Küresel finans sektörü krizlerle boğuşuyor, Türk bankaları sapasağlam
Ekonomi Haberleri
ABD’de iki banka iflas bayrağını çekti, Avrupa finans sisteminde ise durum pek iç açıcı değil. Ancak 2001 yılında yeniden yapılanan Türk bankacılık sektörü dimdik ayakta duruyor. Sektörün büyüklüğü bugün itibarıyla 14 trilyon lirayı aşarak tarihî rekor kırdı. Kârlılıkları ise 433 milyar lirayı buldu. Türk bankacılık sektörü Türkiye ekonomisine geçen yıl 757 milyar TL’lik kredi desteğinde bulundu.
KAAN ZENGİNLİ'NİN HABERİ - Amerika Birleşik Devletleri geçen haftadan itibaren banka iflaslarıyla sarsıldı. Silicon Valley Bank’ın iflasının hemen ardından, Signature Bank’a da kayyum atandığı haberi geldi. FED’in faizini beklentilerin üzerinde bir noktaya kadar yükselteceğine yönelik fiyatlamalar sonrası ve kripto para piyasalarında yaşanan dalgalanma, bu iki bankanın çöküşüne zemin hazırladı.
Tüm bu gelişmeler, 2001 yılından bu yana istikrarlı şekilde büyümesini sürdüren Türk bankacılık sektörünü gündeme getirdi. Bilindiği üzere ülkemizde 2001 yılında 24 banka iflas etmişti. 2002 itibarıyla hem ekonomi hem de bankacılık sektörü yeniden yapılandırıldı. Hükûmetin yeni ekonomi politikalarıyla birlikte; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, hem kamu hem de özel bankalara bugüne kadar desteğini eksik etmedi. Özellikle 2008 ekonomik krizi le birlikte başlayan ve bankacılık sisteminde belirsizlik ve güvensizlik oluşmaması adına devreye alınan destek paketleri bugüne dek aralıksız şekilde sürdü.
TARİHÎ REKOR GELDİ
BDDK raporlarına göre, Türk bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü 14 trilyon 344 milyar 402 milyon lira düzeyinde gerçekleşti. Sektörün aktif toplamı 2021 sonuna göre 5 trilyon 128 milyar 939 milyon lira artış kaydederken, bunun oransal karşılığı yüzde 55,7 oldu. Bu rakam ile Türk bankacılık sektörü, cumhuriyet tarihinin rekorunu kırmış oldu. Bankalar aynı dönemde kâr rekoru da kırdı. Buna göre 2022’de bankaların toplam net kârı 433 milyar 457 milyon TL oldu. Bankaların kârı geçen yıl, bir önceki yıla oranla yüzde 366,4 yükseldi. 2022 yılı içinde bankaların piyasalara verdiği kredi desteği 757 milyar TL’yi aştı.
FAİZSİZ FİNANSIN MERKEZİ OLACAĞIZ
İstanbul’u dünyanın önemli finans merkezlerinden biri hâline getirecek İstanbul Finans Merkezi (İFM) projesinde sona yaklaşıldı. Nisan ayında açılması planlanan İFM, Türkiye ekonomisi için çelikten bir zırh görevi görecek. İstanbul’u, Londra, Singapur, New York, Frankfurt ve Dubai gibi dünyanın önemli finans şehirlerinden biri hâline getirecek İFM’de ilk etapta 15 milyar dolar işlem hacmi gerçekleşeceği hesaplanıyor. Özellikle Londra’da bankerler tarafından yönetilen 3 trilyon dolarlık faizsiz finans hacminin İFM’nin açılmasıyla Türkiye’ye kayacağı da tahmin ediliyor.
2001 YILINDA NE OLMUŞTU?
Türkiye, 2001 ekonomik krizinde derin yaralar aldı. O dönemde iflas eden, başka bankalara devredilen ve birleştirilen banka sayısı 24 oldu. Kapanan şube sayısı ise 1.790’ı buldu. Bu bankaların 16’sını özel bankalar, üçünü yabancı bankalar, dördünü kalkınma ve yatırım bankaları, birini ise kamu bankaları oluşturdu. Büyük iflas dalgasının arkasında birçok neden yer aldı. Hazinenin bankalara verdiği kredileri tahsil edememesi çöküşün başlangıcı olmuştu. Ayrıca; banka kurmanın teknik şartlarının yeterince gözetilmemesi, bu şartların siyasi ilişkilerle aşılması, Bankalar Yeminli Murakıpları raporlarının dikkate alınmaması ve bilançoların gerçeğe aykırı olarak yayınlanmasına göz yumulması, iktisat literatürüne ‘hortumlama’ olarak giren yöntemlere yol açarak bankaların mali yapılarının giderek zayıflaması ve art arda batmasına yol açtı.
'da Takip Edin!
