeydi. Öngörülenden iyi gelen bu veriler, aylardır dolar musluklarını kısan ABD Merkez Bankası'nın, sonraki hamle olarak "faiz artırımına daha yakın zamanda gidebileceği" yönündeki beklentileri de artırdı. Hatta ABD'de bazı ekonomi çevreleri, 2015'in son çeyreğinde beklenen faiz artışının, ilk çeyrekte gelebileceğini belirtti. Nitekim perşembe günü bu veriler açıklandığında ABD 10 yıllık tahvil faizinin yüzde 2.63'ten yüzde 2.69'a, yurt içinde ise 2 yıllık gösterge faizin yüzde 8.34'ten yüzde 8.47'ye "anlık da olsa" sıçraması, aynı şekilde doların 2.14'ün üzerini görmesi, piyasanın bu konudaki hassasiyetini göstermeye yetti. nbsp;


Ö.Faruk Bingöl / TÜRKİYE GAZETESİ