Fitch kritik raporu açıkladı: Büyümeye 'deprem' darbesi
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından milli gelirin büyük kısmı deprem bölgelerinin yeninde kalınması ve afetzedelerin yaralarını sarmak için kullanılırken, Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings Türk ekonomisi ve bankalarla ilgili kritik raporunu yayınladı. Depremin Türkiye ekonomisine maliyeti 150 milyar doları geçerken, raporda afetin ilk çeyrekte ekonomik büyümeyi baskılamasının beklendiği kaydedildi.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremleri 11 ili yıkıp geçerken, can kayıplarının yanı sıra büyük maddi zarar da meydana geldi. Fabrikalar, iş yerleri, konutlar zarar görürken devlet afetin yaralarını sarmak için harekete geçti. Bölgede hem depremzedelere hem de işverene destekler peş peşe açıklanırken, depremden en çok etkilenen Kahramanmaraş, Hatay ve Adıyaman'da yeniden inşaa süreci başladı. 5 yıllık kalkınma dönemi boyunca 150 milyar dolarlık bir maliyete yol açması beklenen deprem ekonomide büyümeyi de baskıladı.
DEPREM MALİYETİ BÜYÜMEYİ BASKILIYOR
Fitch Ratings Türk bankalarına depremin etkilerini değerlendirdiği raporda afetin vurduğu bölgelerde bankaların sınırlı riski olduğunu ve notlarının etkilenmesinin olası görülmediğini belirtirken, ilk çeyrekte yakın vadeli ekonomik büyümeyi baskılamasının beklendiğini kaydetti.
DAHA FAZLA ETKİLENMELERİ MÜMKÜN GÖRÜNMÜYOR
Türk bankalarını değerlendiren Fitch, yayımladığı raporda Şubat ayında meydana gelen depremleri nedeniyle bankaların sorunlu kredilerinde artış görüleceği ancak çoğu bankanın en kötü etkilenen bölgelerde sınırlı riski bulunması ve halihazırda düşük not seviyeleri göz önüne alındığında bankaların notlarının daha fazla etkilenmesinin mümkün görünmediği kaydedildi.
Raporda, yaşanan afetin etkisinin bankaya, borçlu türüne ve yere bağlı olarak altı aya kadar süren düzenleyici kredi erteleme süresinin sona ermesinden sonra daha görünür hale geleceği kaydedildi.
DEPREMİN MALİYETİ 150 MİLYAR DOLARI GEÇTİ
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı'nın (TEPAV) raporuna göre ise yaşanan depremler ekonomik büyümeyi 1,2 puan aşağı çekecek. Tahminlere göre, üstyapı ve altyapı inşaat, güçlendirme ve onarım maliyetleri 88 milyar dolar civarında olacak. Bu maliyetin yarısının kamu kaynaklarıyla finanse edilmesi öngörülürken, en büyük ikinci maliyet taşıt, demirbaş, stok ve tüketim malları kaynaklı kayıplar olarak gösterildi.
Bu kalemin de büyüklüğü 35 milyar dolar olarak tahmin edildi.
Depremin etkilediği nüfusa yapılacak barınma, bakım, eğitim ve istihdam gibi cari desteklerin 17 milyar dolar seviyesinde olacağı öngörüldü.
Sadece geçici barınma desteklerinin bir yıllık maliyeti 4 milyar dolar olarak hesaplandı.
TOPARLANMA ÜÇÜNCÜ ÇEYREKTE
Fitch, devam eden etkilerin hükümet harcama programları yürürlüğe girdikçe ve büyük ölçekli yeniden yapılanmanın başlamasıyla 2023 üçüncü çeyrekte toparlanma başlamadan önce yılın ilk çeyreğinde yakın vadeli ekonomik büyümenin baskılanmasını bekliyor.
Depremin bankacılık sektörü üzerindeki olası doğrudan etkilerini değerlendirmek için etkilenen bölgelerdeki bankların risklerinin analiz edildiğini belirten Fitch Ratings, bu bölgelerin 2022 sonunda bankacılık sektörünün genel kredi riskinin yaklaşık yüzde 9’unu (700 milyar TL veya 37 milyar dolar) oluşturduğunu tahmin edildiğin ancak en ağır etkilenen üç il olan Hatay, Adıyaman ve Kahramanmaraş’ın yaklaşık yüzde 2,4’ünü oluşturduğu belirtildi.
BÖLGESEL BANKALAR DAHA FAZLA ETKİLENECEK
Raporda, bankacılık sektörüne etkilerin bu nedenle sınırlı göründüğünü ancak bölgede daha fazla riski bulunan bölgesel bankaların üzerindeki etkilerin daha yüksek olabileceğinin altı çizildi.
Bölgedeki kredilerin yaklaşık dörtte üçünün perakende olmayan müşterilere verildiği belirtilen raporda bunların büyük kısmının az etkilenen bölgelerde olduğu ve en kötü etkilenen bölgelerde oldukça az ticari faaliyet olduğu belirtildi.
Bununla birlikte bazı işletmelerin ciddi şekilde kesintiye uğrayabileceği bu durumun da bazı kredi düşüklüklerine neden olabileceğine dikkat çekildi.
BU VİDEO DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
'da Takip Edin!
