Öğretmene basit sınav... İşte cevabı merak edilenler
Eğitim Haberleri
Bugün yapılacak kariyer sınavında yanlış cevaplar, doğru sayısını etkilemeyecek. 100 üzerinden 70 ve üzeri doğru cevap verenler başarılı sayılacak. Dünya genelinde de kariyer için şartlar olduğu gibi öğretmenlik mesleğinde çalışmaya devam edebilmek için dahi yüksek standartlar bulunuyor...
MAHMUT ÖZAY'IN HABERİ
Millî Eğitim Bakanlığınca (MEB) Öğretmenlik Kariyer Basamakları Yazılı Sınavı, 16 yıl sonra bugün yeniden yapılıyor. Muhalefetin ‘boykot’ çağrıları ile protesto ettiği ve AYM’ye götürdüğü sınava katılım oldukça yüksek. İmtihanda başarılı olanlar uzman öğretmen veya başöğretmen unvanını kazanacak. Eğitim öğretim tazminatının yanı sıra, her unvan için de bir derece alacak. 81 ilde 1.489 okulda 28 bin 650 salonda saat 10.00’da merkezî sistemle tek oturum şeklinde gerçekleşecek. Sınavda beşer seçenekli 100 soru sorulacak ve sınav süresi 150 dakika olacak. Adaylar saat 9.30’da sınava katılacakları binada hazır bulunacak. Sınavın değerlendirilmesi 100 puan üzerinden yapılacak. Yanlış cevaplar, doğru cevap sayısını etkilemeyecek. 70 ve üzeri puan alanların başarılı sayılacağı sınavda, her soru eşit puan ağırlığına sahip olacak. Sınav sonuçları, 12 Aralık 2022’de ilan edilecek. Yüksek lisansı bulunan 94 bin 606 öğretmene sınava girmeksizin uzman öğretmen unvanı verilecek. Doktorasını tamamlayan 257 öğretmen de doğrudan başöğretmen olacak. Benzer uygulamalar dünyanın farklı ülkelerinde yıllardır yapılıyor.
DÜNYADAN MANZARALAR
> İsveç’te başöğretmen ve lektör (okutman) öğretmen unvanları bulunuyor. Öğrenci başarısından bile sorumlular. Lektör öğretmenlik için yüksek lisans veya doktora zorunlu.
> Polonya’da 4 kariyer basamağı var. Üçüncü kademeye gelmek için bile doktora şartı bulunmakta.
> İtalya’da sözleşmeli, kadrolu ve uzman öğretmenlik kariyer basamakları bulunmakta. Ardışık düzenlenen 3 eğitimi başarı ile tamamlayanlar kariyer basamağında ilerleyebilir. Ancak uzman öğretmen sayısı 8 bini geçemez.
> Fransa’da Öğretmen, Öğretmen Eğiticisi ve Pedagojik danışman adıyla üç unvan bulunmakta. Yüksek lisans zorunlu.
> Çin Pekin’de 1, 2, 3. derece öğretmen ve kıdemli öğretmen unvanları bulunmakta. Birinci dereceye öğretmenliğe inmek için yüksek lisans veya doktora aranırken kıdemli öğretmenlik unvanı için doktora diploması aranmakta. Ayrıca öğretmenlik yeterlik belgesi istenmekte.
> G. Kore’de 1, 2. derece öğretmenlik, lider ve başöğretmenlik unvanları bulunmakta. Birinci derece öğretmenlik için yüksek lisans zorunlu. Başöğretmenlik için 15 yıl deneyim gerekli. Her 4 yılda bir değerlendirme yenilenir.
> İngiltere’de öğretmenler, öğretmenlik mesleği için belirlenen 33 yetkinliği sağladıktan sonra Mesleğe Giriş Profili Belgesi almaları gerekir. Ortaöğretimde görevli öğretmenlerin %95’i lisansüstü eğitim ile yetişmekte.
