'Kaçar' diyorlardı ama yabancı sermaye geldi

Geçtiğimiz yıl mayıs ayında ABD Merkez Bankası'nın (FED) "dolar musluklarını kısacağını" açıklamasının ardından yabancı sermaye Hindistan, Brezilya, Türkiye, Endonezya ve G. Afrika'dan "panikle" kaçmaya başlamış, söz konusu ülkelerin para birimlerinde ve borsalarında hızlı bir değer kaybı yaşanmıştı. Küresel piyasalarda "ucuz paranın azalacağı" endişesi ile dünyaca ünlü yatırım bankası Morgan Stanley, bu ülkeleri Eylül 2013'te "Kırılgan Beşli" diye gruplandırmıştı. Sıcak paranın bu ülkelerden çekileceği öngörüsü ile büyüme oranlarının düşeceği, cari açıkların ise finanse edilemeyeceğinden korkuluyordu. Ancak bu ülkelerin güçlü iç dinamikleri ve krize karşı aldığı tedbirler, bugün tabloyu tersine çevirdi. Özellikle son 2 ayda gelişen ülkeler, yeniden yabancı yatırımcıların gözdesi oldu.
TÜRKİYE FARK ATTI
Türk lirası ve Borsa İstanbul'da yaşanan yükseliş ise diğer gelişen ülkeleri geride bıraktı. Borsa tarafında ocak ayında 500 milyon dolara yaklaşan net satışla 2014'e başlayan yabancı yatırımcılar, son üç ayda atağa geçerek nisan sonuna kadar toplam 1.3 milyar dolarlık alım gerçekleştirdi. Bütün bunların piyasalara yansımasına bakıldığında; 12 Mart günü en yüksek 2.25'i gören dolar, geride bıraktığımız iki ayda 2.07'ye kadar geriledi. Bu süreçte Türk lirasındaki değer artışı yüzde 7'yi geçti. Borsa İstanbul da 61 binden başladığı ralliyi, 76 binin üzerine taşıdı. Toplam değer artışı yüzde 25'e yaklaştı. Dolarda 2.05-2.06 bölgesi önemli destek, borsada ise 77 bin seviyesi önemli direnç olarak dikkat çekiyor.
DOLARDAN KAÇIŞ
Diğer gelişen ülkelerde de benzer gelişmeler yaşandı. Dolar, Güney Afrika randı karşısında iki ayda 10.85'ten 10.34'e geriledi. Rand, yüzde 5 değer kazandı. Aynı süreçte Brezilya reali/ABD doları paritesi de 2.36'dan 2.21'e kadar düştü. Brezilya'da da doların değer kaybı yüzde 6'yı buldu. Öte yandan mart ortasından itibaren Brezilya borsası (Bovespa), 45 binden 53 bine kadar yükseldi. G. Afrika borsası da 41.700'den başladığı hareketini 44 bine kadar taşıdı. Gelişen ülkelerde yaşanan bu fiyat hareketlerinin, FED'in tahvil alımlarını azaltmayı sürdürdüğü döneme denk gelmesi de dikkatlerden kaçmadı.


Ö.Faruk Bingöl / ANALİZ