Büyük rantçılar sistemi ele geçirdi
EKONOMİ Haberleri
Artan gıda fiyatlarında bütün oklar marketlere yönelirken, gazetemiz, aradaki komisyoncuların fahiş kâr marjını gündeme taşıdı. Halleri esir alan ve tekelleşen komisyoncular, tarladan 2 liraya aldıkları ürünü, markete gelene kadar 8-9 kat artırıyor. Üstüne bir de market kârı binince, tüketici o ürünü 29 liraya alabiliyor.
KAAN ZENGİNLİ
Gıda fiyatlarındaki artış vatandaşın bir numaralı gündemi. Dolar kurunu bahane ederek zamma sarılanlar indirime yanaşmıyor. Sebze meyvede ise üretici değil komisyoncu kazanıyor. Fiyatta üretici ile tüketici arasındaki büyük makas açıklığına dikkat çeken esnaf temsilcileri ve sendikalar, bu kısır döngünün kırılması gerektiğini söylüyor.
DÜNYADA BÖYLE SİSTEM YOK
Onlardan biri olan Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, marketlerin artık tekel hâline geldiğini belirterek, buna dur denilmesi gerektiğini ifade etti. Gazetemize konuşan Palandöken “Dünyanın hiçbir ülkesinde Türkiye’deki perakende sistemi yok. Dev sermayelerin eline geçmiş olan bu sistem, hem vatandaşı hem esnafı hem de üreticiyi bitiriyor. Bundan 10 yıl önce böyle bir durum yoktu. Diyelim ki, bu yıl meyve-sebzede bolluk var. Bu direkt olarak tezgâha, pazara yansıyordu. Kâr marjları düşüktü. Herkes hakkını alıyordu. Ancak şimdi her adım başına açılan bu dev zincir marketler rekabet ortamını da bitirdi. ‘Nasıl olsa vatandaş alıyor’ istedikleri fiyatı belirliyorlar. Tek elden sistemi yönetiyorlar. Herkesi de kendilerine bağlamışlar. Büyük alıcı oldukları için, çiftçisi, halcisi, lojistikçisi, komisyoncusu, hepsi bunların eline bakıyor. Ürün bolsa yine bunlar kazanıyor, azsa yine bunlar kazanıyor. Vatandaş ve üreticiye bir faydaları yok” dedi.
EKONOMİYİ YÖNETİR OLDULAR
Hükûmetin fiyatları düşürmek üzere aldığı tedbirlerin boşa gittiğini de söyleyen Palandöken "Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan vatandaş ucuza gıda tüketsin diye indirime gitti, bir de marketlerden siz de indirim yapın ricasında bulundu. Biz bakıyoruz, hiçbir üründe indirim yok. Zam yapıp sonra göstermelik indirim yapıyorlar. Bu sistem acilen değişmeli” diye konuştu. Perakende Yasası ile ilgili çalışmaların hızlandırılması gerektiğini söyleyen Palandöken “Buna çare bulunmazsa, üç marka hem piyasayı hem fiyatları hem de ekonomiyi yönetir duruma gelecek” ifadelerini kullandı. Küçük esnafın kepenk kapatmak zorunda kaldığını da söyleyen Palandöken “Sadece gıda ürünü değil, zincir marketler her türlü ürünü satıyor. Bakkal, kasap, manav ne yapacak. Bu insanların meslekleri bunlar. Tek düzene hayır demenin vakti geldi de geçiyor bile" değerlendirmesini yaptı.
KAZANAN YİNE ŞİRKETLER
İstanbul Ziraat Odaları Birliği Başkanı Ömer Demir de meyve-sebze veya tarım ürünleri hasadında ürün bolluğunun artık vatandaşa veya çiftçiye tam anlamıyla yansımadığını belirterek “Mesela bu kış Türkiye’de ciddi anlamda kar yağışı gözlendi. Dolasıyla birçok üründe verim artacak. Ancak bu bolluğun vatandaşın cebine yansımasının olacağını düşünmüyoruz. Burada yine marketçi, halci, komisyoncu kazanacak. Girdi maliyetlerini gerekçe gösterecekler. Marketin ya da halcinin girdi maliyeti ne olabilir. Faturalar ve akaryakıt dışında… Bu oyuna göz yumanlar ya da birlikte hareket edenler bu ülkeye en büyük zararı verenlerdir” diye konuştu.
İNDİRİMLİ SATIŞLARA YENİ DÜZENLEME
Ticaret Bakanlığı indirimli fiyatlarla ilgili yönetmelikte değişiklik yaptı. Buna göre, indirimle ilgili konulara dair ispat yükümlülüğü satıcıda olacak. İndirimli malın önceki fiyatının tespitinde son 30 gün içindeki en düşük fiyat esas alınacak. İndirimli satılan mal ve hizmetin satış fiyatı, önceki fiyatı, tarife ve fiyat listeleri etikette yer alacak. İndirimli malın indirimden önceki fiyatının tespitinde son 30 gün içindeki en düşük fiyat esas alınacak. Fahiş fiyat artışı yapanlara 10 bin lira ile 100 bin lira arasında ceza verilecek. Stokçuluk yapanlara ise 100 bin lira ile 2 milyon lira para cezası kesilecek.
.jpg "Büyük rantçılar sistemi ele geçirdi")
'da Takip Edin!
