Bu bölüm sadece bir üniversitede var

Akdeniz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi bünyesinde kurulan Türkiye'nin ilk "Gerontoloji" bölümü (yaşlılık bilimi), mezunlarına okul bitiminde iş garantisi veriyor. Gerontoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. İsmail Tufan, Türkiye'de birçok alanda gerontologlara ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Gerontolojinin 1930'lu yıllardan beri ABD ve Avrupa'da anabilim dalı olarak çeşitli üniversitelerde okutulduğunu belirten Prof. Dr. Tufan, "İlk öğrencilerimizi 2009'da aldık. Halen 86 öğrencimiz bulunuyor. Ayrıca yüksek lisans ve doktora öğrencilerimiz de var" dedi. Prof. Dr. Tufan şu bilgileri verdi: "Türkiye'de ortalama yaşam beklentisi erkeklerde 63, kadınlarda ise 72. Önümüzdeki dönemlerde yaşlıların sayısı hızla artacak. Buna bağlı olarak gerontolojinin önemi de yükselecek. Bölüm Türkiye'de ilk ve tek olması özelliğiyle iş bulma fırsatları oldukça yüksek. Mezunlara yüzde 100 iş garantisi imkanı sunuyor. Bölüm MF-3 puan türüyle öğrenci alıyor. Mezunlar, üniversitelerde, hastanelerde, resmi ve özel bakımevleri ve huzur evlerinde, sağlık kuruluşlarının yaşlı servislerinde, sosyal hizmet kurumlarında, rehabilitasyon merkezlerinde, gündüz bakım evlerinde, yaşlı dinlenme evlerinde ve evde bakım hizmeti veren özel kuruluşlarda görev yapıyor."

Akdeniz Üniversitesi Gerontoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. İsmail Tufan'a bölüm hakkında merak ettiklerimizi sorduk:

Hocam, gerontoloji bölümü sadece Akdeniz Üniversitesinde var. Gerontoloji nedir?
Gerontoloji, yaşlanmanın ve yaşlılığın bilimi anlamına gelmektedir (gero=yaşlı). Gerontoloji multidisipliner bir bilim dalıdır, yani farklı bilim dallarında yaşlanma ve yaşlılık incelenmektedir.
Teorik çalışmaların yanı sıra Gerontoloji aynı zamanda uygulamalı bir bilim koludur. Öncelikle yaşlıların hayat şartlarını koşullarını iyileştirme hedefi takip edilmektedir. Yeni teknolojik veya ekonomik gelişmeler, bu hedefe yaklaşabilmek açısından birçok imkanı sunmaktadır.

Bölümünüz kaç yıldır eğitim veriyor?
Bölümümüz 2006 yılında kurulmuştur. 2009 yılında da ilk öğrencilerini almaya başlamıştır.

Kaç öğrenciniz var?
Şu an toplam 86 öğrencimiz bulunmaktadır. Ayrıca yüksek lisans ve doktora öğrencilerimiz de vardır.
Bölümü bitirenleri ne gibi bir iş imkanı bekliyor, hangi alanlarda çalışabilirler?
Gerontoloji Bölümü öğrencilerine %100 iş garantisi olanağı sunmaktadır. Birçok alanda Gerontologlara ihtiyaç duyulmaktadır. Gerontologlar; üniversitelerde, hastanelerde, resmi ve özel bakımevleri ve huzur evleri, kamu sağlık kuruluşlarının yaşlı servislerinde, sosyal hizmet kurumlarında, rehabilitasyon merkezlerinde, gündüz bakım evlerinde, sigorta şirketlerinde, turizm sektöründe yaşlı dinlenme evlerinde ve evde bakım hizmeti veren özel kuruluşlarda görev yapar.

