Soğuk Savaş'tan bu yana ilk kez

Ukrayna'nın başkenti Kiev sokaklarındaki hükümet karşıtı gösterilerin ardından Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesi ve Ukrayna'da Rusya yanlısı ayrılıkçılarla askerler arasındaki çatışmalar, ABD ve Rusya'nın Soğuk Savaş'tan bu yana ilk kez karşı karşıya gelmesine neden oldu.
ABD Başkanı Barack Obama yönetiminin 2014'te dış politikada yaşadığı en büyük zorluklardan biri, Ukrayna'daki gelişmeler oldu.
Beyaz Saray, eski Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in 21 Kasım 2013'te Rusya ile ilişkilere zarar vereceğini ileri sürerek Avrupa Birliği ile (AB) "Derin ve Kapsamlı Serbest Ticaret Anlaşması"nın askıya alındığını açıklamasının ardından başlayan hükümet karşıtı gösteriler konusunda duyarlı bir yaklaşık izledi.
Hükümet karşıtı gösterilerin ocak ayından itibaren şiddetlenmesi ve can kayıplarının yaşanmasının ardından dönemin Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Caitlin Hayden, Kiev sokaklarındaki şiddet olaylarından duydukları endişeyi dile getirdi ve tarafları sağduyuyla davranmaya çağırdı. Uluslararası toplumun uyarılarına rağmen göstericilere yönelik baskının devam etmesi üzerine ABD, 19 Şubat'ta eski Devlet Başkanı Yanukoviç ve Ukrayna hükümetine ileriye dönük barışçıl bir çözüm bulunması için muhalefetle diyaloğa geçme çağrısında bulundu.
- ABD, yılın ilk yarısında dikkatini Ukrayna'ya verdi
ABD, şubat ayında Kiev'i terk eden Yanukoviç'i azleden Ukrayna parlamentosuna geçici hükümet kurulması için hem ikili hem de çok taraflı destek sözü verirken Rusya'ya yönelik uyarılarını da sürdürdü.
Ukrayna'ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti'nde Rusya Federasyonu askeri güçlerinin bulunduğunun ortaya çıkmasının ardından kameraların karşısına geçen Obama, "ABD, Ukrayna'ya yönelik herhangi bir askeri müdahalenin bedellerinin olacağını konusunda uluslararası toplumla fikir birliği içindedir" dedi. Açıklamasından bir gün sonra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile 90 dakika telefonda konuşan Obama, Moskova yönetiminin Ukrayna topraklarına yönelik askeri müdahalesini kınadı.
Washington yönetimi, Ukrayna'daki gelişmelerde rolü olanlara yaptırımlar getirirken haziran ayında Soçi'de yapılan G-8 Zirvesi'ne yönelik tüm çalışmaların da askıya alındığını açıkladı. ABD Savunma Bakanlığı Pentagon da mart ayında Rusya ile askeri ilişkileri askıya aldı. Başkan Obama, Kırım'da referandum düzenleme kararının alınmasından sonra yaptığı açıklamada kararın Ukrayna anayasasını ve uluslararası kanunları ihlal ettiğine işaret etti.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, uluslararası platformlarda bir araya geldiği Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'a Washington yönetiminin Ukrayna konusundaki "endişelerini" iletirken Başkan Obama, mart ayında Ukrayna Başbakanı Arseniy Yatsenyuk'u Beyaz Saray'da kabul ederek Kremlin'e bir mesaj daha gönderdi.
Obama, Yatsenyuk'la görüşmesi öncesi yaptığı açıklamada, "Rusya, halihazırdaki tutumunu sürdürürse sadece ABD değil, Avrupa Birliği ve uluslararası toplum da Moskova'nın uluslararası kanunları ihlal etmesinin bedellerini ödemesi için eyleme geçmek zorunda kalacak" ifadesini kullandı.
- Soğuk Savaş'tan bu yana Rusya'ya en geniş yaptırımlar 2014'te geldi
ABD'nin Kırım'daki referandum sonuçlarını tanımayacağını açıklayan Beyaz Saray, "Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini, güvenliğini ve barışını tehdit eden politikalar izledikleri" gerekçesiyle eski Devlet Başkanı Yanukoviç'in de aralarında bulunduğu bazı Ukraynalı yetkililere yaptırım uygulama kararı aldı. ABD'nin Ukraynalı ve Rus yetkililere yönelik kararları, Soğuk Savaş'tan bu yana Rusya üzerindeki en geniş yaptırımlar olarak değerlendirildi. Obama, "Rusya ile gerçek bir savaşı tetiklememize gerek yok. Ne Ukraynalılar ne de uluslararası toplum böyle bir savaşı istemez" yorumunda bulundu.
"Rusya'ya bedel ödetmek için" uyguladığı yaptırımları artıran Beyaz Saray, Ukrayna'ya Dışişleri Bakanlığı'nın 3,5 milyon dolar, Savunma Bakanlığı'nın da 3 milyon dolar göndereceğini açıkladı.
Rusya yanlısı ayrılıkçıların Ukrayna'nın Donetsk ve Lugansk bölgelerinde federasyon kurulması için mayıs ayında düzenlediği referandumu yasa dışı olarak değerlendiren ABD, sonuçları tanımayacağını bildirdi.
Malezya Havayolları'na ait yolcu uçağının, 298 yolcusuyla 17 Temmuz'da Amsterdam'dan Kuala Lumpur'a giderken Ukrayna'nın doğusunda Rusya yanlısı ayrılıkçılar tarafından düşürülmesi, ABD ve AB'nin önde gelen Rus enerji ve savunma şirketleri ile bazı büyük bankalarına yaptırım uygulamasına neden oldu. Obama, yolcu uçağın düşürülmesini "korkunç bir trajedi" olarak niteledi.
- Yıl boyunca Rusya'ya uygulanan en baskın politika, yalnızlaştırma oldu
Ukrayna'da seçimle göreve gelen yeni Devlet Başkanı Petro Poroşenko, eylül ayında ABD'nin başkenti Washington'a ziyarette bulunarak hem Kremlin'e mesaj gönderdi hem de Obama'dan daha fazla destek istedi. ABD Kongresi'ne hitap eden Poroşenko, kongre üyeleri tarafından uzun süre ayakta alkışlanırken Beyaz Saray'dan da Ukrayna'ya 53 milyon dolarlık ilave yardım açıklaması geldi.
ABD ve AB, Rusya'yı uluslararası arenada yalnızlaştırma politikasını sürdürürken Obama, Rusya'ya yeni yaptırımlar ve Ukrayna'ya silah ve diğer tür yardımları içeren tasarıyı imzaladı. Söz konusu tasarı, Obama'ya Ukrayna'ya tanksavar silahları, topçu radarı ve taktiksel insansız keşif hava araçları gibi yardımlar sağlaması için yetki veriyor ve bu yardımlar için iki yıllık bir süre için 350 milyon dolarlık bütçe ayrılmasını öngörüyor.