Rusya'nın yeni savaş stratejisi ortaya çıktı: İran yapımı ‘kamikaze’ SİHA’lar Ukrayna’da sahaya sürüldü
DÜNYA Haberleri / Middle East Eye, The Guardian
Ukrayna ile Rusya arasında devam eden savaşta önce Türkiye yapımı Bayraktar TB2 vardı. Şimdi ise İran yapımı Shahed 136 İHA’lar sahaya çıktı. Rusya, İran yapımı insansız hava araçlarının sayısını artırmaya başladı.
Silahlı insansız hava araçları, Rus işgalinin başladığı Şubat ayından bu yana Ukrayna'daki çatışmaların büyük bir parçası. Bu ay, Rusya'nın kendi İHA modellerini üretmekte zorlandığı bildirilirken, Rus kuvvetlerinin artık İran yapımı silahlı insansız hava araçlarına yöneldiği ortaya çıktı. Ukrayna ordusu, liman kenti Odesa'da İran yapımı iki ‘kamikaze’ insansız hava aracı Shahed 136’nın görüldüğünü açıkladı. Üçüncü bir insansız hava aracı ise Ukrayna hava savunma sistemleri tarafından imha edildi.
Tahran’ın yüzlerce insansız hava aracını Moskova’ya sattığına dair söylentilerin ardından Eylül ayının sonlarına doğru İran’ın uçakları Ukrayna’da ortaya çıkınca iddialar doğrulandı. Rusya ordusu tarafından ‘Heran-2’ olarak adlandırılan Shahed 136 İHA’lar, son haftalarda en çok kullanılan İran yapımı insansız hava aracı oldu. Çok amaçlı olduğu düşünülen bir başka İran insansız hava aracı olan Mohajer-6 da bölgede kullanılıyor. Geçtiğimiz hafta Ukrayna ordusuyla bağlantılı bir Telegram kanalında bir Mohajer-6’nın düşürüldükten sonra denizden çıkarılırken çekilen görüntüsü paylaşıldı.
Mohajer-6, bir seferde dörde kadar füze taşıyabiliyor ve bir dizi güdümlü bomba ve kısa menzilli füze atabiliyor. Ancak Ukrayna'da en yaygın olarak kullanılan İHA Shahed 136'dır. 2021'de İran tarafından resmi olarak tanıtılan Shahed 136'nın amacı, bir düşmanın hava savunma sistemlerini atlamak ve kara kuvvetlerini tahrip etmek. Yaklaşık 35 kg ağırlığında bir savaş başlığı taşıyabilen bu insansız hava araçları, bazen doğrudan bir hedefi vurmak üzere uçtuğu için ‘kamikaze uçak’ olarak tanımlanıyor.
BAYRAKTAR TB2’LER KENDİNİ KANITLADI
Baykar tarafından Türkiye’de yerli ve milli imkanlarla geliştirilen Bayraktar TB2 insansız hava aracı, Ukrayna'dan önce Suriye, Libya ve Dağlık Karabağ'da düşmanlarla karşılaşmış ve kendini kanıtlamıştı. Bu nedenle, Bayraktar TB2’lerin Rusya'nın gelişmiş askeri birliklerine karşı da başarılı olması uzun sürmedi.
Savunma sanayi uzmanları, İran yapımı SİHA’ların ne kadar etkili olduğunu ölçmek için çok erken olduğunu söylüyor. Middle East Eye’in haberine göre, İstanbul'daki İran Araştırmaları Merkezi başkanı Hakkı Uygur, İran yapımı İHA’ların Suriye veya Yemen'de büyük ölçekli olarak konuşlandırılmadığına dikkati çekerek, “İran’ın İHA’larının tam olarak ne kadar gelişmiş olduğunu bilmiyoruz” dedi.
