Dünyadan virüsü saklamışlar

OSMAN SAĞIRLI

Koronavirüs bulaşan kişi sayısı 9.900’ü aştı, ölü sayısı ise 213... Bu ölümcül 2002-03 SARS salgınından daha büyük bir tehlike. Dünya Sağlık Örgütü koronavirüs salgını nedeniyle küresel bir acil durum ilan etti. Birçok ülke, vatandaşlarının Çin’e seyahat etmelerini yasakladığı gibi Çin’de yaşayanları da tahliye etmeye başladı. Hava yolu şirketleri uçuşlarını durdurdu.  
Gittikçe büyüyen kriz nedeniyle Çin’in sosyal medya sayfaları Çinli yetkililere karşı öfkeli metinlerle doldu taştı. Halk, karantinaya alınan Vuhan’daki salgınla ilgili olarak zamanında tedbir almadığı, aylar öncesinden bilinmesine rağmen gizlediği için yetkilileri suçluyor.

SEKİZ KİŞİYE TUTUKLAMA
Artan tepkiler üzerine Çinli yetkililer, koronavirüs hakkında bilgi yayan ve sosyal medyada “söylentileri” dile getiren vatandaşlara yönelik operasyonlar düzenlemeye başladı. Eyalet basınında çıkan haberlere göre, Vuhan’daki virüsle ilgili olarak polis “söylentileri yaydığı” gerekçesiyle en az sekiz kişiyi gözaltına aldı ve daha sonra bu kişiler tutuklandı. Tutuklanan sekiz kişi arasında hastaları tedavi ederken virüse yakalanan bir doktor da var. Yüksek Halk Mahkemesinden bir yorumcu, tutuklanan sekiz kişinin resmî olarak bir koronavirüs ilan edilmeden önce virüs hakkındaki tıbbi görüş bildirmekten suçlandıklarını dile getirdi.

PEKİN KORKUSU
New York Times gazetesinin Pekin muhabiri Javier Hernandez, Çin’in otoriter kültürünün krizin ele geçirilmesine izin verdiğini söyledi. Yerel Çinli yetkililerin Pekin’in öfkesinden korktukları için Bay Xi ve çevresinin duymayacağı ümidiyle olumsuz şeyleri aktarmadığını dile getiren Hernandez “Bu, yerel yetkililerin kötü haberler hakkında bir şey söylemekten korktuğu bir sistem oluşturdu. Yanlış bir şey yaptıkları takdirde güçlerini kaybetme endişesindeler, bu yüzden bu gibi olayları örtbas ediyor, gizliyor, geciktiriyor ve sorunları kendi başına ele almaya çalışıyorlar. Bazen hiç kimse bunun gibi olayları duymuyor” dedi.
Hernandez, sağlık çalışanların hastalık karşısındaki çaresizliğini ise şöyle anlattı: Vuhan’da bulunduğumda, toplumun her kesimine yayılan korkuyu hissedebiliyordum. Ambulans doktorları gibi zorlu görevlilerin istatistiklerinden korkan insanlar vardı. Hastaneler, sonuçları bilmekten korktukları için hastaları test etmek istemedi. Bu olayın bir parçası olmak istemiyorlar. Bu krizden sorumlu olarak görülmekten korkuyorlar. Öne çıkmak istemiyorlar.

ÖLÜM OLMASAYDI...
Aylar boyunca Çinli yerel yetkililerin bu sağlık skandallarının rapor edilmesini engellemek istediğini iddia eden Çinli akademisyen sosyal medyada şunları yazdı: Bilgi vermek yerine saklamaya çalıştılar, gizlice başa çıkıp çıkamayacaklarını görmek istediler. Ancak ölümler başlayınca saklayamadılar. Ölüm olmasaydı kimse bu konuda bir şeyler öğrenemezdi. Belki Pekin hiç duymazdı.
Macquarie Üniversitesinde Çinli bir araştırmacı olan Adam Ni, Komünist Parti’nin prestijinin ve meşruiyetinin adeta virüse bağlı olduğunu önü sürdü. Komünist Parti’nin “ani olaylar” olarak bilinen bu tür olaylara göstereceği refleksin partinin halk tarafından benimsenmesi ve hayatta kalması için kritik önem taşıdığını kaydeden Ni “Bunun ne kadar ciddi olduğunu fark ettiler, şimdi krizle mücadele etmek için kaynakları tamamen seferber ettiler. Sonuçta, Çin halkının partinin çabalarına rağmen sert bir şekilde eleştirmesi muhtemel” diye konuştu.

