ABD ve İsrail arasında sert restleşme

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Susan Rice, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun gelecek hafta ABD Kongresi'nde yapmayı planladığı konuşmanın ABD-İsrail ilişkileri açısından "yıkıcı" olacağını söyledi. İsrail Başbakanı Netanyahu, ABD'den kendisine gelen tepkiye ilginç bir cevap verdi: "Her yola başvurmak benim görevim."

Netanyahu'nun, Temsilciler Meclisi Başkanı Cumhuriyetçi John Boehner tarafından Beyaz Saray'a haber verilmeden davet edilmesi üzerine 3 Mart'ta Kongre'nin ortak oturumuna hitap etme planına Amerikan yönetiminden bugüne kadarki en sert tepki geldi.

Amerikan PBS televizyon kanalında katıldığı programda Rice, ABD ve İsrail arasındaki ilişkilerin her zaman partiler üstü olduğunu ve bu ilişkilere siyaset sokulmadığını belirtti. Ancak Netanyahu'nun planlanan konuşmasının bu duruma ters olduğunu dile getiren Rice, "Son birkaç haftada olan şey şu: Başkanın (Temsilciler Meclisi) uzattığı davet ve Başbakanın (İsrail) kendi ülkesinde seçimlere iki hafta kalaya denk gelen bu daveti kabul etmesiyle ilişkilerin iki tarafına da bir derece partizanlık sokulmuş oldu ki bu sadece talihsiz değil, aynı zamanda ilişkinin dokusu bakımından yıkıcı" diye konuştu.

Rice, sözlerine şöyle devam etti:

"Bu ilişkiler (ABD-İsrail) her zaman partiler üstü olmuştur. Bunu böyle muhafaza etmeliyiz, böyle istiyoruz. Bence İsrail halkı da Amerikan halkı da böyle istiyor. İlişkilere siyaset karıştırıldığında bu bir sorun teşkil eder. ABD ve İsrail arasındaki ilişkilerin, her iki ülkede de hangi partinin iktidarda olmasına ya da siyasi atmosfere bakmaksızın, sorgulanamaz biçimde kuvvetli ve değişmez olmasını istiyoruz."

Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner'ın Netanyahu'yu Mart ayında Kongre'ye hitap etmek üzere davet ettiğini açıklaması, davet konusunda kendilerine danışılmadığı ve diplomatik protokollerin ihlal edildiği gerekçesiyle Beyaz Saray'ın tepkisini çekmişti. Obama'nın, İsrail'de çok yakın bir tarihte seçimlerin yapılacak olması sebebiyle Netanyahu'yla görüşmeyeceği de belirtilmişti. Bazı Demokrat Kongre üyeleri de konuşmaya katılmayacaklarını söylemiş, Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın da seyahat programı olması nedeniyle Netanyahu'nun konuşmasına katılmayacağı açıklanmıştı.

NETANYAHU'DAN JET CEVAP HER YOLA BAŞVURURUM

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 5+1 grubunun İran'la yürüttüğü nükleer müzakereleri eleştirerek, "Olgunlaştırılmaya çalışılan anlaşma ortaya koyuyor ki, bu adanmışlıklarından vazgeçmiş durumdalar" dedi.

Netanyahu, ABD Kongresi'nde yapacağı konuşmaya yönelik eleştirilere de değindiği açıklamasında, "Beyaz Saray ve ABD Başkanı'na saygı duyuyorum fakat İsrail'in var olup olmayacağını etkileyecek olan böylesi kritik bir konuda (İran'ın nükleer faaliyetleri) her yola başvurmak benim görevimdir" ifadelerini kullandı.

İran ile BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya'nın oluşturduğu "5+1 grubu" arasında yürütülen ve 24 Kasım 2014'te Viyana'da yapılan nükleer müzakerelerde nihai anlaşmaya varılamamış, müzakereler 1 Temmuz 2015'e kadar uzatılmıştı.

Son olarak geçtiğimiz Pazartesi, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ve İranlı mevkidaşı Muhammed Cevad Zarif, İsviçre'nin Cenevre kentinde bir araya gelmiş, 5+1 ülkeleri ve İran arasındaki müzakerelerin bir sonraki turunun 2 Mart'ta yine İsviçre'de yapılacağı açıklanmıştı.