İRAN’IN İHA’LARI ABD’Yİ ENDİŞELENDİRİYOR
Tahran merkezli üst düzey bir siyasi analist ve kamu diplomasisi stratejisti Mostafa Khoshcheshm, İran'ın Ruslarla teknoloji alışverişinde bulunduğunu belirtirken, Moskova'ya herhangi bir silah veya insansız hava aracı satışını hiçbir zaman doğrulamadığını söyledi. Khoshcheshm MEE'ye yaptığı açıklamada, "Ancak bildiğimiz şey, Ukraynalı yetkililere göre İHA’ların çok iyi olduğu çünkü Ukrayna güçlerine çok fazla zarar verdiler." dedi.
Son yıllarda ABD'li generaller, İran yapımı insansız hava araçlarının gücüne karşı uyarıda bulundu. İran’ın İHA teknolojisindeki ilerlemesi, Tahran'ın hava üstünlüğünden yararlanabileceği anlamına geliyordu. Bir general Kongre’de yaptığı açıklamada, "Kore Savaşı'ndan bu yana ilk defa tam bir hava üstünlüğü olmadan faaliyet gösteriyoruz" dedi.
Khoshcheshm ayrıca İran'ın drone teknolojisindeki ilerlemesinin istemeden de olsa ABD’nin ‘yardımıyla’ olduğunu belirtti. Khoshcheshm, İranlıların 2011'de ABD’ye ait bir RQ-170 Sentinel insansız hava aracını düşürdükten sonra araştırmacıların sadece bir yıl içinde tersine mühendislik yaparak İran'ın orijinal versiyonundan daha iyi bir İHA ortaya çıkardığını söyledi. O zamandan beri İran, birkaç ABD insansız hava aracını daha düşürdü ve insansız hava aracı endüstrisinde sıçrama kaydetti.
UKRAYNA’DA ÖNEMLİ YERLERİ VURDU
Askeri gözlemcilere göre, Shahed 136 SİHA, Odesa'daki Ukrayna deniz tesislerinin yanı sıra şehrin idari binalarını vurdu. Hatta Ukrayna ordusuna ait güney komutanlığının karargahının da kısmen vurulduğu ileri sürülüyor. Bununla birlikte uzmanlar, Shahed 136'nın gözlemlenmesinin, Ukrayna hava savunması tarafından kolayca tespit edilip düşürülebilen seyir füzelerinden daha zor olduğunu söylüyor.
Risk analisti Alex Kokcharov, "Ukrayna'daki Rus kuvvetleri, hazır stoklar ve Kalibr gibi yerli olarak üretilen seyir füzelerinin stoklarının azalması nedeniyle İran yapımı insansız hava araçlarının kullanımına giderek daha fazla güveniyor" dedi. Ukrayna ordusuna göre Rusya, son 9 aydır devam eden çatışmalarda yüksek hassasiyetli seyir füzelerinin yarısından fazlasını tüketmiş olabilir. Kokcharov, "Bu doğruysa Rusya, güney ve doğu Ukrayna'daki askeri ve sivil varlıklara taktik saldırılar için İran yapımı savaş İHA'larını kullanacaktır" dedi.
Kokcharov, Rusya'nın ‘kimlik tespiti ve Ukrayna hava savunması tarafından vurulma riski nedeniyle’ İran’ın insansız hava araçlarını Ukrayna'nın elindeki toprakların derinliklerinde değil, cephe hatlarının yakınında konuşlandıracağını tahmin ediyor.
Ukrayna Hava Kuvvetleri Sözcüsü Yuriy Ihnat, İran'ın Rusya'ya ‘birkaç yüz’ silah tedarik etmiş olabileceğini öne sürdü. Ukrayna askeri kaynaklarına göre, bazı insansız hava araçları Rus renklerine boyanmıştı. Zelenskiy de bu konuya değinerek, İran'ı insansız hava araçlarını tedarik etmekle suçladı, bu iddia Tahran tarafından reddedildi ve çatışmada tarafsız olduğunu belirtti.
'da Takip Edin!
