Bosna'da Sırp fitnesi: Savaşın fitili ateşlenebilir

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Sırp üyesi Milorad Dodik'in, 1992-1995'te yaşanan savaşı sonlandıran Dayton Barış Antlaşması'nın aslına dönülmediği takdirde ülkedeki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti'nin (RS) bağımsızlığını ilan edeceğini söylemesi bölgede yeni gerilimin fitilini ateşledi. Dodik ve Sırp yetkililerin, eski Yüksek Temsilci Valentin Inzko'nun 23 Temmuz'da soykırım inkârını suç sayan bir yasa çıkartmasını boykot etmeleri kararıyla başlayan siyasi kriz, Dodik'in söylemleriyle giderek büyüdü ve "Yeniden savaş olur mu" sorusunu gündeme getirdi.

Yüksek Temsilcilik Ofisinin yürürlüğe koyduğu tüm yasal değişiklikleri inkâr eden Dodik, Dayton Antlaşması'nın özüne dönülmezse ordu, yargı ve vergilendirme sistemlerinde radikal adımlar atacağını ifade etti. Dodik, ilk olarak da ulusal düzeyde yetkili Bosna Hersek İlaç ve Tıbbi Malzeme Kurumunun yetkilerini, RS bünyesinde kurulacak yeni bir kuruma devretmeye ilişkin kanun teklifinin RS Meclisinde kabul edilmesini sağladı.

Bu kurumun varlığı RS'nin "paralel" bir devlet hazırlığında olduğu şeklinde nitelendirilirken, Dodik, 7 Avrupa Birliği ülkesinin bağımsızlıklarını desteklediğini iddia etti. Dodik, en son, genel başkanlığını yaptığı Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı tarafından kabul edilen bildiri metninin basına sızmasıyla gündeme geldi. 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Vahdettin Köşkü'nde Bosna Hersek Halklar Meclisi Başkanlık Divanı Üyesi Bakir İzzetbegoviç'i kabul etti. Basına kapalı görüşmede ikili ilişkiler ve bölgesel konuların ele alındığı öğrenildi.

“SIRP ORDUSU KURULACAK”

Bildiride, RS'nin devlete ait bazı yetkileri kendi üzerine alarak özerklik derecesini artırmasına izin verilmemesi hâlinde Bosnalı Sırpların "kendi geleceğini tayin hakkını" devreye sokacağı ve Bosnalı Sırp kurumlarının devlet kurumlarını entiteden çıkaracağı ifadelerine yer verildi. Sırp askerlerin Bosna Hersek Silahlı Kuvvetlerinden ayrılarak entite ordusunun kurulmasını da kapsayan bildiride, Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi ile Başsavcılığının kararlarının RS'de uygulanmaması vurgulandı.

Bosna Hersek Demokratik Eylem Partisi Başkanı Bakir İzzetbegoviç de ülkenin güçlü bir savunma sanayisine sahip olduğuna işaret ederek "Kendi tüfeğimizi ürettik ve oldukça hızlı bir şekilde 100 ila 200 bin askeri silahlandırabilecek durumdayız. İHA'larımız ise geliştirme aşamasında" diye konuştu.

BM’nin Bosna Hersek Yüksek Temsilcisisi Christian Schmidt, Sırp ayrılıkçıların kendi ordularını oluşturma girişimlerinden dolayı çatışma tehdidinin geri döndüğüne dikkat çekti ve “Bosna Hersek dağılabilir. Bosna savaş sonrası dönemin en büyük tehdidi ile karşı karşıya” dedi.

İlgili Haberler

Sırp lider Bosna’yı parçalamak istiyor