Petrol çakıldı

Bütün dünyayı kasıp kavuran koronavirüs salgını, küresel ekonomi üzerindeki etkisini artırıyor. Haftalardır dünyanın birçok yerinde insanların tüketimi azaltması ve fabrikalarda üretiminin düşmesi, reel ekonomi üzerinde baskı kurdu. Bu durum enerji ve hammadde talebinin düşüşünü beraberinde getirdi. Borsalar ve faiz oranları ile birlikte, petrol fiyatları da bu süreçte hızla gerilemeye başladı. Yılbaşında ABD-İran gerilimi sebebiyle 70 dolar sınırına yükselen brent petrolün varil fiyatı, küresel durgunluk endişeleri ve koronavirüs paniği ile birlikte düşüş trendine girdi. Geçen haftanın son işlem günü petrol fiyatı 50 dolara kadar geriledi. Gözler, yine cuma günü toplanan petrol üreticisi ülkelerin toplantısına çevrilmişti. Piyasalar, en az 1,5 milyon varil üretimi düşüşü bekliyordu. Ancak beklenen karar çıkmadı ve OPEC kesinti kararı almadı. Arz fazlası endişesi ile brent petrolün varil fiyatı, cuma akşamı yüzde 10’a yaklaşan düşüşle 45 dolara çakıldı. Viyana’da 7 saat süren kritik toplantı öncesinde, OPEC ve OPEC dışı bazı ham petrol üreticisi ülkelerin toplam petrol üretimlerini günlük 1,5 milyon varil azaltmalarına ilişkin tavsiye kararı alınmıştı. Söz konusu günlük ek kesintinin 1 milyon varilinin OPEC, 500 bin varilinin ise OPEC dışı ülkelerden yapılması önerilmişti.
OPEC Genel Sekreteri Muhammed Barkindo “Bu toplantıyı sona erdirdik ancak istişareler devam edecek, birkaç oylama meselemiz var. Herkesi bir araya getirmemiz gerekiyor, fikir birliği önemli. Petrol piyasasında yaşanan dengesizlik ve şartların iyileştirilmesine odaklandık. Bu durumun düzeltilebilmesi için bütün paydaşların birlikte hareket etmesi gerekiyor. OPEC dışı ülkelerin yüzde 90’ı bizimle hemfikir. Ancak bazı ülkelerin bakanlarının başkentlerine dönerek, kendi hükümetleriyle daha fazla istişarede bulunmaları gerekiyor” dedi. Öte yandan Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak da, 1 Nisan itibarıyla OPEC ve OPEC dışı petrol üreticisi ülkelerin üretim kısıntısına yönelik yükümlülüklerinin sona ereceğini söyledi. Novak “Rusya’nın bu tarihten itibaren petrol üretimini artırması Rus şirketlerinin planlarına bağlı” diye konuştu.

AKARYAKITA İNDİRİM YOLDA
Brent petroldeki düşüş sonrası fiyatların 45 dolar seviyesine gelmesinin, otomatik fiyatlama gereği, akaryakıt fiyatlarını da aşağı çekmesi bekleniyor. Uzmanlar; benzin ve motorin fiyatlarında 20 kuruşun üzerinde indirimin mümkün olabileceğini belirtiyor. Bu arada Türkiye’nin enerji ithalatı da, petrol fiyatlarındaki düşüşten olumlu etkilenecek. Geçen yıl 42 milyar dolar olarak gerçekleşen Türkiye’nin enerji ithalatının, bu yıl en az yüzde 10 azalması bekleniyor.

BÜYÜME ORANLARI AŞAĞI
Moody’s, yeni tip koronavirüsün (Covid-19) yayılmasının bu yılın ikinci çeyreğinde birçok ekonomiyi olumsuz etkilemesinin beklendiğini belirterek, önde gelen ekonomilerin 2020 büyüme tahminlerini düşürdü. Yapılan açıklamada, ekonomik aktivitenin normale dönüşünün “virüsün yayılmasının ne zaman durdurulabileceğine” bağlı olduğu kaydedildi. Moody’s, gelişmiş ekonomilerin bu yıl için ortalama büyüme tahmini yüzde 1,3’ten 1’e düşürdü. ABD’nin büyüme beklentisi yüzde 1,7’den 1,5’e, Avro Bölgesinin yüzde 1,2’den 0,7’ye, Çin’in yüzde 5,2’den yüzde 4,8’e, Rusya’nın yüzde 1,5’ten yüzde 1,3’e, Türkiye’nin ise yüzde 3’ten yüzde 2,5’e çekildi.