Bal gibi düzenleme

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yayınlanan Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği ile balda tağşişin önüne geçilirken düzenlemeyle etiketinde balların bulundurması gereken minimum polen oranları da belirlendi. Düzenlemeye göre bir balın etiketinde "kestane balı" yazılması hâlinde, bu balın içinde yüzde 70 kestane poleni olması gerekecek. Bu oran her bir bitki çeşidi için ayrı ayrı belirlenirken ayçiçeği ve hayıtta yüzde 45, akasyada yüzde 15 olacak. Piyasadaki ballarda daha çok "çiçek balı" ifadesi yer alırken düzenlemeyle Türkiye'deki botanik çeşitliliğin ortaya konması ve bilgilendirmenin doğru yapılması sağlanacak.

TAĞŞİŞİN ÖNÜNE GEÇİLECEK
Yeni tebliğle balın kalitesinde ve protein miktarında büyük önemi bulunan prolin oranı da kestane balı için kilo başına 500 miligram olarak belirlendi. Piyasada yer alan kestane ballarında bu oranın sağlanamaması, ballara yönelik denetimlerde tağşiş göstergesi olacak. Balda tağşişin önlenmesi için atılan bir diğer adımla da ilk defa tüm ballar için en fazla yüzde 4 oranında maltoz değeri belirlendi. Böylece, malt şekeriyle yapılan tağşişlerin önüne geçilecek.

POLEN SÜZÜLMEYECEK
Tebliğle balın filtre edilmesine ilişkin de düzenleme yapıldı. Böylece polenlerin süzülmeden bala karışması sağlanacak. Yine tağşişle mücadele çerçevesinde çam balı dışındaki salgı, çiçek ve karışım ballar için karbon değeri de (eksi 23 ve daha altı) belirlendi. Bu değerin, belirlenen sınırın üstünde olması bala mısır şekeri katıldığının anlaşılmasına imkân verecek.

HAM BAL VE ÇAM BALI 
Tebliğle ısıl işlem görmemiş ve poleni uzaklaştırılmamış ballar da "ham bal" olarak tanımlandı. Dünyadaki üretimin yüzde 90'ının Türkiye'de gerçekleştirildiği çam balının kriterleri de ilk defa belirlendi. Böylece Türkiye'de çam balı ilk defa tanımlanırken bu balın ISO nezdinde de uluslararası tanımının yapılması için çalışma yürütülüyor.

"Tüketici kandırılamayacak"
Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Ziya Şahin, tek bir bitkiden yapılan ballar için getirilen polen kriterinin büyük önem taşıdığını belirterek "Balın etiketinde 'kestane balı' yazması mecburi değil ama yazılacaksa polen şartını taşıması gerekiyor. Bu ballar artık çiçek balı yerine lavanta balı, geven balı gibi kendi ismiyle anılacak. Piyasada ithal kestane balları var, bizim ballarımızın onda biri kadar dahi polen kriterini karşılamıyor. Bu düzenleme, üreticinin emek verdiği balın değerini beş kat artıracak. Tüketici de artık yarısı kestane yarısı başkasıyla karıştırılmış balla kandırılamayacak" dedi.