Türkiye ekonomi modeli meyvesini verdi, işte dünyaya parmak ısırtacak veriler
Ekonomi Haberleri
Türkiye yeni ekonomi modeli ile başarı hikâyesi yazıyor. Geçtiğimiz günlerde 250 milyar liralık KGF destekli krediyi açıklarken “16’sında dünyaya parmak ısırtacak veriler açıklayacağız” diyen Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati müjde gibi veriler paylaştı.
Bakan Nebati 4 yıllık aradan sonra Türkiye’nin yeniden faiz dışı fazla vermeye başladığını belirterek “171,8 milyar lira faiz dışı fazla verdik. Bütçe açığımızın yüzde 1’in altını işaret ediyor. Türkiye ekonomi modeliyle TL tasarrufları özendirdik,
liralaşmada başarıya ulaştık, döviz mevduatları büyük hızla düştü. Borsa İstanbul yüzde 111 ile dolar bazında da en yüksek getiriyi sağladı” dedi. Bakan Nebati, yüksek büyüme performansının etkisiyle 2022’de kişi başına gelirin 10 bin dolar seviyesini aşacağını öngördüklerini belirterek “2023 yılında da kişi başına gelirimizin inşallah daha da yükselerek 12 bin doların üzerine çıkacağını öngörüyoruz” diye konuştu.
İşte Nebati’den parmak ısırtan rakamlar:
DENK BÜTÇE
Makro göstergeler açısından son derece başarılı bir yıl olan 2022’de toplam bütçe giderimiz 2 trilyon 941 milyar lira, bütçe gelirimiz ise 2 trilyon 802 milyar lira olarak gerçekleşti ve bunun sonucunda bütçe açığımız yılın tamamında sadece 139,1 milyar lira oldu.
FAİZ DIŞI FAZLA VERDİK
Orta Vadeli Program’da 131,4 milyar lira faiz dışı açık tahmininde bulunmuştuk. 2022’de sağladığımız yüksek bütçe performansıyla bu açığı telafi ettiğimiz gibi 4 yıl aradan sonra 171,8 milyar lira faiz dışı fazla vermeyi başardık.
20 YILIN EN İYİ BÜTÇESİ
2022 yılındaki tüm zorlu şartlarına rağmen son 20 yılın en iyi bütçe performanslarından birini yakaladık. OVP’de ilan ettiğimiz GSYH rakamı esas alındığında, bütçe açığının GSYH’ye oranının yüzde 1 olarak gerçekleşeceğini görüyoruz. Ancak, öncü göstergeler bütçe açığımızın yüzde 1’in altında gerçekleşeceğini işaret ediyor.
FAİZE DAHA AZ ÖDEDİK
Bu yıl sadece bütçe açığını düşürmekle kalmadık, mesnetsiz bazı iddiaların tam aksine faiz harcamalarının bütçe içindeki payını da azalttık. 2002 yılında faizin bütçe içerisindeki payı yüzde 43 iken, 2022 yılında bu oranı yüzde 10,6’ya düşürdük. 2002’de toplanan her 100 liralık verginin 85,7 lirasının faiz harcamalarına giderken, 2022’de sadece 13,2 lirasının faiz harcamalarına gitti.
254 MİLYAR DOLAR İHRACAT
Paritenin olumsuz etkilerine rağmen ihracatımız 254,2 milyar dolarla rekor seviyeye ulaştı. Ocak-Eylül 2022 döneminde yüzde 6,2’lik büyüme kaydettik.
ÇARKLAR ÜRETİM İÇİN DÖNDÜ
Salgın öncesine göre üretimi yüzde 20 artırdık. Bu AB’nin 5 katı, ABD’nin 7,5 katı. Uluslararası kuruluşlar küresel büyüme tahminleri aşağı yönlü revize ederken, Türkiye’nin büyüme tahminini yukarı yönlü revize etti.
VERGİ YÜKÜ AZALDI
Türkiye OECD içinde en düşük vergi yüküne sahip 5’inci ülke oldu. Dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payını yüzde 42’ye düştü. Böylece son 19 yılda vergi gelirleri içinde dolaylı vergilerin payını 5 puan azaldı. Vergi gelirlerimiz ise 2 trilyon 353 milyar lira oldu.
BORÇ ORANI GELİRE GÖRE DÜŞTÜ
Türkiye Ekonomi Modeli ile birçok makro ekonomik göstergede rekorlar kıran ülkenin brüt dış borç stokunun 440 milyar dolar seviyelerinde yatay seyrediyor. 2021 yılına kıyasla toplam borçluluğumuzu GSYH’ye oran olarak 23 yüzde puan azaldı.
