Tacikistan'da neler oluyor?

BBC Rus hizmetine göre, bunun yanında bu ilde yaklaşık iki bin Müslüman kadının gönüllü olarak başörtüsünden vazgeçtiğini iddia etti. Tacik güvenlik görevlileri " Milli kültüre karşı koyma” kampanyası çerçevesinde halkı başörtüsü ve sakal bırakmaktan vazgeçmeye teşvik ediyor.

BBC haberinde geçen yıl Tacikistan'ın genelinde polis yüz binlerce sakallı erkek gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar kimlik tespiti ve parmak izinin alınmasından sonra zorla sakalları traş ettirildi.

Uzmanlara göre, başörtüsü yasağı ve sakal traşlama kampanyasının amacının toplumun radikalleşmesini önlemek ve laik düzenin korunması için mücadele etmek.

Tacikistan Devlet Başkanı İmamali Rahmanov da halka "yabancı değerlere boyun eğmeme ve yabancı kültürlere uymama” çağrısı yaparak, Tacik kadınlara siyah renk başörtüsü takmama tesviyesinde bulunmuştu.

Bu gayri insani ve gayri İslami kampanyanın trajik sonucu ise geçen sene St. Petersburg’de öğrenci olan ve Tacikistan’ın Vahdat ilçesinde yakınlarını ziyarete gelen Umit Bobojonov’un ölümü oldu. Tacik polisleri Bobojonov'u sadece sakal bıraktığı için döverek öldürmüşlerdi.

Resmi verilere göre, Tacikistan nüfusunun yüzde 99'u Müslümanlardan oluşuyor. Dağlık Badahşan’daki küçük İsmaililer topluluğu dışında, ülkedeki Müslümanların çoğu Sünni Hanefi mezhebini takip ediyor.

2015 yılında, Tacikistan’da adı konulmamış bir sakal düşmanlığı başlatıldı. 2012 yılında, Tacikistan Ulema Konseyi, Müslümanların dış görünümünü belirleyen bir fetva yayınlamıştı. Bu fetvada Müslüman kadınlara başörtülü olmaları, erkelere ise bir yumruk uzunluğunda sakal bırakmaları tavsiye edilmişti.

- Türk avukatlara gözaltı

İHH Yönetim Kurulu ve Hukukçular Derneği üyesi Gülden Sönmez, Uluslararası Hukukçular Birliği üyesi Emine Yıldırım ve tercümanları Zaur Beg, THY uçağıyla Duşanbe'den İstanbul'a geldi.

Türk avukatlar heyeti, Tacikistan hükümetinin tutukladığı Tacikistan'daki İslami Kalkınma Partisi üyeleri arasında bulunan SİPAR Avukatlar Birliği üyesi hukukçularla dayanışma içinde olduklarını göstermek amacıyla 20 Ocak'ta Duşanbe'ye gitmek üzere Atatürk Havalimanı'na gelmiş ancak 6 kişilik heyetten sadece Sönmez, Yıldırım ile tercüman Beg'in Tacikistan'a gitmesine izin verilmişti. 

Heyet üyeleri, programları uyarınca önceki gün bazı tutuklu yakınları ve avukatlarıyla görüşmelerinin ardından dün Tacikistan polisi tarafından gözaltına alınmıştı.

Hukukçular Derneği'nden konuya ilişkin yapılan açıklamada 2 Türk avukat ile tercümanlarının dün saat 17.30'da kaldıkları otelde Tacikistan polisi tarafından gözaltına alındığı duyurulmuştu. Ortak bir açıklama yayımlayan Hukukçular Derneği, Uluslararası Hukukçular Birliği ve Hukukun Üstünlüğü Platformu, Tacikistan hükümetine, gözaltına alınan avukatlara yönelik hukuksuz uygulamayı bir an önce sonlandırması çağrısında bulunmuştu.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da dün gece sosyal paylaşım sitesi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, avukatların THY uçağıyla Duşanbe'den İstanbul'a geleceklerini bildirmişti.

- "Sınırsız Cumhurbaşkanlığı" yasası

Ülke meclisinin alt kurulu olan Temsilciler Meclisi, "Ulusun Lideri" statüsüne sahip Cumhurbaşkanı İmamali Rahman'a sınırsız sayıda cumhurbaşkanı seçilme hakkını da tanıyan anayasa değişikliğini görüşerek kabul etti.

Milletvekilleri tarafından oy birliği ile kabul edilen anayasa değişikliğinin, Anayasa Mahkemesince incelenmesi ve ileri bir tarihte yapılacak halk oylamasında desteklenmesinin ardından yürürlüğe gireceği kaydedildi.

