Skandala imza!

ABD Başkanı Donald Trump, 2020 Ulusal Savunma Yetki Yasası’nı (NDAA) imzalayarak 738 milyar dolarlık ülke tarihindeki en yüksek savunma bütçesini hayata geçirdi. Joint Andrews Havalimanı’nda düzenlenen törene katılan Trump, Kongreden kısa süre önce geçen savunma bütçesini imzaladı. Yasa, Pentagon’a 635 milyar doları temel harcama, 71,5 milyar doları Denizaşırı Muhtemel Operasyonlar fonu, 23,1 milyar doları Enerji Bakanlığı bünyesinde yapılacak savunma ve 8,1 milyar doları diğer savunma harcamaları olmak üzere toplam 738 milyar dolarlık bütçe tahsis ediyor. Yasayla ABD’nin 100 adet yeni F-35, 150 adet askerî helikopter, 4 adet Virginia sınıfı denizaltı ile bir savaş gemisi temin etmesi ve askerî personele son 10 yılın en büyük zammının verilmesi öngörülüyor.

TÜRKİYE İÇİN KRİTİK MADDELER
Yasanın Türkiye ile ilgili kısmında, Ankara’nın S-400 hava savunma sistemlerini alım işlemlerine devam ettiği gerekçesiyle Türkiye’ye F-35 uçaklarının teslim edilmemesi öngörülüyor. Türkiye’ye ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Mücadele (CAATSA) Yasası kapsamında müeyyide uygulanması gerektiği belirtiliyor. Ayrıca Türkiye tarafından sipariş edilen uçakların alımı için 440 milyon dolarlık fon ayrılacağı kaydediliyor. Yasada, Türkiye’nin F-35 programından çıkarılması isteniyor. Yasa, Pentagon’a, F-35 üretim bantları olan Lot 12, 13 ve 14 kapsamında, Türkiye’nin siparişlerini en üst seviyeye çıkararak üretime sokması ve ABD Hava Kuvvetleri için yapılandırılarak satın alması için ek fon sağlıyor.
Yasada, Rus enerji ihracatına katkı sağlayan enerji boru hatlarının; Kuzey Akım 2 ve TürkAkım inşasında çalışan bazı gemi şirketlerine müeyyide uygulanması şartı da getiriliyor. Bu projelere gemi sağlayan yabancı kişi ve kuruluşların da müeyyide için tespit edilmesi gerektiği vurgulanıyor.

RUMLARA AMBARGO KALKIYOR
Yasada, Türkiye’yi ilgilendiren diğer bir nokta ise Güney Kıbrıs Rum Yönetimine yönelik silah ambargolarının kaldırılması oldu. Yasa, söz konusu ambargoların kaldırılmasını öngörse de Rum kesimine silah satış ve transferlerine sınırlamalar getiriyor. Buna göre ABD yönetimi, Rum yönetiminin “para aklama denetimleri konusunda ABD ile çalıştığını” ve “Rus askerî gemilerinin adaya bakım ve yakıt ikmali için demirlememesi için gerekli adımları attığını” Kongrenin ilgili komitelerine teyit etmediği sürece ambargolar kaldırılmayacak.

YPG/PKK’YA YARDIM
Yasada dikkati çeken diğer bir detay ise Suriye’de “taramadan geçmiş gruplara verilen askerî yardımlara” ilişkin tespitler oldu. ABD her yıl “SDG” ismini kullanan YPG/PKK başta olmak üzere bazı gruplara 500 milyon dolar civarında askerî yardım fonu tahsis ediyordu. Bütçede DEAŞ ile mücadele kapsamında Irak için 645 milyon dolar askerî destek fonu ayrılırken, Suriye kısmında Savunma Bakanı’nın gerekli gördüğü miktar, yardım tipi ve verilecek grubu Kongreye yazılı bildirmesi gerektiği belirtilerek, tutar paylaşılmadı.

TRUMP ERTELEYECEK Mİ?
CAATSA ile Trump’ın 12 müeyyide maddesinden en az beşini uygulaması bekleniyor. Başkan’ın kararnameyi ne zaman imzalayacağına ilişkin bir maddenin bulunmaması, Trump’a müeyyideleri istediği zaman yürürlüğe sokma imkânı sunuyor. Yasaya göre Trump, müeyyidelerin uygulanmasını 180 gün erteleyebilir ve süre bitmeden 15 gün öncesine kadar erteleme sürecini 180 gün daha uzatabilir ve bu durum bu şekilde devam edebilir.