DÖVİZ MEVDUATLARI DÜŞTÜ
Türkiye ekonomi modeliyle TL tasarrufları özendirdik, 6,6 milyar TL’ye ulaşan Gelire Endeksli Senet ihraç ettik. DİBS ile temettü gelirlerinde stopaj indirimi yaptık. Liralaşmada başarıya ulaştık, döviz mevduatları büyük hızla düştü.
129 TON ALTIN DEPOLADIK
21 Kasım 2022’de devreye aldığımız 5 ton altın karşılığında ihraç edilen Darphane Altın Sertifikalarına bireysel yatırımcıların büyük ilgi gösterdi. Bu teveccühün ardından 10 tonluk ikinci altın sertifikası ihracına çıkıyoruz. Altın sertifikası ihraçları, Altın Tasarruf Ekosistemi ve Altın Dönüşümlü KKM uygulamasıyla 2022’de altın rezervlerini 129 ton artırdık.
129 MİLYAR DOLAR REZERV
Merkez bankası brüt rezervler 129 milyar dolarla son 8 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Brüt rezervimiz 2022’de önceki yıla göre 18 milyar dolar artarken, KKM hesapları 1,4 trilyon TL’ye, BES’te katılımcı sayısı 15 milyon kişiye ulaştı.
BORSADA REKOR GETİRİ
Borsa İstanbul, 2022 yılında dolar bazında yüzde 111 ile en yüksek getiriyi sağladı. Yatırımcı sayısı 1,4 milyon kişi artarken borsa şirketlerinin piyasa değeri %184 artışla 6,2 trilyon liraya ulaştı. 40 yeni halka arz ile şirketler 19,3 milyar TL finansmana sağladı.
İSTİHDAM ARTTI
İstihdamın kasım itibarıyla 31,6 milyon kişiyle tarihî yüksek seviyeye ulaştı. Kadınların iş gücüne katılım oranının yüzde 36,4 ile rekor seviyede gerçekleşti.
ÇALIŞANA VE ÜRETİCİYE DESTEK
> Asgari ücreti 8.506 liraya çıkardık, memur maaşlarını artırdık.
> Kamu görevlileri ve memur emeklilerine ilave refah payı verdik. Ek gösterge düzenlemeleriyle memur ve memur emeklisinin mali haklarında önemli iyileştirmeler yaptık. En düşük emekli aylığını 5 bin 500 liraya yükselttik.
> Yakında EYT ve sözleşmeli personelin kadroya alınmasına ilişkin düzenlemeleri tamamlayacağız.
> Vatandaşların alım gücünü desteklemek ve enflasyonla kararlı mücadele kapsamında çok önemli KDV indirimlerini hayata geçirdik. Geçen yıl 290,4 milyar TL vergi gelirinden vatandaşlar lehine vazgeçtik.
> 2022 yılında vergide denetim faaliyetlerini önemli ölçüde artırdık. 2021 yılında 342 bin mükellef denetlenirken, geçtiğimiz yıl 1,1 milyon mükellefi analiz ve incelemeye tabi tuttuk.
> Ekonomide kayıt dışı ile mücadeleyi artırmak için 2023-2025 dönemini kapsayan Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Eylem Planı’nı paydaşlarımızın görüşleriyle oluşturduk.
> 2022 yılı tarımsal destek bütçemizi 39,7 milyar TL seviyesine çıkardık. Hububata 2023 yılında ödenmesi öngörülen mazot ve gübre desteği hak edişlerini 2022’de ayni olarak kullandırmaya başladık. DSİ tarafından TOKİ’ye yaptırılan tarımsal sulama kanallarının finansmanına yönelik uzun vadeli kredi imkânı sağladık. Tarımsal üretimde kullanılan hazine faiz destekli kredilerin tamamında üst limitleri yükselttik.
12 BİN DOLAR MİLLÎ GELİR
Yüksek büyüme performansımızın etkisiyle 2022 yılında kişi başına gelirimizin 10 bin dolar seviyesini aşacağını öngörüyoruz. 2023 yılında da kişi başına gelirimizin inşallah daha da yükselerek 12 bin doların üzerine çıkacak
TOGG’A ALIM GARANTİSİ
> 1 Milyon İstihdam Projesi’yle nitelikli iş gücünün oluşması ve işverenle iş gücünün buluşmasını sağlamayı sürdüreceğiz.
> Yeşil, sosyal ve sürdürülebilir alanlar için yeşil tahvil ihracı planlıyoruz.
> İşletmelerimizin finansman ihtiyaçları için 200 milyar TL kefalet ile 250 milyar liralık kredi imkânı sunuyoruz.
> Ülkemizin vizyon projelerinden olan Togg’a yönelik kamu alım garantisini de hayata geçiriyoruz.
'da Takip Edin!
