Doğalgaza indirim ne zaman gelecek?

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Boğaziçi Enerji Kulübü Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Rusya'dan Türkiye'ye geçmesi planlanan yeni boru hattı projesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Yeni boru hattının Bulgaristan yerine Türkiye'den geçmesi ve Trakya'da hub (geçiş merkezi) oluşturulması için teknik çalışmalara başlandığını anlatan Yıldız, Türkiye'nin, coğrafyasından kaynaklanan avantajları mutlaka kullanmak zorunda olduğunu vurguladı.
Bakan Yıldız, şöyle konuştu:
"Trakya'da böyle bir şey yapabilir miyiz? Karadeniz'den gelen borunun Bulgaristan yerine Türkiye'den geçip Trakya'da enerji hub olması. Olur veya olmaz demiyorum ama olma ihtimallerini dün itibariyle beraberce konuşmaya başladık. Bu bir transit projesi olmayacak. Bizim bununla alakalı önerilerimiz, belki bir LNG tesisleri de beraber olmak üzere, kompakt tesis olması söz konusu. Ben bu projenin gerçekleştirilebileceğine inanıyorum.
Buna 'Türk Akımı' diyelim, bununla alakalı konu da netleştirilmedi. Yunanistan sınırında bitse de Türkiye'den geçecek bir proje olacak. Büyük bir proje ve finansmandan bahsediyoruz. Ancak bu, gerçekleştirilebilecek bir konudur. Belki 2019, belki 2020'ye kadar inşaat ve diğer konular değerlendirilecek. Şu anda inceleme, değerlendirme aşamasındayız."
Yıldız, projenin Türkiye'ye faydası olup olmayacağına ilişkin soruya, "63 milyar metreküp doğalgazın dağıtımından bahsediyoruz. Sadece bir geçiş projesi olmayacak" yanıtını verdi. nbsp;
Rus gazına indirim konusunun da Gazprom yetkilileriyle dün görüşüldüğünü belirten Yıldız, "Dün anlaşamadık ve iki toplantı daha yapmamız gerektiğine karar verdik. Amacımız yılbaşından önce karara varmak. Çünkü Botaş'ın çok net zararı var. 10 liraya alıp 9 liraya satıyor. Yüzde 6'lık teklif üzerinde taleplerimiz olduğunu ve karşılıklı değerlendireceğimizi konuştuk" ifadelerini kullandı.


Petrol fiyatları
Yıldız, petrolde yüksek fiyatların tüketiciyi, düşük fiyatların da üreticiyi tehdit ettiğini belirterek, şöyle devam etti:
"Sürdürülebilen fiyat olması birçok açıdan değerli ve önemli. Anlık da olsa 40 dolarlara düştüğü anda, maliyeti 40 doların üstündeki tüm kuyular durma noktasına gelir. Bu arzın azalması anlamına gelir. Arzın azalması da tüketimi tehdit eder. Bu bir sarmal. O yüzden tüketiciler de üreticiler de fiyat politikalarını, aynı şekilde koruyup kollamak durumdadır. Anlık durumda, maliyetimiz düştü diye sevinebiliriz ama orta ve uzun vadede daha büyük maliyetler çıkar. Sürdürülebilir fiyat en önemlisi."
Fiyat dalgalanmalarının önce üreticiye, sonra tüketiciye zarar verdiğini anlatan Yıldız, "Çok daha tutarlı, sürdürülebilir fikre sahip olmalıyız. 'Ne olursa olsun düşsün' mantığını, tüketiciyi tehdit eden unsur olması gerekçesiyle doğru bulmayız" diye konuştu.


Tek kuruluşumuz TPAO
Taner Yıldız, "Ham petrol varil fiyatlarının düşüşünden memnun olmayan tek kuruluşumuz TPAO. Yaklaşık 550-600 milyon dolar civarında bir gelirden oldular ama Türkiye şu an itibariyle 5,5 milyar dolar cari açığından kısıntı yaptı. Yani Türkiye açısından memnun olduğumuz ama TPAO açısından da biraz kendilerinin sıkıntılı olduğu bir ortam yaşıyoruz" diye konuştu.
TPAO'nun yapısal değişikliğe ihtiyacı olduğunu belirten Yıldız, "Yani Türk Hava Yolları (THY) modeli tarzında, kamu özel sektörle beraber halka açık, blok satış modelini tartışmak kaydıyla mutlaka buna ihtiyaç var. Bu şu ana kadar aslında bizim daha önce yapmamız gereken bir konu ve önemli bir başlıktır. Bunu da gerçekleştireceğimize inanıyorum" ifadesini kullandı.
Yıldız, TPAO'nun yapısal değişikliğiyle ilgili tüm hazırlıkların tamamlandığını ve Bakanlar Kurulu'na sunulacağını söyledi.
Türkiye'nin hükümetler üstü bir enerji politikası olup olmadığı sorusuna Yıldız, şu yanıtı verdi:
"Biz 2019 yılına kadar olan stratejik planımızı yayınladık ve plan şunu söylüyor: Türkiye liberalleşen ve özelleşen bir yapıyı tercih etti. Ne zaman? 12 yıl önce ve kanunda madde var, arz güvenliğiyle alakalı bir problem yaşamıyor olması halinde kamu yatırım yapamaz. Ben bakan olarak 'herhangi bir yatırım, bir santral yapın' diyemem. Bunu özel sektör yapacak ve zaten özel sektörün önünü açtık. Çünkü Türkiye uluslararası sermaye ile büyümesini gerçekleştiriyor."
Yıldız, Rusya'nın Türkiye'den geçecek yeni boru hattı teklifinin, TANAP'a zarar verip vermeyeceğine yönelik soruya, "TANAP bizim projemiz, onun tehdit altında olacağı bir projeye girmeyiz. Bu projeyle TANAP'ın pazarının zarar göreceğini sanmıyorum" yanıtını verdi.
Türkiye'nin nükleer enerji hedeflerine ilişkin Yıldız, "Şu ana kadar sanayimizde 460 firmanın Rusya tarafından yalnızca nükleer güç santralleri konusunda akredite edildiğini ve bunların bu üretimi yapabileceklerini gördük. Bu sayı artacaktır, biz pazarı oluşturdukça, bu manada rahatlıkla üretimin de oluşacağını düşünüyoruz. Yeter ki biz bu pazarı oluşturalım" diye konuştu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız, üçüncü nükleer santralin Güney Kore modelinde olduğu gibi Türkiye tarafından yapılması önünde engel olmadığını belirterek, "Güney Kore 30 yıl içinde ithal ettiği bir kalemi ihraç etme noktasına geldi. Yani bizden daha fazla çalıştılar. İki bin öğrencilerini yurt dışına gönderdiler ve iki yıl sonra kendi santrallerini dizayn ettiler. Bu bir milli projedir ve bu konuda aslında sanayimizin lig atlamasıyla ilgili önemli bir noktadır ve bunu kazandırmamız lazım" dedi.