Kudüs yalnız değil

Amerikan medyasının, “ABD Başkanı Donald Trump, Tel Aviv’deki Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıyıp, burayı İsrail’in başkenti olarak tanıyacak” iddiasının ardından gözler Trump’a çevrildi. Başta Türkiye olmak üzere dünyanın birçok ülkesinden Trump’a uyarılar geliyor. 

Fransa  Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD’nin tek taraflı olarak Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma ihtimalinin endişe verici olduğunu kaydetti. ABD Başkanı Trump’ı telefonla arayan Macron, Kudüs’ün statüsüne ilişkin kararın Filistin ve İsrail tarafları arasında yürütülecek barış görüşmelerinde ele alınması gerektiği vurguladı. İki liderin bu konuda gelecek günlerde yeniden görüşme kararı aldıkları öğrenildi.

Almanya  Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel, Kudüs meselesine sadece taraflar arasında doğrudan yapılacak görüşmelerle bir çözüm getirebileceğini söyledi. Almanya’nın konuya bakışında bir değişim olmadığını aktaran Gabriel, “Bu krizi keskinleştirecek her şey böyle bir zamanda yapıcı olmaz” diye konuştu. 
Avrupa Birliği  (AB), Kudüs’ün statüsünde değişikliğe neden olacak herhangi bir karar ya da tek taraflı eylemin dünya genelinde yansımaları olacağı uyarısında bulundu. Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen Es-Safadi’yle telefon görüşmesi yapan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini’nin, “AB, Kudüs’ün statüsünde değişikliğe sebep olacak herhangi bir karar ya da bireysel eylemin ciddi sonuçları olacağını düşünüyor. Böyle bir karar, dünya çapındaki kamuoyunda yankı uyandırabilir” diye konuştu.

Suudi Arabistan, medyada çıkan haberlerin endişeyle takip edildiğini açıkladı. Resmi haber ajansı SPA’nın Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına dayandırdığı habere göre, bu yönde bir adım atılmasının, “nihai çözüm müzakerelerini etkilememe ilkesi için büyük bir ihlal olacağı”, Filistin halkının Kudüs’te tarihi ve köklü hakları bulunduğunu onaylayan uluslararası kararlara aykırı düşeceği kaydedildi.
Muhtemel adımın, “köklü bir değişim ve ABD’nin tarafsız tutumunda gerekçesiz bir yandaşlık olacağı” belirtilen haberde, “Bu adımın son derece tehlikeli yansımaları olacak. İsrail-Filistin çatışmasını daha da içinden çıkılamaz hâle getirecek ve barış sürecini canlandırmak için sarf edilen çabaları baltalayacak. Bu karar ayrıca tüm dünyadaki Müslümanların duygularını provoke edecek” ifadeleri kullanıldı.

Filistin  lideri Mahmud Abbas “ABD’nin Kudüs’ün statüsünün değiştirmesi Filistinliler, Araplar ve uluslararası açıdan kabul edilemez” dedi.

Ürdün Kralı II. Abdullah, böyle bir karar almaması için ABD’yi uyardıktan sonra bugün Türkiye’ye geliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşecek olan Kralı II. Abdullah, Kudüs konusunu da ele alacak.

FKÖ:  SAVAŞ İLANI ANLAMINA GELİR
Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Merkez Komitesi Üyesi Zekeriya el-Ağa, “ABD’nin böyle bir adım atması demek, barış sürecinin durması ve Arap-İsrail çekişmesinin çözümünde ABD’nin rolünün son bulması anlamına gelir Trump’ın, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımayı düşünmesi, Arap ve İslam dünyasına savaş ilan etmek demektir. Filistin halkı, hak ve değerlerini hedef alan bunun gibi tutumlar karşısında sessiz kalmayacaktır” değerlendirmesini yaptı.

 BİLGİ NOTU: n  ABD Büyükelçiliğinin Kudüs’e taşınmasını belirleyen karar, 1995 yılında Kongre’de onaylandı. Ancak o tarihten bu yana görev yapan başkanların tamamı ülke çıkarlarını gerekçe göstererek büyükelçiliği Tel Aviv’de tutmuş, kentin statüsüyle ilgili yürütülen müzakerelere destek vermişti. 1995’ten bu yana ABD başkanları, söz konusu yasadaki ilgili maddeyi kullanarak her 6 ayda bir elçilikle ilgili kararı öteliyordu. Başkanlık kampanyası sırasında ABD elçiliğini Kudüs’e taşıma sözü veren Trump da görevi selefi Barack Obama’dan devraldıktan kısa bir süre sonra yasanın ilgili maddelerini askıya alma yetkisini kullanmıştı. Trump daha sonra haziran ayında ikinci defa elçiliğin taşınmasıyla ilgili yasanın yürürlüğe girmesini ertelemişti. Yasanın altı aylık askıya alma süresi bugün dolacak.