Gaz merkezine ilk adım
Trakya bölgesinde kurulması planlanan doğalgaz ticaret merkezi ile enerjide kilit ülke olmaya hazırlanan Türkiye, henüz ortada bir merkez yokken bile küresel alanda enerji tedarik zincirinin ortasında bulunuyor. Son olarak Bulgaristan’a doğalgaz satmak için anlaşma imzalayan Türkiye, hâlihazırda diğer ülkelerle doğalgaz ticaretine devam ediyor.
CEVDET FIRAT AYDOĞMUŞ'UN HABERİ
Türkiye Doğalgaz Dağıtıcıları Birliği verilerine göre, 2021’in Eylül ayında Bulgaristan, Makedonya, Romanya ve Yunanistan olmak üzere toplam dört ülkeye 22,50 milyon metreküp doğalgaz ihraç eden Türkiye, geçen yılın eylül ayında ise Yunanistan’a 19,95 milyon metreküp, İsviçre’ye 98,23 milyon metreküp doğalgaz sattı. Böylece, ihraç edilen toplam doğalgaz miktarı, 118,1 milyon metreküp oldu. Değişik dönemlerde toplam dört ülkeye gaz ihraç edilirken, yeni sözleşme ile Bulgaristan’a satılacak gazın ciddi oranda artması bekleniyor.
Öte yandan, Türkiye’nin doğalgaz ithalat miktarı ise 2022 Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21 (880 milyon metreküp) azalarak 3,4 milyar metreküp oldu. Türkiye, 2022’nin Eylül ayında toplam dört ülkeden doğalgaz ithal etti. Boru gazı ithal edilen ülkeler arasında Rusya’nın payı yüzde 45,27, İran’ın payı yüzde 25,12, Azerbaycan’ın payı yüzde 20,89, Cezayir’in payı yüzde 8,72 oldu. Bu arada, bir önceki yılın aynı dönemine göre Cezayir’den ithal edilen doğalgaz miktarı, yaklaşık yüzde 26, Rusya’dan ithal edilen doğalgaz miktarı ise yüzde 23 azaldı.
TÜRKİYE’DE 7 DOĞALGAZ HATTI VAR
Gaz ticaretini sürdüren Türkiye, küresel gaz tedarik zincirinin de önemli bir aktörü. Türkiye topraklarında ikisi transit olmak üzere, toplam 7 doğalgaz hattı bulunuyor. Bu altyapısıyla Türkiye; Rusya ile üç hattan, Azerbaycan ile iki hattan, İran ve Yunanistan ile birer hattan gaz akışı sağlayabiliyor. Türkiye’nin boru hatları şöyle:
> BATI HATTI: Türkiye’ye Bulgaristan sınırında Malkoçlar’dan giren ve Hamitabat, Ambarlı, İstanbul, İzmit, Bursa, Eskişehir güzergâhını takip ederek Ankara’ya ulaşan Rusya-Türkiye Doğalgaz Boru Hattı 845 kilometre uzunluğunda. Malkoçlar Ölçüm İstasyonunun kapasitesi yılda 8 milyar metreküpten 14 milyar metreküpe yükseltildi.
> MAVİ AKIM: Bu hat üzerinden doğalgaz, Rusya Federasyonu’ndan Karadeniz geçişli şekilde Türkiye’ye geliyor. Türkiye’ye bu hattan yıllık 16 milyar metreküp doğalgaz gönderiliyor. Mavi Akım’ın Türkiye’deki kısmı, Samsun’dan başlayarak Amasya, Çorum, Kırıkkale üzerinden Ankara’ya ulaşıyor ve ana hat ile bağlanıyor.
> İRAN-TÜRKİYE: İran doğalgazının Türkiye’ye gelmesi amacıyla devreye alınan hat, Doğubeyazıt’tan başlayıp Erzurum, Sivas ve Kayseri üzerinden Ankara’ya kadar uzanıyor. Hattın bir kolu da Konya üzerinden Seydişehir’e geliyor. Türkiye, İran’dan günlük 28 milyon metreküp doğalgaz ithal ediyor.
> BTE: Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hattı, Azerbaycan’ın Güney Hazar Denizi kesiminde yer alan Şahdeniz sahasında üretilen doğalgazın Türkiye’ye arzını sağlıyor.
> TYE: Türkiye-Yunanistan Doğalgaz Enterkonneksiyonu, Avrupa Birliği INOGATE Programı kapsamında geliştirilen Güney Avrupa Gaz Ringinin ilk aşamasını oluşturuyor. İpsala sınır noktasında Yunanistan’a giriş yaparak Gümülcine’de sona eren hat, Türkiye ve Yunanistan doğalgaz şebekelerinin birbirine bağlanması ile doğalgazın Türkiye’den veya Türkiye üzerinden Yunanistan’a arz edilmesine imkân veriyor.
> TANAP: Azerbaycan gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya transit taşınmasını sağlayan hat. BOTAŞ, TANAP’tan sağlanan doğalgaz akış miktarının, Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) dâhil 29,7 milyar metreküpe ulaştığını açıklamıştı.
> TÜRKAKIM: Rusya’dan başlayarak Karadeniz üzerinden Türkiye’nin Karadeniz kıyısındaki alım terminaline ve devamında Türkiye toprakları üzerinden Türkiye’nin komşu devletleriyle olan sınırlarına kadar uzanan her biri yıllık 15,75 milyar metreküp kapasiteye sahip iki hattan oluşan bir gaz boru hattı sistemi. Proje, Rusya’dan Türkiye’ye doğalgaz arzının yanı sıra Avrupa’ya arza da imkân sağlıyor.
BULGARİSTAN İLE 13 YILLIK ANLAŞMA
Dün Türkiye ile Bulgaristan, doğalgaz alanında iş birliği anlaşması imzaladı. Anlaşma ile Türkiye, Bulgaristan’a doğalgaz satacak. Anlaşmanın imza töreni için Bulgaristan’a giden Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’i, Bulgaristan Enerji Bakanı Rosen Hristov karşıladı. Bakanlar Dönmez ve Hristov’un da bulunduğu törende, imzaları BOTAŞ Genel Müdürü Burhan Özcan ile Bulgargaz Genel Müdürü Denitsa Zlateva attı. Bakan Dönmez “Bu anlaşmanın süresi 13 yıl olacak. Yıllık yaklaşık 1,5 milyar metreküpe kadar bir gaz transferi söz konusu olacak. Başta Bulgaristan olmak üzere Avrupa’nın da doğalgaz arz güvenliğine büyük katkı sağlayacak. Bu, aynı zamanda Türkiye’nin gaz merkezi olması için önemli adımlardan birisi” dedi.
ROMANYA’DAN TÜRKİYE’YE ‘ARAMADA İŞ BİRLİĞİ’ TALEBİ
Daha önce Karadeniz’de gaz bulan Romanya, üretimine başladığı ilk doğalgazı geçtiğimiz haziran ayında ulusal sisteme dâhil etmişti. Bölgeye ilişkin çalışmalar yaptığı bilinen Romanya’nın, yakın zamanda Türkiye’den de doğalgaz arama ve sondaj faaliyetleri konusunda iş birliği talebinde bulunduğu iddia ediliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının, Romanya’nın bu talebini değerlendirmeye aldığı ifade ediliyor.
Bu video da ilginizi çekebilir...
'da Takip Edin!
