Karşılıksız çek sayısı patladı

nbsp; nbsp;Mersin Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Özdemir, 2012 yılında karşılıksız çek sayısının geçen yıla göre yüzde 39 arttığını belirterek, bu durumun piyasada oluşturacağı olumsuzlukları önlemek için bankaların sorumluluklarının arttırılmasını ve mali risk sigortası yaptırılmasını önerdi. nbsp; nbsp;
nbsp; Ticaret Borsası Başkanı Özdemir, yazılı bir açıklama yaparak, hızla artan karşılıksız çeklerin meydana getireceği olumsuzluklara dikkat çekti. Çekin yakın zamana kadar ticari hayatta nakitten sonra ikinci sırada ödeme aracı olarak kullanıldığına işaret eden Özdemir, ancak 6273 Sayılı Yasa ile 2017 yılı sonuna kadar çeklerin vadesinden önce bankaya ibrazının yasaklandığını ve karşılıksız çek kesmeye hapis cezası verilmesinden vazgeçildiğini anımsattı. "Bu yasayla piyasalarda fiilen var olan vadeli çek uygulamasının hukuki bir zemine oturtulmasından biz de memnun olduk" diyen Özdemir, ancak gerekli ilave tedbirler alınmadan, karşılıksız çek kesmenin tamamen yaptırımsız kalması sonucunda, çekin itibarını kaybetmeye başladığını ve adeta senet haline dönüştüğünü ifade etti. Bunun sonucunda da karşılıksız çek sayısında bir patlama yaşanmaya başladığının altını çizen Özdemir, "Aslında, 2011 yılı sonu itibarı ile karşılıksız çek sayısı son 10 yılın en düşük seviyesine inmişti. Bu çok önemli bir başarıydı. Ancak, 2012 yılı başında çıkarılan yasa ile karşılıksız çek kesmenin yaptırımsız kalmasından sonra, karşılıksız çek sayısı hızla artmaktadır. 2011 yılının sonunda karşılıksız çek sayısı 594 binken, bu yıl Kasım ayı sonu itibarı ile bu rakam 824 bine ulaşmıştır. Yüzde 39 oranında bir artış söz konusudur. Daha da önemlisi, karşılıksız çeklerin geç de olsa geri ödenme oranı geçen yıl yüzde 69 iken, bu yılın ilk 11 ayında bu rakam yüzde 43'e gerilemiştir" dedi. nbsp;
nbsp; Karşılıksız çek sayısı hızla artarken, bunların tahsilat oranlarında da müthiş bir gerileme yaşandığını belirten Özdemir, "Bu durum piyasalarda ödeme kanallarını ciddi biçimde tıkamaktadır. İyi niyetli ve dürüst firmalar alacaklarını tahsil edemedikleri için kendi borçlarını ödemekte zorlanmaktadır. Bundan dolayı gelecek adına endişelerimiz artmaya başlamıştır" ifadelerini kullandı. nbsp;
nbsp; nbsp;
nbsp; "HÜKÜMETTEN HASSASİYET BEKLİYORUZ" nbsp;
nbsp; Sorunun çözümü için hükümetten hassasiyet beklediklerini kaydeden Özdemir, bir dizi öneride de bulundu. Bankaların sorumluluğunun arttırılmasının, müşterilerine çek karnesi verme konusunda daha hassas ve titiz davranmalarını sağlayabileceğini vurgulayan Özdemir, karşılıksız çıkan çeklerin, çek karnesini veren bankalara göre dağılımının periyodik olarak yayınlanmaya başlamasının bu konuda bir ilk adım olabileceğini ifade etti. Bankaların müşterilerinin ödeme ve kredi geçmişlerini belgeleyecek raporlar vermek için yaptığı çalışmaların da yararlı olacağını belirten Özdemir, diğer önerilerini de şöyle sıraladı: nbsp;
nbsp; "Bir bankamızın başlattığı teminatlı çek uygulamasının yaygınlaşması halinde, sorunun çözümüne yardımcı olacağına inanıyoruz. Ancak, asıl yapılması gerekli şey, çekle iş yapan firmaların geçmiş ödeme performansları ve kredibilitelerinin objektif bir değerlendirmeye tabi tutulduktan sonra bu bilgilerin merkezi bir sicil sistemi üzerinden isteyen firmalarla paylaşılmasıdır. Bir başka çare olarak, çekler için mali risk sigortası yaptırılması düşünülebilir. Bu maliyetli bir iştir. Ancak, karşılıksız çek sayısındaki artışın ekonomide oluşturması muhtemel maliyetler çok daha yüksek olacaktır. İlgili kesimlerin bir araya gelerek, böyle bir sistemin uygulanabilirliği üzerinde çalışma yapmalarını öneriyoruz. Böyle bir sigorta sisteminde maliyetlerin taraflar arasında nasıl paylaşılacağı, devletin katkısının ne olabileceği araştırılmalıdır. Bu önerilerimizin dikkate alınması halinde çeke eskisinden güçlü bir şekilde itibar kazandırabiliriz. Ödemeler sisteminin tıkanan kanalları tekrar açılmaya başlar. Ticaret hayatı rahatlar, güven ortamı yeniden tesis olur." nbsp;