Boşnaklar ICTY kararına tepkili!

Hollanda'nın Lahey kentindeki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesinde (ICTY), "savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlemek" iddiasıyla tutuklu yargılanmasına devam edilen Sırp Radikal Partisi (SRS) lideri Voyislav Şeşely'in "sağlık sorunları" nedeniyle geçici olarak serbest bırakılması Bosna Hersekli kurban yakınlarının ve savaş mağdurlarının tepkisine neden oldu.
Srebrenitsa ve Jepa Anneleri Derneği Başkanı Munira Subaşiç, Şeşely'in serbest bırakılmasına tepki göstererek, "Adalet yok, kural yok. Suçlular serbest bırakılıyor" diye konuştu.
Subaşiç, Şeşely'in tedavi amaçlı serbest kalması sırasında hayatını kaybetmesinin "adaletin de onunla birlikte öleceği" anlamına geleceğini vurguladı.
Yaşanan olayların soykırım kurbanlarına ve Müslümanlara karşı bir oyun olduğunu anlatan Subaşiç, "Bu, Avrupa ve dünyanın tasarladığı bir proje. Önce kurbanlar ile saldırganları eşit göstermek için çalıştılar. Başaramayınca da savaş suçundan dolayı yargılanan kişilerin yargılanma sürecini uzatmaya veya şimdi olduğu gibi geçici olarak serbest bırakmaya başladılar. Bunlar Avrupa'nın projesi ve büyük bir oyundur" şeklinde konuştu.
Srebrenitsa Anneleri Derneği Başkanı Hatice Mehmedoviç de Şeşely'in geçici olarak serbest bırakılmasına ilişkin, "Yaralarımıza tuz basılması bizim için yeni bir şey değil" ifadesini kullandı.
Kararın kendileri için sürpriz olmadığını ancak böyle bir kararla yeni nesillere "suç işleyip cezasını çekmek zorunda olmadıkları" mesajı verildiğini öne süren Mehmedoviç, şunları kaydetti:
"Biz, Bosna Hersek'teki savaşın, Srebrenitsa soykırımı da dahil, tüm korkunç sahnelerine şahit olan aileler olarak çok kötü hissediyoruz. Çocuklarımızın geri dönmesini beklemiyoruz, çünkü bunun imkansız olduğunun farkındayız ama en azından adil kararlar alınmasını bekliyorduk. Böyle kararlar yüzünden doğruluk ve adalet için mücadele isteğimizi de kaybediyoruz. Ama şunu söylemeliyim ki, adalet olmazsa bir geleceğimiz de olamaz."
Mehmedoviç, savaş suçlarından yargılanan kişilerin serbest bırakılarak "ödüllendirildiklerini", savaş kurbanlarının ise cezalandırıldıklarını ifade etti.
- "Savaş kurbanlarına hakaret"
Bosna Hersek Toplama Kampı Mağdurları Birliği Başkanı Yasmin Meşkoviç ise ICTY Hakimler Konseyi'nin verdiği kararın, "savaş kurbanlarına hakaret" ve "savaş kurbanları ile tüm Bosna Hersek vatandaşlarını küçümseme" anlamına geldiğini söyledi.
ICTY'ın şimdiye kadar yaptıklarına saygı duyduğunu belirten Meşkoviç, "Bu kurum olmadan gerçekler ortaya çıkmayabilirdi. ICTY bu konuda büyük destek oldu. Ama bu karara inanamıyorum. Şeşely'i geçici olarak serbest bırakmak savaş kurbanlarına hakarettir, onların yüzüne tükürmektir. Toplama Kampı Mağdurları Birliği olarak bu kararı şiddetle kınıyoruz" diye konuştu.
Bünyesinde birçok sivil toplum kuruluşu barındıran "1 Mart" Koalisyonu temsilcisi Almir Salihoviç de ICTY'nin verdiği kararın aynı zamanda mahkemenin karakterini de gösterdiğini kaydederek, "Srebrenitsa soykırımını ve daha birçok katliamı yaşayan bizleri, bu tür kararlar artık şaşırtmıyor" dedi.
Boşnak Kayıplar ve Esirler Derneği temsilcisi Ahmed Grahiç ise Bosna'daki savaşta ailesinden 12 kişiyi kaybettiğini kaydederek, mahkemenin Şeşely'i serbest bırakarak, çok kişinin güvenini kaybettiğini söyledi.
Saraybosna'da Öldürülen Çocukların Aileleri Derneği Başkanı Fikret Grabovitsa da Şeşely'in serbest bırakılmasının kurban yakınlarına vurulmuş sert bir darbe olduğunu, ICTY'nin politik bir mahkeme olduğunu savunan tezlerin bir kez daha doğrulandığını öne sürdü.
Savaşın Kadın Kurbanları Derneği Başkanı Bakira Haseçiç de bu kararın sadece Şeşely hakkında "adil bir karar" alınmaması için verildiğini savundu.
Soykırım Kurbanları ve Tanıkları Derneği Başkanı Murat Tahiroviç, ICTY Başkanı Theodor Meron ve BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon'a mektup göndererek, ICTY Hakimler Konseyi'nin verdiği "Şeşely Kararı"na tepkilerini belirteceklerini kaydetti.
Meron'un ICTY başkanlığına gelmesinin ardından mahkemenin daha önce verdiği olumlu kararların tümüne zarar verdiğini savunan Tahiroviç, gönderecekleri mektupla son yıllarda tekrarlanan hataların önüne geçmeyi hedeflediklerini vurguladı.
- Voyislav Şeşely kimdir?
Adı daha sonra Sırp Çetnik Hareketi'ne dönüştürülen Sırp Yenileme Partisi'ni 1990 yılında kurarak siyasete giren Şeşely, partisinin eski Yugoslavya yönetimince yasaklanmasının ardından 1991 yılında Sırp Radikal Partisi'ni kurdu.
"Büyük Sırbistan" ideolojisinin öncülerinden biri olarak kabul edilen ve "tüm Sırp topraklarını birleştirmeyi" hedefleyen Şeşely, 1992-1995 yılları arasında yaşanan Bosna Savaşı'nda Saraybosna, Mostar ve Zvornik şehirlerinde savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlemek, sivil halkı göçe zorlamak, Sırp olmayan halklara yönelik işkenceleri desteklemek, işkence etmek, öldürmek ve bu tür eylemlerin emrini vermek gibi suçlardan yargılandı.
Şeşely, 2003 yılında Lahey'e getirildikten sonra 2007-2012 yılları arasında ICTY tarafından yargılandı. Yargılanması 2012 yılında tamamlanan Şeşely hakkında henüz bir karar verilmedi.
ICTY'nin geçici olarak serbest bıraktığı Şeşely, bugün öğle saatlerinde Sırbistan'ın başkenti Belgrad'a geldi. Şeşely, Nikola Tesla Havalimanı'nda binlerce destekçisi tarafından karşılanmıştı.