Çin’de skandal sistem: Tibet’teki insanlardan DNA örnekleri toplandı
DÜNYA Haberleri / The Guardian, Financial Times
İnsan Hakları İzleme Örgütü, Çinli yetkililerin anaokulundaki çocuklar da dahil olmak üzere Tibet genelinde anne-babaların onayı olmadan çocukların DNA örneklerini topladığını ileri sürdü.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) tarafından yayımlanan yeni bir rapora göre, Çinli yetkililer, Tibet'teki tüm nüfus için toplu olarak DNA örnekleri toplamaya başladı. Örgüt tarafından yapılan açıklamada, insanların DNA örneklerini toplamanın hiçbir geçerli sebebi yok ve tam anlamıyla insan hakları ihlali. Ayrıca insanların DNA örneklerini vermeyi reddedebileceklerine dair hiçbir kanıtın bulunmadığı da aktarıldı.
ABD merkezli sivil topluk kuruluşuna göre, DNA örnekleri, Tibet Özerk Bölgesi'nin yedi vilayetinde de zorunlu olarak sürdürülüyor. Raporda, bu hareketin Çinli yetkililerin bölge genelinde polis gözetimini artırmaya yönelik faaliyetlerinin sadece bir parçası olduğu aktarıldı.
TİBET VE UYGUR'DA GÖZETİM FAALİYETLERİ
İnsan Hakları İzleme Örgütü Çin direktörü Sophie Richardson “Çin hükümeti şimdiden Tibetlileri geniş bir baskıya maruz bırakıyor. Şimdi yetkililer gözetim faaliyetlerini güçlendirmek için rızaları olmadan tam anlamıyla kan alıyorlar" dedi.
Bununla birlikte, Çin Komünist Partisi, Tibet halkı üzerindeki yönetimi nedeniyle uzun yıllardır uluslararası camiada eleştiriliyor. ÇKP, 1951'de Tibet bölgesini ilhak etmişti.
HRW, 2010'ların başından beri Çin polisinin büyük ölçekli DNA toplama işlemi gerçekleştirdiğini ancak bu tür kampanyaların, polisin sorunlu olduğunu düşündüğü nüfusun alt gruplarıyla sınırlı olduğuna dikkat çekti. Ancak HRW araştırmacıları, Tibet'te olduğu kadar Sincan'da da testlerin ‘yaygın’ hale geldiğini ileri sürüyor ve Çin hükümetinin bu iki bölgede gözetleme faaliyetlerini artırdığına düşünüyor.
Raporda açıklanan DNA toplama sistemi, 2019'da Çin'in polis sistemini güçlendirmek için tasarlanan ‘üç büyük’ (denetim, soruşturma ve arabuluculuk) adı verilen polislik kampanyası kapsamında başladı. Raporda ayrıca, 2019'da yerel DNA veritabanlarının oluşturulmasını isteyen hükümet raporlarına da işaret edildi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, "DNA bilgileri son derece hassastır ve rıza dışı bir şekilde toplanır veya paylaşılırsa çok çeşitli suistimalleri kolaylaştırabilir" dedi. Bu arada, Çin'in DNA koleksiyonu geçmişte de insan hakları grupları tarafından eleştirildi. 2000 yılında Çin hükümeti, en az 40 milyon kişinin verilerini içeren ulusal bir DNA veri tabanı kurdu.
'da Takip Edin!