BELEDİYE BAŞKANI: AÇIKLAYAMAZDIM
Virüsün dünyaya yayıldığı Vuhan şehrinin Belediye Başkanı Zhou Xianwang, Pekin’den onay almadan salgının şiddetini açıklayamadığını söyledi. Xianwang “Umarım herkes neden zamanında açıklama olmadığını anlayabilir.  Virüs ile ilgili bildiklerimi kamuoyuna açıklayabilmem için yetkilendirmeye ihtiyacım vardı” diye konuştu.

HESAP SORULABİLİR
Çin’deki otoriteler de virüsün ortaya çıktığı andan itibaren vatandaşları virüse karşı uyarmadığı ve farkında olmadan enfeksiyon kapmış binlerce kişinin hastalığı yaymasına neden oldukları için hem yerel hem de uluslararası incelemelerle karşı karşıya.

THY 9 ŞUBAT'A KADAR SEFER YAPMAYACAK
Bayrak taşıyıcı hava yolu şirketi Türk Hava Yolları, Çin’de yaşanan koronavirüsün etkisiyle bölgeye olan yolcu talebinin düşmesine bağlı olarak Pekin, Guangzhou, Şangay ve Xian seferlerini 9 Şubat’a kadar durdurduğunu açıkladı. THY’nin Çin uçuşlarını iptal etmesinin ardından daha önce bu ülkeye giden uçaklar sorunsuz bir şekilde yurda döndü. 

VUHAN'DAN GELENLER İÇİN ÖZEL HASTANE
Çin’deki Türk vatandaşlarını getirecek uçak Ankara’dan havalandı... Kayseri 12. Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığından Etimesgut Askerî Havaalanı’na gelen Türk Hava Kuvvetlerine ait A400M kargo uçağı, burada yakıt ikmali yaptı. Daha sonra uçağa, Çin’e gidecek ekip için koruyucu kıyafetler, maskeler, dezenfektan malzemeler ile diğer tıbbi malzemeler ve gıda malzemeleri yüklendi. TİKA ve Sağlık Bakanlığı tarafından Çin’e gönderilmek üzere hazırlanan tıbbi malzeme yardımı da uçağa alındı. Sağlık Bakanlığınca planlanan büyük tahliye operasyonu kapsamında, alınan izinlerin ardından 2 enfeksiyon uzmanı, 4 enfeksiyon kontrol hemşiresi ve sağlık ekibinin de yer aldığı uçak dün saat 12.05’te havalandı. Uçak, salgının yaşandığı Vuhan’da yaşayan ve Türkiye’ye dönme taleplerini ileten 34 Türk vatandaşı ile 7 Azerbaycanlı, 7 Gürcü ve 1 Arnavut vatandaşını Türkiye’ye getirecek. En uç ihtimalleri de düşünerek yolcuları özel izolasyonlarla getirildiğini anlatan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca “Her yolcu için gerekli tedbir alınarak, tahliye prosedürlerimiz yol boyunca sıkı şekilde uygulanacak. Uçak indiğinde ekiplerimiz dâhil olmak üzere tüm gelenler, şehir hastanesine taşınan ve şu an kullanılmayan tam teşekküllü bir hastanede 14 gün gözlem altında tutulacak. Herhangi bir hastanın gelenlerle teması olmayacak ve hastane daha sonra hasta takibi için tekrar kullanılmayacak” dedi.

ÇİN BÜYÜKELÇİLİĞİ: TÜRK TARAFI İNSANİ BİR TAVIR TAKINDI
Çin Büyükelçiliği Basın Dairesi Başkanı Xie Xinxing “Çin’de şu ana kadar Türk vatandaşına bulaşmış bir virüs yok” dedi. Xinxing “Türk tarafı insani bir tavır takındı. Biz uçağımızı göndereceğiz derken aslında Çin’e bin adet biyolojik tehlike tulumu, bin adet filtreli maske, 30 bin adet 2-3 katlı lastikli maske, 60 bin adet 3 katlı bağcıklı maske, 500 adet medikal koruyucu gözlük, 2 bin 500 adet koruyucu maske, 10 bin adet non steril takviyeli ekipman gönderdi” diye konuştu.