Öğretmen yetiştirmede arz talep dengesiz!

MAHMUT ÖZAY

TEDMEM, eğitime ilişkin analizler ve çözüm önerilerini bir raporla sıraladı. Öğretmen yetiştirmede prüzlerin olduğunu söyleyen TEDMEM “Türkiye’nin öğretmen olarak atanabilecek durumda olan mezunlarla, halen öğretmen yetiştirme programlarında öğrenim gören sayının toplamı kadar öğretmeni önümüzdeki 10 yıl içinde bile ataması mümkün olmayacaktır. Ancak bu ihtiyaç önceki atama bantlarına erişilmesi hâlinde iki yılda 25 bin bandında devam ederse dört yılda kapatılacak bir ihtiyaçtır” değerlendirmesinde bulunuldu.

SİSTEMLİ DAĞILIM ŞART
Bazı bölgelerde önemli sayıda öğretmen fazlası bulunurken, bazı bölgelerde öğretmen açığının oluştuğuna işaret edilen raporda “Mesela; Ankara’da norm kadro sayısı 53 bin 36 iken, öğretmen sayısı 53 bin 606’dır. Ancak dengesiz dağılım sebebiyle Ankara’da 5 bin 739 öğretmen norm fazlasıdır. Diğer yandan ihtiyaç duyulan öğretmen sayısı ise 5 bin 169’dur. Öğretmen dağılımındaki dengesizlikleri ortadan kaldıracak bir tayin ve yer değiştirme sistemi geliştirilmelidir” denildi. Sistemdeki ücretli öğretmen sayısının da 92 bin olarak tahmin edildiği belirtilen raporda, bu uygulamaya son verilmesi gerektiği vurgulandı.

MATEMATİKÇİLER SINIFTA KALDI
“Liselere Geçiş Sistemi’nde (LGS) sınavına giriş zorunluluğunun kaldırılmasına karşın her 100 öğrenciden 81’i sınava girdi. Sınava giren öğrenci sayısında beklenen azalma gerçekleşmedi. LGS’de matematik testinin başarı oranı 100 üzerinden 24,77 ile diğer alt testler arasında en düşük değere sahip olduğu belirtilen raporda, matematik testinde öğrencilerin doğru cevap ortalamasının 20 soruda 4,95 olduğu aktarıldı. 127 bin 480 kişilik boş kontenjan olmasına rağmen bazı okullara öğrencilerin gitmek istemediği gerçeğine dikkat çekilen raporda tercih edilmeyen okulların merkezî yerleştirilmeye dâhil edilmesinin çelişki oluşturduğunun da altı çizildi.

AFLARLA GEVŞEME YAŞANDI
Genel ortaöğretime yönelik verilerde ise, neredeyse her üç öğrenciden birinin 20 gün ve üzeri devamsızlık yaptığına işaret ediyor. 12. sınıfların devamsızlık haklarının artırılması ve 2018’de de getirilen devamsızlık afları gibi uygulamalar öğrencilerin daha rahat davranmasına sebep oldu. Okul dışı kaynaklara yönelmeyi de dolaylı olarak destekledi. Temel eğitimde olması beklenen 6-13 yaş aralığında yaklaşık 154 bin çocuk okul dışında kaldı. Türkiye’de 25-34 yaş aralığındaki genç yetişkinlerin neredeyse yarısı ortaöğretim mezunu değil. 25 - 34 yaş aralığında olup üniversite mezunu olanların oranı son 10 yılda neredeyse ikiye katlanarak yüzde 32 oldu.

KRİZE GİDEN BU YOLDA SÜREÇ DEĞİŞMELİ
Gelir gruplarına göre eğitim hizmetlerine yapılan harcama dağılımlarına yer verilen TEDMEM’in raporunda “Bakanlığın eğitim ve öğretim desteklerini kademeli olarak kaldırmakla ve bu destekleri dezavantajlı durumdaki okulların nicel ve nitel gelişimine yönlendirmekle ilgili yaklaşımı, eğitim ve öğretim desteklerini gündeme getiren süreç bir bütün olarak ele alındığında oldukça olumlu bir değişim olarak değerlendirilebilir” ifadeleri kullanıldı. TEDMEM Direktörü Prof. Dr. Emin Karip “Öğretmen yetiştirme sürecinde bir değişikliğe gidilmeli. Bir arz talep dengesizliği var ve burası bir krize doğru gidiyor. Her çocuğun öğretmen olarak atanabilme niteliğine sahip, tayin edilmiş bir öğretmenden eğitim alması gerekiyor” dedi.