Meclisin Yasama, Hukuk ve İnsan Hakları Komitesi Başkanı Mahmatali Vatanzade, milletvekilleri tarafından kabul edilen söz konusu anayasa değişikliğinin incelenmek üzere Anayasa Mahkemesine gönderildiğini belirtti.

Bu süreçte anayasadaki değişikliğin oylanacağı referandum tarihininin de belirleneceğini dile getiren Vatanzade, böylece Cumhurbaşkanı Rahman'ın, "Ulusun Lideri" statüsünün tanıdığı hak gereği sınırsız sayıda devlet başkanı seçilebileceğini ifade etti.

Milletvekilleri tarafından kabul edilen anayasa değişikliğinde, cumhurbaşkanı adayı olmak için alt yaş sınırı da 35'ten 30'a indirildi.

Bir şahısın iki defadan fazla cumhurbaşkanı seçilmesini yasaklayan maddenin bulunduğu Tacikistan Anayasası'nda yapılan yeni değişikliğe göre, Ulusun Lideri statüsüne sahip Cumhurbaşkanı İmamali Rahman'a bu kısıtlama uygulanmayacak. Anayasa değişikliğiyle milli ve dini niteliklere dayalı siyasi partilerin kurulması da yasaklanırken, siyasi partilerin yurt dışından finanse edilmesine ve yabancı ülkelerin siyasi partilerinin ülkede faaliyet yapmasına da engel olunacak.

Cumhurbaşkanı adayı olmak için şart koşulan yaş sınırınının düşürülmesiyle, 2020 yılında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminde 33 yaşını dolduracak olan Cumhurbaşkanı Rahman'ın büyük oğlu Rustam'ın aday olmasına da imkan tanınacak.

Cumhurbaşkanı Rahman'a "Ulusun Lideri" statüsünü veren yasa, geçen yıl sonunda mecliste kabul edilmesinin ardından Rahman tarafından imzalanarak yürürlüğe girmişti.

- Tacikistan'da İslami Parti vekillerine soruşturma

Tacikistan makamları ülkede yasaklanan İslami Uyanış Partisi iki yöneticisini 'terör ve suç örgütü oluşturmak ve dolandırıcılık' suçlamalarıyla dava açtı.

Suçlananlardan biri İslami Parti başkanlık konseyi üyesi Mahsum Abdusattor olarak bilinen Abdusattor Kerimov. Yetkililer, Kerimov'a “suç örgütüne katılma, terörizm, etnik ve dini nefreti kışkırtma" suçlamalarını yöneltti.

İslami Partinin yerel örgütlerden sorumlu yöneticisi Recep Rahmatullayev’in akrabaları 20 Ocak'ta Azatlık radyosuna yaptıkları açıklamada Mahsum Abdusattor’a yönetilen suçlamaların yanında “büyük ölçekli dolandırıcılık" suçunun yönetildiğini de bildirdi. Rahmatullayev'in yakınları, İslami partinin iki yöneticisinin dosyalarının mahkemeye sevk edildiğini söyledi.

Tacikistan Yargıtay Başkanı Şer Muhammed Şahyun 18 Ocak'ta düzenlediği basın toplantısında İslami Parti yöneticilerinin dosyalarının "gizli" olarak değerlendireceklerini söylemişti.

- Hapisteki Tacik muhalifin sağlığı kötüleşiyor

Tacikistan’daki  İslami Uyanış Partisi yöneticilerinden  tutuklu bulunan Zefara Rahmani’nin sağlığı giderek kötüleşiyor. Yakınları,  Rahmani'nin acilen hastaneye sevk edilmesi talebinde bulundu.

Tacikistan’da yasaklı olan İslami Uyanış Partisi hukuk danışmanı, Rahmani'nin geçen yılın sonbaharında tutuklanan 20'den fazla parti yetkilileri arasındaki tek kadın siyasetçi olduğunu söyledi. 

Azadlık radyosuna konuşan Zefara Rahmani’nin kız kardeşi Guldasta Hojaeva, Eylül ayından beri tutuklu olan ablasının kalp ve böbrek yetmezliğinden şikayetçi olduğunu bildirdi. Hojaeva, "Biz her ablamı her ziyaretimizde, hapishane doktorları kalp ve böbrek ilaçları reçetesi veriyorlar. Biz bu ilaçların hepsini satın alarak, onlara teslim ediyoruz” dedi.

Tacikistan İslami Uyanış Partisi'nin, Zefara Rahmani dahil 20'den fazla yöneticisi, eski savunma bakan yardımcısı General Abduhalim Nazarzade tarafından yapılan silahlı isyan sonrası tutuklanmışlardı. Tacikistan hükümeti İslami Uyanış Partisi temsilcilerini, bu isyana destek vermekle suçluyor.

Kaynak: Dünya Bülteni