Gerontolog ne yapar, görevleri nelerdir?
"Yaşlılarla olumlu iletişim kurmak, işletme yöneticiliği yapmak, mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmek,
"Bakım ve rehabilitasyon uygulamalarını denetlemek,
"Aktivite uygulamalarını planlamak ve yürütülmesini sağlamak, kayıt/arşiv/rapor tutmak,
"Yaşlılıkla ilgili niteliksel ve niceliksel araştırma yapmak, sosyal politikalar üretmek ve mesleki gelişime katkıda bulunmak,
"Yaşlı bireylerin sosyal yönden desteklenmeleri ve özgüvenlerini kazanmaları için uğraş terapi programları planlamak, uygulamak, katılımı sağlamak ve yürütmek,
"Yaşlıların birbirleriyle ve toplumla olan iletişimlerinin artırılmasına yardımcı olmak, kuşaklararası çatışmanın önüne geçmek,
"Yetişkin pedagojisi konusunda kendini yetiştirmek,
"Yaşlıya ve yaşlı yakınlarına bunama, Alzheimer konusunda danışmanlık yapmak,
"Sosyal ve fiziksel rehabilitasyona gereksinimi olan yaşlılara plan programları hazırlamak uygulamak, yürütmek,
"Yaşlılarla ilgili kamu kurum ve kuruluşlarında bilirkişi olarak görev yapmak, rapor hazırlamak,
"Yaşlılara yapılan huzurevleri, gündüz bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri vb. denetiminde bilirkişi olmak,
"Yaşlılara yönelik devlet politikalarının hazırlanması ve uygulanması,
"Sosyal bakım sigortası ile ilgili olarak sosyal güvenlik politikaların hazırlanması ve uygulanması.
Bunun yanı sıra Gerontolog'a ihtiyacın artması donanımlı Gerontolog yetiştirecek akademik personel ihtiyacını da doğurmaktadır. Dolayısıyla Gerontoloji Bölümü öğrencileri için akademik kariyer imkanı oldukça yüksektir. Lisans eğitimini başarıyla tamamlayan öğrenciler yüksek lisans ve doktora yaparak öğretim üyesi olabilirler.
Öğrenciler nasıl bir eğitimden geçiyor? Adayların bu bölümde okuması için hangi özellikleri taşıması gerekir.
Gerontoloji bilimi teorik bilgilerle yetinmeyip uygulama alanında da etkisini hissettirmektedir. Dolayısıyla eğitimi de sadece teorik değil uygulamalıdır. Eğitim süresince öğrenciler zaman zaman hastane ziyaretleri yapmakta ve yaşlı hastaları yakından görebilmektedir. Ayrıca eğitimin 3. yılında öğrencilerden bir kurumda staj yapmaları beklenir. Bilimsel araştırmanın teorik bilgilerini alan öğrenciler sahaya çıkarak bilgilerini pekiştirmektedir.
Gerontoloji eğitiminde temel olan anatomi, fizyoloji, biyoloji, araştırma yönetim ve teknikleri, ekonomi, sosyoloji, sosyal antropoloji, psikoloji gibi dersler, insan ihtiyaçlarına ve sosyal sorunlarına bir anlayış kazandırmak amacıyla ilk iki yılda verilir. Daha sonraki yıllarda Gerontolojiye Giriş, Demografi, Yaşlılık Psikolojisi, Araştırma Tekniklerine Giriş, Yaşlı Sağlığı, Yaşlı Beslenmesi, Yaşlanma Biyolojisi ve Genetik, Yaşlılık Sosyolojisi, Sosyal Bilimlerde İstatistik, Yönetim Psikolojisi ve Personel Yönetimi, Yaşlılık ve Bakım Hizmetleri, Sosyo-Lengüistiğe Giriş, Yazım Teknikleri, Aile Hekimliği ve Gerontoloji, Sosyal Bakım Modelleri, Ev Kazaları ve Engellilik, Personel Yönetimi ve Liderlik, Yaşlılık ve Fiziksel Aktivite, Çevre Sosyolojisi gibi Gerontoloji'nin kapsamına giren dersler okutulur.
Öğrenciler dördüncü sınıfta bir öğretim üyesinin yönetimi altında kişi veya grup olarak gerontoloji alanında bir araştırma yaparlar. Öğrenciler araştırma, kuram, yöntem ve tekniklerinde gerekli eğitimi alırlar ve araştırma sürecini uygulamayı öğrenirler. Bu araştırmada başarılı olamayanlar mezun olamazlar.

Gerontolog mesleğin gerektirdiği özellikler nelerdir?
"Sır saklayabilen, düzgün ve akıcı bir dille Türkçe ve birden fazla yabancı dil konuşabilen,
"Problemler karşısında çabuk ve doğru karar verebilen, kararlı, açık fikirli ve tartışma yeteneğine sahip,
"İletişim yeteneği gelişmiş ve liderlik vasıfları olan,
"Algılama gücü gelişmiş ve sorunları çözme yeteneği olan,
"Ruhsal engeli olmayan, yaşlı ve yakınlarıyla empati kurabilen ve onların duygu düşüncelerini anlayabilen,
"Sorumluluk sahibi, işbirliğine ve kişisel gelişime açık,
"Bir işi planlayabilen ve uygulamaya koyabilen,
"Kişisel ve toplumsal sorunlara derin ilgi duyan kimseler olmalıdır.

Bu bölümün dünyada örnekleri var mı?
1930'lu yıllardan beri ABD ve Avrupa'da anabilim dalı olarak çeşitli üniversitelerde okutulmaktadır.

Tercihte bulunacak adaylara hangi tavsiyede bulunursunuz? Bu bölümün önemi ne?
Türkiye'de yaşam süresi hem erkekler hem de kadınlar açısından sürekli uzamaktadır. Türkiye'de doğumda beklenen ortalama yaşam beklentisi, erkeklerde 63 kadınlarda ise 72'dir. Önümüzdeki dönemlerde ortalama yaşam süresi uzamaya devam edecektir. Türk toplumunda yaşlıların sayısı hızla artmaya devam edecektir. Buna bağlı olarak Gerontoloji'nin önemi de yükselecektir.
Bölüm Türkiye' de ilk ve tek olması özelliğiyle iş bulma imkanı oldukça yüksektir. Özellikle yaşlı birey sayısındaki artış, daha uzun yaşam beklentisi, yaşlılık ve yaşlanma süreçlerinin daha sağlıklı, dinamik, zinde geçirilmesi isteği Gerontoloji'nin önemini ve Gerontoloji'ye olan ihtiyacı arttırmıştır. Öğrencilerine %100 iş imkanı sunan Gerontoloji Bölümü MF-3 puan türüyle öğrenci almakta ve yüksek puanlı öğrencileri bünyesine almayı hedeflemektedir. MF-3 puan türünde 450 taban puanı kendisine alt limit olarak belirleyen Gerontoloji Bölümü bu hedefine ulaşma yolunda büyük adımlar atmıştır ve Türkiye'de ilkleri gerçekleştirmeye devam etmektedir. Gereği bu denli fazla olan bir meslekte açık bir zihne, araştırmacı bir ruha, insanlara saygı ve sevgi duyan bir iç dünyaya sahip olunması, topluma fayda sağlayacak bilgiler ve sosyal politikalar üretme isteği olması bu eksiklikleri daha kolay ve daha doğru yöntemlerle çözme hatta yeni sorunlar oluşmasını engelleme açısından oldukça önemlidir.