> Finlandiya’da öğretmenlik eğitimi tıp eğitimi gibi 6 yıl. Öğretmenler en az iki alanda öğretmenlik yapacak şekilde yetişir ve öğretmenlerin tamamı yüksek lisans derecesine sahiptir.
> Belçika’da lisenin son iki yılına öğretmen olabilmek için yüksek lisans yapma zorunluluğu var.
> Hollanda’da öğretmenlik için üç yeterlik alanı var. İlki lisans, ikincisi yüksek lisans ve üçüncüsü doktora eğitimi ile sağlanır.
> ABD’nin birçok eyaletinde öğretmenlik için öngörülen sertifikalı eğitimlerin her beş yılda bir yenilenmesi gerekmekte.
> Almanya’da her öğretmenin en az 3 yılda bir belirlenen eğitimlere katılma zorunluluğu var.
> Azerbaycan’da öğretmenler her beş yılda bir sınava alınır ve başarılı olur ise öğretmenliğe devam edebilir.
NEDEN KARİYER?
Türkiye’de öğretmenlikte kariyer uygulaması ilk defa yapılan bir uygulama değil. Millî Eğitim Bakanlığı 2005 yılında yürürlüğe konan bir düzenlemeyle kariyer sürecini başlatmak istedi ama çeşitli nedenlerle bir defa uygulayabildi. Yayınlanan Öğretmenlik Meslek Kanunu ile hem bir defa uygulanan kariyer uygulaması yeniden hayat buldu hem de o günlerde sorunlu görülen hususlar iyileştirilerek daha sağlıklı işleyeceğini düşünülen bir yapıya kavuşturuldu.
Dünyada dikey ve yatay olmak üzere iki tür kariyer uygulaması var. Dikey kariyerde kişi meslekten çıkarak idari kadrolara geçer ve görevini şube müdürü, daire başkanı, il müdürü gibi yönetim kadrolarında veya müfettiş gibi bir unvana geçerek denetim kadrolarında çalışmaya başlar. Yatay kariyerde ise meslek mensubu o mesleğin içerisinde ilerlemesi esastır. Bu sayede kıdem ve niteliği artan öğretmen, başka kurumlara ya da idari kadrolara geçmeden özlük hakları iyileştirilir.
İŞTE CEVABI MERAK EDİLENLER
> Sınav zorunlu mu?
Bu bir kariyer sistemi olduğu için sınava katılma zorunluluğu yok. Bu eğitimlere başvurmayan veya eğitime başvurduğu hâlde sınavı geçemeyen öğretmenlerin durumlarında herhangi bir değişiklik söz konusu değil.
> Ayrışma yaşanır mı?
Kariyer basamakları sistemi, öğretmenler arasında herhangi bir ayrıma neden olmadığı gibi öğretmenlerin mesleki yeterliliklerini de sorgulayan bir mekanizma değildir. Hâlihazırdaki uygulama devam edecek.
> Video izleme neden şart?
Öğretmenlik mesleki gelişim çalışmaları kapsamında uzman öğretmenlik için en az 180 saatlik, başöğretmenlik için ise en az 240 saatlik eğitim programını tamamlamaları gerekiyor. Bu eğitimler, uzaktan eğitim yöntemiyle verildiği için öğretmenlerin bu videoları izlemeleri gerekiyordu.
> İçerikler nasıl hazırlandı?
Eğitim içeriklerini belirlemek üzere aralarında akademisyenlerin de olduğu bir komisyon oluşturuldu. Eğitime katılacakların farklı bakanlıklarda ve farklı alanlarda çalışıyor olmaları dikkate alınarak Öğretmenlik Meslek Bilgisi derslerini esas alan bir içerik oluşturuldu.
> AYM niye beklenilmedi?
Uzmanlık ve başöğretmenlik için gerçekleştirilecek sınavın anayasa ve yasalara aykırılık teşkil eden bir yönü bulunmuyor.
'da Takip Edin!
