İNDER'den 'yap-kullan-devret' önerisi: Erişilebilir konut için arsa üst hakkı kullandırılsın

İNDER Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım “Hazine arazilerinin satılmasından ziyade üst hakkının 30-40 yıl gibi uzun süreli yap-kullan-devret şeklinde bedelsiz veya cüzi bir bedel ile kullandırılması hem devlete hem de vatandaşa fayda sağlar” dedi.
ÖNDER ÇELİK'İN HABERİ - İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) tarafından hazırlanan ve konut üretiminin ‘ABC’sinin hatırlatıldığı ‘Yol Haritası’nı kamuoyu ile paylaşan İNDER Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, deprem gerçeğinin kentsel dönüşüm projelerini tetiklediğini ve deprem riski taşıyan her yapının boşaltılması gerektiğini ifade etti.
"KONUT FİYATLARI EL YAKACAKTIR"
Konut arzından, konut edinilmesine kadar birçok noktada zorluklar olduğunu hatırlatan Durbakayım, şu ifadeleri kullandı:
"Konut kredi faizlerinin yükselmesi, maliyetlerin her gün değişmesi, konut üretiminin ana ham maddesi olan arsa girdisinin tükenmesi, alım gücünün düşmesi, tasarruf sahiplerinin hızlı nakde dönüşebilen yatırım araçlarına yönelmesi gibi etkenleri konut üretimindeki düşüş nedeni olarak söylemek mümkün.
Bozulan arz talep dengesi konut fiyatlarının hızla artmasına sebep olabilir. Yeni proje yapılmadığı sürece; hem arzın azalmasından kaynaklanan fiyat artışı hem de ham madde maliyetlerindeki artışın eklenmesiyle konut fiyatları kısaca el yakacaktır."
İNDER Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım
ARSA MÜLKİYETİ DEVLETTE KALABİLİR
Düşük fiyatlı konut üretimi için TOKİ ve Emlak Konut GYO’nun sosyal konut hamlesine ek olarak alternatif ve destekleyici çözümler olabileceğini anlatan Durbakayım, arsa konusunda şu öneride bulundu:
"Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya TOKİ vasıtasıyla kamulaştırma bedelleri sıfır veya sıfıra yakın olan arazilerin özel sektöre tahsisi, konut üretiminin en büyük maliyet kalemlerinden biri olan arsa bedelini en düşük seviyeye çekebilir. Bu yöntemle üretilen arazilerdeki konut fiyatlarının sürekli olarak makul seviyelerde kalabilmesi için arazinin çıplak mülkiyet hakkının devlet uhdesinde kalması, üst hakların satılması şeklinde bir yöntem geliştirilebilir.
Ayrıca bu yöntemle gerçekleştirilecek projelerdeki konutların erişilebilir fiyatta olması için vergi ve harç muafiyetler gibi avantajlar devreye sokulabilir. Bu kapsamdaki inşaatların da 30-40 yılı kapsayan periyodlarda yap-işlet-devret modelleri ile yapı müteahhitlerine yaptırılabilir."
RANT GELİRİ DEVLET KASASINA GİRMELİ
"Hazine arazilerine yapılacak bu tarz sosyal konutların ileride sebepsiz zenginleşmeye yol açmaması gerekir" diyen Durbakayım, şöyle devam etti:
"Hazine arazilerinin satılmasından ziyade üst hakkının 30-40 yıl gibi uzun süreli yap-kullan-devret şeklinde bedelsiz veya cüzi bir bedel ile kullandırılması hem devlete hem de vatandaşa fayda sağlar. Söz konusu devlet arazilerinin üst kullanım hakkının bu şekilde değerlendirilmesiyle birlikte potansiyel rant geliri devlet kasasında kalır.
Bu süreçte konut alıcıları da getiri sağlayabileceği gibi, sadece üst hakların satın alınması veya satılmasıyla konut sahiplerinin tasarruf hakları da korumaya alınabilir."