Dünya devleri dibe çöküyor

ÖMER TEMÜR'ÜN HABERİ

ABD ve Avro Bölgesi başta olmak üzere dünya ekonomilerinde büyüme hız kesiyor, enflasyon artıyor. Rusya-Ukrayna savaşı ve enerji kriziyle birlikte gelişmiş ekonomiler için resesyon kaçınılmaz görünüyor. Amerikan Merkez Bankası (Fed) ile Avrupa ülkeleri faiz artışıyla çıkış yolu ararken Türkiye, Rusya ve Çin gibi ülkeler tam tersi faiz indirimine gidiyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ekim toplantısında politika faizini 150 baz puan indirerek yüzde 12’den yüzde 10,5’e çekmişti. Önümüzdeki ay faizin tek haneye inmesi bekleniyor. Faiz indirimi sanayi başta olmak üzere reel piyasalara rahat nefes aldırırken diğer yandan enflasyonist baskıyı artırıyor. Faiz artıran ülkelerde ise bambaşka bir tablo hakim. Söz konusu ülkelerde finansman maliyeti artıyor, firmalar küçülüyor. Yapılan faiz artışlarına rağmen enflasyonda da istenen sonuç alınabilmiş değil. Dolayısıyla kaynak bulmakta zorlanan şirketler maliyetlerini sınırlandırmak için işten çıkarma yoluna gidiyor. İşte işten çıkarma furyasına katılan o dev firmalar:

> İflas iddiaları ile gündeme gelen İsviçreli Credit Suisse, yılın üçüncü çeyreğinde beklentilerin üzerinde 4,03 milyar İsviçre frangı zarar açıkladı. Banka yeniden yapılanmaya girdi ve 9 bin çalışanını işten çıkarma kararı aldı. Buna göre yılın son çeyreğinde 2.700 kişi işten çıkarılacak. 52 bin olan çalışan sayısı 2025’te 43 bine gerileyecek.

> Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın sahibi Meta’nın bu yılın üçüncü çeyreğinde elde ettiği gelir geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4 azalarak 27,7 milyar dolara geriledi. Meta’nın düşen reklam harcamaları ve resesyon beklentileri ile iş gücünün yüzde 15’ini oluşturan 12.000 çalışanını sessizce işten çıkarmaya başladığı belirtiliyor.

> SpaceX ve Tesla’nın CEO’su olan ve aynı zamanda dünyanın en zengin insanlarından biri olarak lanse edilen Elon Musk’ın Twitter’ı satın almasının ardından çalışanlarının yüzde 75’ini işten çıkarması bekleniyor.

> Dünya genelinde 79 bin çalışanı bulunan Philips, küresel çapta 4 bin kişinin işine son verileceğini duyurdu. İşten çıkarmalara gerekçe olarak satışlardaki düşüş ve siparişlerdeki azalma gösterildi.

> Microsoft bir yıl içerisinde üç defa işten çıkarmaya gitti. Firma yaklaşık bin çalışanı ile yollarını ayırdı.

> ABD’nin en büyük kripto borsası Coinbase, kripto para piyasalarında art arda yaşanan düşüşler sonrası çalışanlarının yüzde 18’ini işten çıkaracağını açıkladı. Bu şirketin 1200 çalışanını işten çıkaracağı anlamına geliyor.

> Emlak firması Re/Max, iş gücünün yüzde 17’sini azalttı.

> Eylül ayından itibaren işten çıkarmalara başlayan Snap’in personelin yaklaşık yüzde 20’si ile yollarını ayırması bekleniyor. Bu da 6.400 personele denk geliyor.

> Shopify, dünya çapındaki iş gücünün yüzde 10’una denk gelen yaklaşık 1.000 çalışanını işten çıkardı.

> Mercedes-Benz Brezilya’daki fabrikasında 3.600 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu. Buna göre 2.200 daimi işçi işten çıkarılacak ve 1.400 geçici işçinin sözleşmeleri yenilenmeyecek.

> Intel, global ekonomik şartlar nedeniyle önümüzdeki dönemde işten çıkarmalar yapabilir. Uzmanlar binlerce kişinin yeniden yapılanma kapsamında işini kaybedebileceğini dile getiriyor.

> JP Morgan konut kredisi departmanında 1.000’den fazla çalışanını işten çıkarttı. Kesintiler, ipotek ve yeniden finansman talebinin yavaşlaması üzerine geldi.

> ABD merkezli Fotor Motor’un, elektrikli otomobil operasyonlarını finanse etmek için kârlarını artırmaya çalıştığı ve gelecek haftalarda 8 bin kadar çalışanı işten çıkarmaya hazırlandığı belirtildi.

MUSK 4 ÜST DÜZEY YÖNETİCİYİ KOVDU

Twitter’ın yeni sahibi Elon Musk’ın ilk hamlesi CEO Parag Agrawal dâhil olmak üzere en az 4 üst düzey yöneticiyi işten çıkarmak oldu. Twitter’ın üst düzey yöneticilerinin Musk’a maliyetinin 88 milyon dolar olması bekleniyor. Yapılan sözleşme gereği üst yöneticilerin işten çıkarılması durumunda belirli bir miktar kıdem tazminatı ve hisselerinde otomatik olarak artış öngörülüyor. Dolayısıyla Agrawal iş akdinin feshedilmesi sebebiyle 38,7 milyon dolarlık en büyük ödemeyi alacak. Twitter’ın finans direktörü Ned Segal 25,4 milyon dolar, baş hukuk görevlisi Vijaya Gadde 12,5 milyon dolar ile ayrılacak. Müşteri şefi Sarah Personette’ye de 11,2 milyon dolar ödeme yapılacak. OSMAN SAĞIRLI